خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآباد: از تعارف تا تعامل
به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، این درخواست در شرایطی مطرح می‌شود که جهان شاهد تحولات گسترده در عرصه دیپلماسی شهری است؛ جایی که شهرها به بازیگران مستقل در عرصه بین‌الملل تبدیل شده‌اند و از این ابزار برای پیشبرد اهداف توسعه‌ای خود استفاده می‌کنند. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا شهرهای ایران، به ویژه اصفهان به عنوان یکی از کلان‌شهرهای تاریخی و فرهنگی کشور، از ظرفیت کامل خواهرخواندگی‌ها بهره می‌برند یا این پیوندها صرفا به اسنادی تشریفاتی در آرشیو شهرداری‌ها تبدیل شده‌اند؟
*ظرفیت‌های استفاده نشده از خواهرخواندگی‌های موجود*
اصفهان تاکنون با شهرهای متعددی از جمله شیان چین، بارسلون اسپانیا، کوالالامپور مالزی، سنت پترزبورگ روسیه، و فلورانس ایتالیا پیمان خواهرخواندگی بسته است. با این حال، به نظر می‌رسد پس از مراسم امضای این تفاهم‌نامه‌ها و تبادل چند هیئت رسمی، روند همکاری‌ها به حالت رکود درآمده است.
تجربه نشان داده است که خواهرخواندگی زمانی می‌تواند مؤثر باشد که به برنامه‌های عملیاتی پایدار تبدیل شود. به عنوان مثال، تبادل دانش فنی در حوزه مدیریت شهری، همکاری دانشگاه‌ها در پروژه‌های تحقیقاتی مشترک، برگزاری نمایشگاه‌های هنری دوطرفه، یا اجرای پروژه‌های مشترک گردشگری می‌تواند این پیوندها را از سطح نمادین به سطح عملی ارتقا دهد. در مورد اصفهان، چنین برنامه‌هایی آن‌قدر کمرنگ هستند که تأثیر محسوسی بر توسعه شهر نداشته‌اند.
*حیدرآباد هند؛ فرصتی استثنایی برای اصفهان*
حیدرآباد به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم هند، دارای اشتراکات فرهنگی قابل توجهی با اصفهان است. این شهر نه تنها به دلیل معماری تاریخی و بناهای باشکوهش شناخته می‌شود، بلکه به عنوان قطب فناوری اطلاعات هند (با لقب «سیلیکون ولی هند») نیز شهرت جهانی دارد. این موضوع فرصتی استثنایی برای اصفهان ایجاد می‌کند تا از تجربیات این شهر در حوزه اقتصاد دیجیتال و استارتاپ‌ها بهره ببرد.
علاوه بر این، حیدرآباد یکی از مهم‌ترین مراکز آموزش عالی هند است و دانشگاه‌های معتبری مانند دانشگاه حیدرآباد و مؤسسه فناوری اطلاعات هند در آن قرار دارند. ایجاد ارتباط بین دانشگاه‌های اصفهان و این مراکز علمی می‌تواند به تبادل دانشجو، برگزاری دوره‌های مشترک، و توسعه تحقیقات بین‌المللی منجر شود.
*چالش‌های پیش‌روی خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآباد*
با وجود تمام این ظرفیت‌ها، موانع متعددی بر سر راه تحقق یک همکاری مؤثر وجود دارد. نخستین چالش، نبود سازوکارهای نظارتی برای پیگیری تعهدات دو طرف است. بسیاری از تفاهم‌نامه‌های خواهرخواندگی فاقد شاخص‌های ارزیابی مشخص هستند به همین دلیل پس از مدتی به فراموشی سپرده می‌شوند.
دومین چالش، ضعف در مشارکت بخش خصوصی و نهادهای مدنی است. تجربه موفق شهرهای دیگر نشان داده است که خواهرخواندگی زمانی ثمربخش می‌شود که تنها محدود به شهرداری‌ها نباشد، بلکه اصناف، دانشگاه‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد، و فعالان اقتصادی نیز در آن مشارکت داشته باشند. در ایران، این ارتباطات عمدتا در سطح دولتی باقی می‌ماند و بخش خصوصی کمتر در فرآیند همکاری‌ها نقش ایفا می‌کند.
*راهکارهایی برای تحقق یک خواهرخواندگی پویا*
برای آن‌که خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآباد به سرنوشت توافق‌نامه‌های پیشین دچار نشود، لازم است اقدامات زیر در دستور کار قرار گیرد:
-تدوین برنامه عملیاتی با زمان‌بند مشخص: به جای امضای تفاهم‌نامه‌های کلی، باید پروژه‌های مشخصی تعریف شوند. مثلا برگزاری فستیوال مشترک غذاهای ایرانی و هندی، راه‌اندازی خط پروازی مستقیم بین دو شهر، یا اجرای برنامه‌های تبادل دانشجو.
-ایجاد دبیرخانه دائمی برای پیگیری همکاری‌ها: این نهاد می‌تواند مسئولیت نظارت بر اجرای پروژه‌ها و ارائه گزارش‌های دوره‌ای را بر عهده بگیرد.
-جلب مشارکت بخش خصوصی: تشویق شرکت‌های ایرانی و هندی به سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌هایی مانند گردشگری، فناوری، و صنایع دستی می‌تواند به رشد اقتصادی دو شهر کمک کند.
-تبادل تجربیات مدیریت شهری: حیدرآباد در حوزه‌هایی مانند مدیریت ترافیک، بازیافت پسماند، و توسعه فناوری اطلاعات تجربیات ارزشمندی دارد که می‌تواند برای اصفهان مفید باشد.
*از نمادگرایی تا عمل‌گرایی*
در شرایطی که شهرهای جهان از دیپلماسی شهری به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار استفاده می‌کنند، اصفهان نیز باید نگاه استراتژیک‌تری به مسئله خواهرخواندگی داشته باشد. پیوند با حیدرآباد می‌تواند به فرصتی بی‌نظیر برای توسعه فرهنگی، علمی و اقتصادی تبدیل شود، اما تنها در صورتی که از سطح شعار و مراسم رسمی فراتر رود.
آینده این ارتباط به توانایی مدیران شهری دو طرف در تبدیل توافق‌نامه‌ها به اقدامات ملموس بستگی دارد. اگر شهرداری اصفهان بتواند از این فرصت به درستی استفاده کند، خواهرخواندگی با حیدرآباد می‌تواند الگویی برای سایر شهرهای ایران شود و نشان دهد که دیپلماسی شهری زمانی موفق است که به بهبود کیفیت زندگی شهروندان منجر شود. در غیر این صورت، این پیوند نیز به پرونده‌ای دیگر در آرشیو روابط بین‌المللی شهرداری تبدیل خواهد شد، بدون آن‌که اثری ماندگار از خود به جای بگذارد.
انتهای پیام
