به گزارش خبرنگار ایرنا، منصور بیجار روز سه شنبه در همایش بزرگداشت روز ملی شوراها که با حضور اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا، معتمدان محلی، دهیاران، شهرداران و جمعی از مسوولان اجرایی سیستان و بلوچستان در استانداری برگزار شد، اظهار کرد: شوراها یکی از پایه‌های اصلی مردم‌سالاری دینی در کشور هستند و باید با تقویت مشارکت اجتماعی، جایگاه واقعی خود را در ساختار حاکمیت تثبیت کنند.
وی با بیان اینکه شوراها نباید تنها تریبون انتقال مطالبات باشند، بلکه باید در مسیر حل مشکلات نیز نقش‌آفرین باشند، افزود: مشارکت مردمی و مسوولیت‌پذیری اجتماعی، مهمترین مولفه در موفقیت شوراهاست و این نیازمند بازنگری در نگاه فرهنگی جامعه نسبت به مشارکت عمومی است.
استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به جایگاه شوراها در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران گفت: فلسفه شکل‌گیری شوراها، مشارکت مستقیم مردم در اداره امور کشور است و امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند احیای این رویکرد هستیم.
غیبت بانوان در جلسات؛ ضعف مدیریتی یا بی‌توجهی؟
وی با ابراز تأسف از حضور کم‌رنگ بانوان در این همایش، تصریح کرد: در حالیکه تعداد زیادی از بانوان در شوراهای اسلامی شهر و روستاهای سیستان و بلوچستان عضویت دارند، حضور حداقلی آنان در چنین جلساتی قابل قبول نیست؛ این موضوع نشان از یک ضعف در برنامه‌ریزی اجرایی دارد که باید هرچه سریع‌تر اصلاح شود.
بیجار با تأکید بر اینکه شورای اسلامی باید در فرآیند تصمیم‌سازی مشارکت واقعی داشته باشد، افزود: اگر پس از گذشت بیش از ۲ دهه از تشکیل شوراها، هنوز اعضای شورای عالی استان‌ها از نادیده گرفته‌شدن نقش شورا گلایه دارند، باید این مساله به صورت جدی آسیب‌شناسی شود.
وی بیان کرد: جایگاه شوراها در کلام قرآن، در قانون اساسی و در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب به وضوح تعریف شده و وظیفه ما است که این جایگاه را در عمل نیز تقویت کنیم.
اقدامات بی‌سابقه در توسعه زیرساخت‌ها
استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به اقدامات انجام‌شده در حوزه زیرساخت‌های استان تصریح کرد: میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده در حوزه‌هایی چون راه، راه‌آهن، بهداشت، آموزش و آبرسانی در دولت جدید، در مقایسه با دوره‌های گذشته بی‌سابقه است.
وی گفت: تنها در پروژه راه‌آهن، بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد ریال اعتبار مصوب شده که تاکنون بیش از نیمی از آن تخصیص یافته و عملیات اجرایی آن با سرعت در حال پیشرفت است؛ همچنین در حوزه راه‌سازی، ساخت حدود ۳۰۰ کیلومتر بزرگراه جدید در دستور کار قرار دارد.
بیجار با اشاره به نقش مهم شوراها در حوزه آگاهی‌بخشی و روشنگری گفت: امروز با فضایی مواجه هستیم که دشمنان با تحریف واقعیت‌ها در فضای مجازی، تلاش می‌کنند جوانان را نسبت به حاکمیت بدبین کنند شوراها باید در این زمینه نقش پیشگیرانه و آگاه‌کننده داشته باشند.
وی تصریح کرد: هرگاه مردم و شوراها در کنار هم قرار گرفتند، اجازه نفوذ به دشمنان داده نشد؛ اما هرگاه این مشارکت تضعیف شده، زمینه برای سوءاستفاده فراهم شده است.
استاندار سیستان و بلوچستان با انتقاد از تضعیف فرهنگ کار و مشارکت در سال‌های اخیر اظهار کرد: ما در استانی زندگی می‌کنیم که ریشه‌های عمیق فرهنگی، همدلی، تعاون و مشارکت سنتی مانند «حشر و مدد» و «میارجل» در آن نهادینه بوده، اما متأسفانه این فرهنگ اصیل در حال فراموشی است.
