راز زوال عقل زودرس در میانسالی کشف شد؛ نشانه‌ها در مایع نخاعی پنهان است

به گزارش برنا، زوال عقل معمولاً با کهولت سن همراه است؛ با این حال، گروهی از افراد ممکن است در میانسالی – حتی پیش از ۶۰ سالگی – دچار فراموشی، تغییرات شخصیتی یا اختلالات گفتاری شوند. این وضعیت ممکن است نشانه‌ای از زوال عقل پیشانی-گیجگاهی (FTD) باشد؛ نوعی از زوال عقل که برخلاف آلزایمر، نواحی خاصی از مغز یعنی لوب پیشانی و گیجگاهی را درگیر می‌کند.

کشف کلیدی در مایع نخاعی؛ پروتئین‌هایی که زوال را فریاد می‌زنند

مطالعه‌ای جدید از محققان دانشگاه کالیفرنیا، سان‌فرانسیسکو، برای نخستین‌بار توانسته است با بررسی بیش از ۴۰۰۰ پروتئین موجود در مایع نخاعی بیماران مبتلا به FTD، مسیر بروز این بیماری را ردیابی کند. این بررسی روی ۱۱۶ بیمار مبتلا به زوال عقل ارثی و ۳۹ فرد سالم انجام شد.

در این تحقیق، مشخص شد که در مبتلایان به این بیماری، تنظیم ژنتیکی RNA در مغز به‌هم می‌ریزد. RNA مسئول انتقال اطلاعات ژنتیکی به سلول‌ها برای ساخت پروتئین است و اختلال در عملکرد آن، می‌تواند باعث بروز نابسامانی در ارتباطات سلولی مغز شده و زمینه‌ساز زوال عقل شود.

اهمیت ژنتیک؛ وقتی بیماری ریشه در وراثت دارد

یکی از ویژگی‌های برجسته این مطالعه آن بود که بیماران مورد بررسی، زوال عقل ارثی داشتند؛ یعنی نوعی از بیماری که از طریق ژن‌ها منتقل می‌شود. این ویژگی به محققان اجازه داد تا اطلاعات ژنتیکی بیماران را با دقت بیشتری بررسی کرده و با تغییرات پروتئینی مقایسه کنند؛ کاری که در انواع غیرارثی زوال عقل، تنها با کالبدشکافی امکان‌پذیر است.

امیدی تازه برای تشخیص زودهنگام و درمان شخصی‌سازی‌شده

تشخیص زودهنگام زوال عقل پیشانی-گیجگاهی تاکنون یکی از چالش‌های بزرگ پزشکی بوده است، زیرا علائم اولیه آن ممکن است با افسردگی، اسکیزوفرنی یا حتی پارکینسون اشتباه گرفته شود.

با این حال، یافته‌های جدید نوید یک روش تشخیصی مبتنی بر بیومارکرها (نشانگرهای زیستی) را می‌دهد. اگر تغییرات خاص در پروتئین‌های مایع نخاعی بتوانند به‌عنوان هشداردهنده اولیه شناسایی شوند، پزشکان می‌توانند پیش از گسترش علائم، اقدام به مداخله درمانی کنند.

درمان‌های آینده؛ دقیق‌تر و هدفمندتر

محققان معتقدند که این کشف می‌تواند به طراحی درمان‌های هدفمند و شخصی‌سازی‌شده منجر شود؛ درمان‌هایی که به جای نسخه‌های عمومی، بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی و بیوشیمیایی هر فرد طراحی می‌شوند.

چنین تحولاتی نه‌تنها امید تازه‌ای برای مبتلایان به زوال عقل زودرس فراهم می‌کند، بلکه می‌تواند به‌طور کلی نگاه ما به بیماری‌های عصبی و روش‌های درمانی را متحول کند.

• زوال عقل پیشانی-گیجگاهی در میانسالی ممکن است با افسردگی یا پارکینسون اشتباه گرفته شود.

• مطالعه‌ای جدید نشان داده که اختلال در تنظیم RNA و پروتئین‌های مایع نخاعی نقش مهمی در بروز این بیماری دارند.

• یافته‌ها می‌توانند راه را برای تشخیص زودهنگام و درمان‌های دقیق هموار کنند.

منبع:

medicalnewstoday