به گزارش ایرنا، در سال‌های اخیر، یکی از معضلات جدی و نگران‌کننده در کشور ما، افزایش آمار تصادفات جاده‌ای و تلفات انسانی ناشی از آن بوده است. این موضوع نه تنها بر زندگی افراد تاثیرات منفی می‌گذارد، بلکه بار سنگینی بر دوش خانواده‌ها و جامعه می‌گذارد. تصادفات جاده‌ای به عنوان یکی از علل اصلی مرگ و میر در کشور، نیازمند توجه جدی و اقدامات مؤثر از سوی مسئولان و نهادهای مرتبط است.
آمار منتشر شده نشان‌دهنده افزایش تصادفات در جاده‌ها، به ویژه در فصل‌های پرتردد و تعطیلات، می‌باشد. این وضعیت حاکی از بی‌توجهی به فرهنگ ایمنی راه، کیفیت ناوگان حمل و نقل و همچنین شرایط زیرساخت‌های جاده‌ای است. برای مقابله با این بحران، ضروری است که تحلیل دقیق‌تری از علل وقوع تصادفات و همچنین عوامل موثر بر افزایش تلفات انجام شود.
آمار تصادفات ایران چندین برابر بیشتر از بسیاری از کشورهای دنیا و حدود ۹ برابر بیشتر از کشورهای همسایه است. ایران یکی از کشورهای دنیا است که بالاترین آمار تصادفات جهان را دارد و شاید با آخرین کشور در غرب آفریقا با رتبه ۱۹۰، یک تا ۲ رتبه فاصله داشته باشد.
بر اساس برخی آمارها سالانه حدود ۸۰۰ هزار تصادف رانندگی در ایران رخ می‌دهد و روزانه ۴۰ نفر بر اثر این حوادث کشته می‌شوند که به معنی مرگ یک نفر در هر ۳۶ دقیقه است.
هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی در کشور بیش از هشت درصد تولید ناخالص داخلی است و این آمار تکان دهنده است.
مدت‌ها قبل از تعطیلات نوروز ۱۴۰۴، پویش «نه به تصادفات» در کشور راه‌اندازی شد تا در سایه آن بتوان آمار تصادفات را کاهش داد اما این پویش نیز اثرچندانی نداشت و در این ایام حدود یک‌هزار نفر از هموطنان کشور در جاده‌ها جان خود را از دست دادند.
استان مرکزی نیز که در قلب ایران واقع شده و به واسطه شرایط جغرافیایی ویژه، شاهد حجم بالای تردد خوردو از استان‌های مختلف است و به نوعی سالانه و روزانه تعدادی زیادی از افراد در جاده‌های این استان جان خود را از دست می دهند.
در این گزارش، به تحلیل علل و عوامل موثر در بروز این وضعیت و بررسی راهکارها و اقدامات لازم برای کاهش تصادفات و تلفات ناشی از آن خواهیم پرداخت. هدف از این گزارش، جلب توجه به این معضل اجتماعی و ارائه راه‌حل‌هایی عملی و موثر برای ارتقای ایمنی جاده‌ها و حفظ جان هموطنان است.
سرعت رانندگی در جاده‌های استان مرکزی بالا است
سرپرست اداره‌کل راهداری استان مرکزی گفت: در ایام نوروز ۱۴۰۴ تردد ثبت شده در استان با هفت درصد افزایش نسبت به مدت مشابه قبل به ۱۵ میلیون و ۵۵۱ هزار و ۷۸۲ تردد و در کشور با ۶ درصد افزایش به ۵۵۶ میلیون و ۷۹۵ هزار و ۱۲۳ تردد رسید.
روح‌الله محسن‌زاده افزود: تردد خودروهای سنگین در این ایام در جاده‌های استان مرکزی ۹ درصد کاهش داشت و به یک میلیون و ۵۸۹ هزار و ۱۳۱ خودرو رسید و تردد اتوبوس با ۱۱ درصد افزایش به ۶۵ هزار و ۹۵ دستگاه رسید.
وی بیان کرد: سرعت متوسط رانندگی در جاده‌های استان مرکزی در این ایام نسبت به مدت مشابه قبل یک درصد افزایش داشت.
