پشت پرده رقابت اپل و ایلان ماسک بر سر اینترنت ماهوارهای

به گزارش اقتصادآنلاین، پشتپردههای تازهای از تلاشهای اپل برای ورود به بازار اینترنت ماهوارهای فاش شده که نشان میدهد این شرکت در میانه دهه گذشته بهطور جدی در حال برنامهریزی برای ساخت نسخهای اختصاصی از «استارلینک» بوده است. بر اساس گزارشی از نشریه The Information، اپل سال ۲۰۱۵ وارد مذاکره با شرکت بوئینگ شد تا پروژهای محرمانه به نام پروژه عقاب را پیش ببرد؛ سرویسی که قرار بود تجربهای کاملاً مستقل و بینیاز از اپراتورهای موبایل را برای کاربران آیفون و خانهها رقم بزند.
در قالب این طرح، اپل و بوئینگ قصد داشتند هزاران ماهواره را به مدار زمین پرتاب کنند تا بتوانند اینترنت بیسیم را مستقیماً به دستگاههای اپلی و خانهها برسانند. حتی برنامههایی برای فروش آنتنهای ویژه طراحی شده بود که کاربران با نصب آنها روی پنجرههای خانهشان، بدون نیاز به خطوط تلفن یا مودمهای سنتی به اینترنت ماهوارهای دسترسی داشته باشند.
در دل این پروژه جاهطلبانه، یک انگیزه پنهان وجود داشت: استقلال. اپل همواره از نفوذ و وابستگی به اپراتورهای موبایل ناراضی بوده و بهزعم مدیرانش، این شرکتها «شریکان ضروری، اما مزاحم» به شمار میرفتند که رشد اکوسیستم آیفون را کند میکردند. پروژه عقاب مشابه همان راهبردی بود که اپل در طراحی تراشههای داخلیاش دنبال کرد؛ کمکردن اتکا به تأمینکنندگان و کنترل کامل بر تجربه کاربری.
اپل برای آزمایش کانسپت این پروژه، ۳۶ میلیون دلار در تأسیساتی در کالیفرنیا سرمایهگذاری کرد و بنا بود این سرویس در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شود. اما نگرانیهای تیم کوک، مدیرعامل اپل، درباره تأثیرات سیاسی و اقتصادی چنین اقدامی، پروژه را در همان مراحل اولیه متوقف کرد. کوک بیم آن داشت که آغاز رسمی این طرح، رابطه حساس اپل با اپراتورها و صنعت مخابرات جهانی را مختل کند و همچنین سودآوری کوتاهمدت نیز در آن دیده نمیشد. پروژه در سال ۲۰۱۶ لغو شد و مدیران مسئول آن شرکت را ترک کردند.
ماجرا، اما به اینجا ختم نشد. در سال ۲۰۲۲، زمانی که شایعاتی درباره معرفی قابلیت ماهوارهای در آیفون ۱۴ منتشر شد، ایلان ماسک بهسرعت وارد عمل شد. بر اساس اطلاعات منابع آگاه، مدیرعامل اسپیسایکس پیشنهادی به اپل ارائه کرد: اسپیسایکس حاضر است برای ۱۸ ماه ارتباط ماهوارهای انحصاری به آیفونها ارائه دهد، بهشرط آنکه اپل ۵ میلیارد دلار هزینه پرداخت کند. همچنین پس از پایان این دوره، اپل باید هر سال یک میلیارد دلار بابت استفاده از سرویس استارلینک به اسپیسایکس بپردازد.
ماسک حتی پا را فراتر گذاشت و تهدید کرد در صورت مخالفت اپل، خودش فناوری مشابهی را معرفی میکند که بتواند مستقیماً با آیفونها کار کند. او تنها ۷۲ ساعت به اپل برای تصمیمگیری مهلت داد. اپل پیشنهاد را رد کرد و ماسک هم بلافاصله تهدیدش را عملی کرد. تنها دو هفته پیش از معرفی آیفون ۱۴، اسپیسایکس از همکاری با اپراتور T-Mobile پرده برداشت؛ قراردادی که به کاربران امکان میداد در مناطق فاقد پوشش، پیامهای متنی خود را از طریق استارلینک ارسال و دریافت کنند.
گفته میشود از آن زمان، رابطه میان اپل و ماسک به شکل محسوسی پرتنش شده است. کوپرتینوییها نگراناند توسعه گستردهتر خدمات ماهوارهای آنها با واکنشهای سخت از سوی رگولاتورهای دولتی روبهرو شود؛ بهویژه اگر ماسک از نفوذ و روابط خود برای ایجاد فشار سیاسی و رسانهای استفاده کند. برخی تحلیلگران بر این باورند که همین نگرانی باعث شده اپل فعلاً هیچ هزینهای بابت قابلیتهای ماهوارهای فعلی از کاربرانش دریافت نکند و آن را در سطح پایه نگه دارد.
اگرچه پروژه عقاب امروز دیگر بخشی از برنامههای رسمی اپل نیست، اما افشای این جزئیات، تصویری واضحتر از جاهطلبی این شرکت برای ورود به بازی بزرگ اینترنت جهانی ترسیم میکند. رقابتی که شاید در آیندهای نزدیک، دوباره با قدرت از سر گرفته شود، اینبار نه در قالب همکاری، بلکه در میدانی که دو ابرشرکت بر سر مالکیت آسمان با هم روبهرو خواهند شد.
،