تصاویری که میلیونها نفر را گول زد

خبر آنلاین: از زمان آغاز تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین، شبکههای اجتماعی شاهد افزایش چشمگیر اطلاعات نادرست و ویدیوهایی بودهاند که ادعا میکنند صحنههایی از جنگ را نشان میدهند، در حالی که در واقع این تصاویر از بازیهای ویدیویی گرفته شدهاند.
برای مثال، ویدیوهایی که ادعا میشود عملیات «تار عنکبوت» اوکراین که در ۱ ژوئن توسط سازمان امنیت اوکراین انجام شد را نشان میدهند، به طور گسترده در فضای مجازی منتشر شدهاند.
یورونیوز، مجموعهای از این ویدیوها را بررسی کرده است. ویدیوهایی که در مجموع صدها هزار بار در شبکههایی چون تیکتاک، فیسبوک و یوتیوب دیده شدهاند.
اگرچه این ویدیوها در نگاه اول ممکن است واقعی بهنظر برسند و صحنههایی چون حمله موشکی، پهپادی و بمباران زیرساختها را نمایش میدهند اما هیچ نشانه مشخصی دال بر اصالت آنها وجود ندارد.
با استفاده از جستوجوی معکوس تصویر، مشخص شد که شماری از ویدیوهایی که ادعا میشود مربوط به عملیات «تار عنکبوت» اوکراین هستند، در واقع عنوانهایی گمراهکننده دارند و از زمینه واقعی خود خارج شدهاند چرا که با ویدیوهایی از یک کانال یوتیوب به نام UWC مطابقت دارند که محتوای بازی منتشر میکند.
در توضیحات این کانال آمده است: «تمام ویدیوهای این کانال شبیهسازی عملیات رزمی در بازی Arma ۳ هستند. ما با این جنگ وحشتناک مخالفیم و آرزوی آسمانی آرام برای مردم اوکراین داریم.»
با این حال، این کانال مانند بسیاری از کانالهای مشابه بازیهای رایانهای، ویدیوهایی با عناوین گمراهکننده منتشر میکند، از جمله: «بزرگترین حمله پهپادی تاریخ اوکراین دو کارخانه عظیم روسیه را در فاصله هزار کیلومتری از مرز نابود کرد» و «حمله گسترده پهپادهای افپیوی اوکراینی ۴۰ بمبافکن هستهای روسیه را نابود کرد: تو-۹۵، تو-۱۶۰، تو-۲۲ام».
استودیوی بازیسازی بوهمیا اینتراکتیو، سازنده بازی Arma ۳، تأیید کرد که این تصاویر با استفاده از نسخه «مودشده» بازی Arma ۳ ساخته شدهاند. «مود کردن» بازی، یکی از فعالیتهای رایج در میان گیمرهاست که در آن ویژگیها یا ظاهر بازی را با کمک افزونهها و ابزارهای شخص ثالث تغییر میدهند.
در حالیکه استفاده نادرست از تصاویر بازیهای رایانهای در زمینه جنگ روسیه و اوکراین سابقهدار است، این مسئله درباره سایر جنگها نیز صدق میکند. از جمله در مورد درگیریهای اخیر میان اسرائیل و حماس یا تنشهای میان هند و پاکستان که تصاویر بازیها به عنوان فیلم واقعی در فضای مجازی پخش شدهاند.
تشخیص واقعی بودن یک ویدیو میتواند کار بسیار پیچیدهای باشد، تا آنجا که حتی برخی رسانهها به اشتباه ویدیوهای بازی را در تلویزیون پخش کردهاند.
برای مثال، در نوامبر ۲۰۲۲، شبکه رومانیایی Antena ۳ یک ویدیوی قدیمی از بازی Arma ۳ را بهعنوان صحنههایی از نبرد در اوکراین پخش کرد و از وزیر دفاع پیشین و رئیس سابق اطلاعات این کشور خواست درباره این تصاویر اظهار نظر کنند.