وی ادامه داد: نمی‌توان انتظار داشت همه امور تنها از سوی دولت انجام شود؛ مشارکت مردم در حوزه‌هایی مانند بهسازی مدارس، تأمین خدمات عمومی و حتی توسعه اقتصادی، ضرورتی انکارناپذیر است.
تشکیل کمیته‌های ویژه برای پیگیری مطالبات شوراها
بیجار از تشکیل کمیته‌های ویژه در حوزه معاونت‌های استانداری برای بررسی و پیگیری مطالبات مطرح‌شده در این همایش خبر داد و گفت: دستور داده شده معاونان استاندار و فرمانداران، مسائل مطرح‌شده را در جلسات کارشناسی بررسی و گزارش عملکرد ارائه دهند.
وی به لزوم استفاده از ظرفیت تمام اقشار، اقوام و مذاهب سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: در انتصابات و بهره‌گیری از نیروهای انسانی، شایستگی معیار اصلی بوده و خواهد بود و در حوزه‌هایی همچون آموزش و پرورش، نیروی انتظامی، امنیتی و منطقه آزاد تلاش شده از توان نیروهای بومی استفاده شود.
استاندار سیستان و بلوچستان با تأکید بر ضرورت اصلاح نگاه فرهنگی نسبت به توسعه و مسوولیت‌پذیری خاطرنشان کرد: مهمترین رسالت شوراها، ایجاد انگیزه برای مشارکت مردم در سرنوشت خود است. اگر این مهم محقق شود، سایر چالش‌ها نیز با همراهی مردم قابل حل خواهد بود.
قانون جدید شوراها زمینه‌ساز شفاف‌سازی و اعتماد عمومی است
سرپرست معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان نیز در این جلسه با اشاره به تغییرات ایجادشده در قانون شوراها گفت: این اصلاحات گامی مهم در مسیر شفاف‌سازی، ارتقای سلامت انتخاباتی و جلب اعتماد عمومی در حوزه مدیریت شهری و روستایی است.
علیرضا شهرکی افزود: تجربه‌های گذشته و چالش‌های موجود در فرآیندهای تأیید صلاحیت، محل سکونت اعضا، محدوده‌های انتخاباتی و نحوه مشارکت، باعث شد قانون جدید شوراها با رویکردی اصلاحی تدوین و ابلاغ شود.
وی با بیان اینکه یکی از دغدغه‌های همیشگی در حوزه شوراها، نبود چارچوب‌های دقیق و قابل اتکا برای نظارت و پاسخگویی بود، اظهار کرد: قانون جدید با تعیین دقیق اختیارات و شرایط احراز سمت‌هایی مانند شهردار و دهیار، امکان نظارت مؤثرتر و قانونی‌تر را برای اعضای شورا فراهم کرده است.
سرپرست معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان تصریح کرد: اصلاح ساختارها در حوزه‌هایی همچون تغییر محل سکونت اعضا، نحوه تأیید صلاحیت‌ها و اصلاح حوزه‌های انتخابیه، از جمله مواردیست که با هدف افزایش کارآمدی و کاهش حاشیه‌های سیاسی در قانون جدید لحاظ شده است.
وی با اشاره به نقش احزاب در تقویت نظام شورایی گفت: قانون جدید احزاب که به صورت همزمان در حال اجراست، بستر مناسبی برای افزایش مشارکت سیاسی، قانون‌گرایی و فعالیت سازمان‌یافته در شوراها ایجاد می‌کند.
شهرکی با بیان اینکه انتشار عمومی آرای کمیسیون‌های تخصصی از جمله کمیسیون ماده پنج، شورای برنامه‌ریزی و سایر ساختارهای تصمیم‌گیر، بخشی از روند شفاف‌سازی است، افزود: این اقدام گامی مؤثر در راستای کاهش شایعات، جلب اعتماد مردم و ارتقای پاسخگویی اعضای شورا و کارکنان شهرداری‌هاست.