سرپرست اداره‌کل راهداری استان مرکزی ادامه داد: بیشترین تردد ثبت شده در جاده‌های این استان در ایام نوروز به ترتیب در آزادراه تهران - ساوه، اراک - شازند و آزادراه ساوه - تهران (مامونیه) به ثبت رسید.
محس‌زاده اظهار کرد: ۱۷ درصد از تصادفات رانندگی جاده‌های استان مرکزی در ایام نوروز مربوط به موتورسیکلت، ۱۹ درصد وانت، هشت درصد کامیون و ۵۶ درصد انواع سواری بود.
وی گفت: سه درصد از خودروهای مقصر در تصادفات منجر به فوت ایام نوروز امسال در استان مرکزی مربوط به تندر ۹۰، سه درصد پژو پارس، ۶ درصد سمند، ۱۷ درصد موتورسیکلت، ۱۹ درصد انواع وانت، هشت درصد پژو ۴۰۵، هشت درصد کامیون و تریلی، ۱۹ درصد پراید و ۱۱ درصد سایر خودروها بوده است.
سرپرست اداره‌کل راهداری استان مرکزی افزود: ۶۰ درصد تصادفات رانندگی منجر به فوت ایام نوروز امسال این استان مربوط به خودروهای غیربومی و ۴۰ درصد خودروهای بومی بود.
محسن‌زاده اظهار کرد: در مجموع ۱۷ درصد از تصادفات رانندگی این ایام در آزادراه، ۲۵ درصد در بزرگراه، ۱۱ درصد در مسیرهای اصلی، ۳۱ درصد در مسیرهای فرعی و ۱۷ درصد در مسیرهای روستایی رخ داد.
حضور اورژانس در ماموریت‌های جاده‌ای کمتر از میانگین کشور است
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان مرکزی نیز گفت: ۱۹ هزار و ۴۱۶ ماموریت ترافیکی سال گذشته توسط اورژانس این استان انجام شد که وقوع این حوادث مصدومیت ۲۱ هزار و ۱۹۹ نفر و فوت ۲۹۶ نفر در سر صحنه شد.
بهروز ایران‌نژاد با بیان اینکه، از ۲۵ اسفندماه سال گذشته تا ۱۵ فروردین‌ماه امسال نیز با اجرای طرح نوروزی، ۸۹۴ ماموریت ترافیکی انجام شد که یک‌هزار و ۴۵۷ نفر بر اثر این حوادث مصدوم، ۳۲ نفر در صحنه و ۱۲ نفر در بیمارستان فوت کردند.
وی بیان کرد: میانگین زمان استاندارد رسیدن بر بالین بیمار در ماموریت‌های کلانشهرها، ۱۰ دقیقه است که این مهم در کلانشهر اراک هشت دقیقه و کمتر از زمان استاندارد و در سایر شهرهای استان مرکزی نیز کمتر از این زمان است.
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان مرکزی ادامه داد: امکانات و تجهیزات رهاسازی و جرثقیل در برخی از جاده‌های فرعی استان مرکزی در دسترس نیست و مدت زمان رسیدن این تجهیزات از سوی سازمان‌های مربوطه در جاده‌های فرعی زمان‌بر است.
ایران‌نژاد اظهار کرد: در بازه زمانی ۲۵ اسفندماه سال گذشته تا ۱۵ فروردین‌ماه امسال، تعداد کشته شدگان حوادث ترافیکی در این استان نسبت به مدت مشابه قبل، روند افزایشی داشت.
وی ادامه داد: میانگین زمان استاندارد رسیدن بر بالین بیمار در ماموریت‌های جاده‌ای ۱۴ دقیقه است که در حال حاضر این زمان در استان مرکزی کمتر از ۱۲ دقیقه است.
خطای انسانی عامل اصلی وقوع تصادفات در جاده‌های استان مرکزی
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی هم گفت: بر اساس آمار مرکز داده‌های پلیس، ۳۳ فقره تصادف منجر به فوت در فرودین‌ماه امسال در جاده‌های این استان به وقوع پیوست که نسبت به مدت مشابه قبل سه فقره معادل هشت درصد کمتر بود.