وی از مسوولان شوراها خواست تا در مسیر استفاده از ابزارهای قانونی از جمله تذکر، سؤال و استیضاح شهرداران، در چارچوب قانون و با رعایت اخلاق اداری عمل کنند تا کارآمدی نهاد شوراها حفظ شود.
سرپرست معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان تأکید کرد: بازنگری در آیین‌نامه‌ها و مقررات شوراهای اسلامی و تعیین دقیق نقش و وظایف شوراها در سطوح محلی، زمینه‌ساز تحولی جدی در ساختار مدیریت محلی کشور خواهد بود.
ظرفیت‌های انسانی شهرداری‌ها مغفول مانده است
معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری سیستان و بلوچستان نیز گفت: ظرفیت‌های انسانی موجود در شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان در بسیاری از موارد مورد غفلت قرار گرفته و این موضوع موجب کاهش بهره‌وری و کارآمدی در مدیریت شهری و روستایی شده است.
عباسعلی ارجمندی افزود: نیروی انسانی متخصص با مدارک تحصیلات تکمیلی در بدنه شهرداری‌ها وجود دارد که می‌توانند با بهره‌گیری از دانش و تجربه خود، بسیاری از مسائل و چالش‌های مدیریت شهری را برطرف کنند اما این ظرفیت‌ها به‌درستی شناسایی و استفاده نشده‌اند.
وی با بیان اینکه در نظام مدیریت شهری به جای تمرکز بر نیروی انسانی، بیش از حد به تجهیزات و زیرساخت‌های فیزیکی مانند ماشین‌آلات، ساختمان و تجهیزات توجه شده است، تصریح کرد: باور و اعتماد به توان داخلی؛ نخستین گام در مسیر توسعه و حل مشکلات شهری است.
معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری سیستان و بلوچستان با انتقاد از عملکرد ضعیف برخی تعاونی‌های دهیاری و عدم استفاده از ظرفیت‌های مشارکتی در روستاها اظهار کرد: اگر از امکانات موجود و همکاری میان روستاها و بخش‌ها استفاده شود، بسیاری از نیازها بدون وابستگی به منابع بیرونی قابل تأمین خواهد بود.
ارجمندی ادامه داد: یکی از چالش‌های اساسی، ضعف در حوزه آموزش و ارتقای فرهنگ عمومی در مدیریت شهری است که اگر نیروی انسانی آموزش نبیند، حتی بهترین تجهیزات نیز کارایی نخواهد داشت. باید آموزش و توانمندسازی کارکنان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، به‌ویژه در حوزه‌های تخصصی، در اولویت قرار گیرد.
وی با تأکید بر نقش مشارکت عمومی در تحقق برنامه‌های توسعه‌ای گفت: شوراها زمانی موفق خواهند بود که مردم را در برنامه‌ها دخیل و اعتماد عمومی را جلب کنند که اگر مردم این احساس را داشته باشند که وعده‌ها عملی نمی‌شود، این بی‌اعتمادی به کل بدنه مدیریت شهری منتقل خواهد شد.
ارجمندی همچنین با اشاره به نیاز شهرداری‌ها به بهره‌گیری از ایده‌های نوآورانه گفت: مدیریت شهری باید از نگاه سنتی فاصله بگیرد و به سمت استفاده از فناوری‌های نو مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت هوشمند شهری حرکت کند اینکه همچنان با ذهنیت‌های دهه ۶۰ تصمیم‌گیری شود، پاسخگوی نیازهای امروز نیست.
وی با اشاره به ضعف در مدیریت منابع مالی و انسانی در برخی شهرداری‌ها گفت: سوء‌مدیریت به‌معنای فساد نیست، بلکه ناشی از ناآگاهی نسبت به ظرفیت‌ها و شیوه‌های علمی مدیریت است و انتظار می‌رود شوراها و شهرداران با بهره‌گیری از تجربه کارشناسان متخصص، تصمیمات موثرتری اتخاذ و نقش خود را در امیدآفرینی برای مردم ایفا کنند.
به گزارش ایرنا، در تقویم رسمی کشور ما روز نهم اردیبهشت به عنوان روز شوراها یاد شده است. شورا یک اصل عقلی است که آموزه های دین اسلام در کتاب و سنت نیز بر آن صحه گذاشته است.