سرهنگ روح‌الله آشوری افزود: بر اثر وقوع این تصادفات، ۴۰ نفر جان خود را در جاده‌های استان مرکزی از دست دادند که چهار نفر معادل ۱۰ درصد از فروردین‌ماه سال گذشته کمتر است.
وی بیان کرد: تصادفات منجر به جرح استان مرکزی نیز در فرودین‌ماه امسال با افزایش ۱۹ درصدی همراه بود.
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی ادامه داد: بیشترین علل وقوع حوادث رانندگی فروردین‌ماه امسال در جاده‌های این استان به ترتیب مربوط به عوم توجه به جلو، تخطی از سرعت مطمئنه، انحراف به چپ و واژگونی خودروها ناشی از خستگی و خواب آلودگی گزارش شده است.
سرهنگ آشوری با بیان اینکه، بیش از ۵۰ درصد تردد خودروها در فرودین‌ماه امسال در استان مرکزی مربوط به خودروهای غیربومی بود، گفت: جاده‌های شازند - اراک، اراک - سلفچگان، اتوبان ساوه - همدان (کربلا) و اتوبان ساوه - تهران، بیشترین حجم تردد را در این ماه شاهد بودند.
افزایش تصادفات رانندگی در جاده‌های فرعی استان مرکزی در فروردین ماه ۱۴۰۴
وی اظهار کرد: وقوع حوادث رانندگی بویژه تصادفات منجر به فوت در محورهای روستایی و فرعی استان مرکزی افزایش یافته که این امر یک هشدار در شروع فصل کشاورزی است، زیرا بیشتر کشاورزان از موتورسیکلت برای حضور در باغات کشاورزی خود که در مسیرهای روستایی و فرعی است، استفاده می‌کنند.
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی اضافه کرد: نیاز است فرمانداران، بخشداران و دهیاران در نقاط مختلف این استان در خصوص تقویت علایم ترافیکی و ارتقای فرهنگ ترافیک تلاش مضاعفی به کار گیرند و از آموزش و اطلاع‌رسانی در کانال‌ها و فضاهای مجازی روستایی نیز غافل نشوند.
سرهنگ آشوری یادآور شد: ۳۷ نقطه حادثه‌خیر در جاده‌های استان مرکزی وجود دارد که همه تلاش‌ها برای رفع آنها به کار گرفته شده و نیاز است همه دستگاه‌های متولی با جدیت پای کار باشند.
وی در خصوص پویش «نه به تصادف» هم گفت: این پویش ویژه ایام نوروز نبود و برای تمام سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده و باید ظرفیت همه دستگاه‌های مسئول در این امر برای کاهش حداکثری تصادفات به کار گرفته شود.
اعمال جریمه برای رعایت نکردن فاصله طولی مناسب در جاده‌های استان مرکزی
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی افزود: هم‌اکنون میانگین سرعت رانندگی و تخلف لحظه‌ای در جاده‌های این استان با جدیت رصد می‌شود و رعایت نکردن فاصله طولی مناسب نیز به زودی جزو ثبت تخلفات هوشمند در جاده‌های استان مرکزی اضافه می‌شود.
سرهنگ آشوری عنوان کرد: توجه نکردن به جلو عامل اصلی تصادفات ایام نوروز در جاده‌های این استان بود و از زمان اجرای طرح نوروزی یعنی ۲۵ اسفندماه سال گذشته تا ۱۵ فروردین ماه امسال، ۳۹ نفر در مسیرهای ارتباطی استان مرکزی جان خود را از دست دادند.
کاهش فوت شدگان حوادث رانندگی؛ حفظ سرمایه‌های کشور است
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی هم گفت: اشکالی در کل کشور در خصوص ارایه آمار تصادفات وجود دارد و باید آمار مقایسه‌ای در تصادفات بر مبنای قانون برنامه باشد نه نسبت به سال قبل، و بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه هرساله باید تصادفات نسبت به سال شروع برنامه، ۱۰ درصد کاهش داشته باشد.
قدرت‌الله ابک افزود: در ایام نورز امسال 40 نفر در جاده‌های استان مرکزی جان خود را از دست دادند که حتی یک نفر کشته شدن نیز زیاد است زیرا هرکدام از این افراد سرمایه‌های کشور هستند.
وی بیان کرد: تکلیف شده اعضای کمیسیون ایمنی راه‌های استان مرکزی در محل وقوع هر حادثه منجر به فوت ایام نوروز حاضر شوند و پس از بررسی‌های لازم، نظرات کارشناسی خود را ارایه دهند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی ادامه داد: بیشترین علت وقوع حوادث رانندگی منجر به فوت، خطای انسانی است که باید در زمینه ارتقای فرهنگ ترافیک کشور با جدیدت کار شود.
ابک اظهار کرد: بیشترین تصادفات منجر به فوت استان مرکزی در راه‌های روستایی است که یکی از دلایل آن آسفالت این راه‌ها و افزایش سرعت در این مسیرها است.
وی گفت: بسیاری از این مسیرها قابلیت راندن با سرعت بالا را ندارند و این مهم نیز نیازمند اطلاع‌رسانی گسترده و کار فرهنگی زیاد است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی ادامه داد: در راستای تعریض جاده‌ها و ارتقای فرهنگ ترافیک همه تلاش‌ها در این استان به کار گرفته شده و از هیچ کوششی دریغ نمی‌شود.
کاهش تصادفات رانندگی در گرو ارتقای فرهنگ ترافیک است
استاندار مرکزی هم گفت: کشور و این استان هر ساله سرمایه‌های زیادی را در تصافات رانندگی از دست می‌دهد و تنها راه کاهش تصادفات و حفظ این سرمایه‌ها ارتقای فرهنگ ترافیک است.
مهدی زندیه‌وکیلی افزود: بیشترین علت وقوع تصادفات رانندگی خطای انسانی است و اگر هر راننده‌ای خود را مکلف و موظف به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی بداند، کمتر حادثه رانندگی رخ می‌دهد.
وی بیان کرد: بیشترین مسافران نوروزی امسال کشور در استان‌های لرستان و خوزستان به ثبت رسید که تعداد زیادی از این افراد از استان مرکزی عبور کردند و این استان از مسیرهای پرتردد در ایام نوروز امسال بود.
کلام آخر: با بررسی آمار تصادفات جاده‌ای و تحلیل علل و عوامل موثر بر افزایش تلفات انسانی، می‌توان به این نتیجه رسید که بحران تصادفات در کشور نیازمند توجه ویژه و اقدام فوری است. ترکیبی از عوامل انسانی، فنی و زیرساختی به طور مستقیم بر وقوع تصادفات تأثیر می‌گذارد و حل این معضل مستلزم یک رویکرد جامع و همکاری بین نهادهای مختلف است.
برای کاهش آمار تصادفات و جان باختن هموطنان، نیاز است که:
1- آموزش و فرهنگ‌سازی: باید برنامه‌های آموزشی مستمری برای ارتقای فرهنگ رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی به اجرا گذاشته شود. این آموزش‌ها باید در سطوح مختلف جامعه، از جمله مدارس و مراکز عمومی، ترویج یابد.
2- بهبود زیرساخت‌ها: اصلاح و بهبود جاده‌ها، روشنایی معابر، و ایجاد نقاط ایمن برای عابران پیاده از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کاهش تصادفات کمک کند.
3- کنترل و نظارت: نیاز است که نظارت بر رفتار رانندگان و شرایط ناوگان حمل و نقل به‌طور جدی‌تری اعمال شود. استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای کنترل سرعت و رفتار رانندگی می‌تواند موثر واقع گردد.
4- توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی: تشویق مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی می‌تواند تعداد خودروهای موجود در جاده‌ها را کاهش دهد و در نتیجه خطر تصادفات را کاهش دهد.
5- تحقیقات و به‌روزرسانی اطلاعات: انجام تحقیقات علمی و بهروز رسانی مداوم اطلاعات آماری درباره تصادفات و علل آن، می‌تواند به اتخاذ تصمیمات بهتر و موثرتر کمک کند.
در نهایت، ایجاد یک جامعه ایمن و کاهش تلفات انسانی نیازمند همکاری و همدلی تمام بخش‌های جامعه است. با اجرای برنامه‌های مناسب و توجه جدی به این معضل، می‌توانیم شاهد کاهش تصادفات و حفظ جان هموطنان عزیزمان باشیم.
