حجت الاسلام سیدعباس میرجعفری به خبرنگار معارف ایرنا گفت: یکی از سوالاتی که مردم درباره خمس می پرسند این است که از کجا بدانند که خمس به آنان تعلق می‌گیرد؟ چون با توجه به درآمدهای پایین و مخارج بالا بعید می‌دانند که خمس به آنان تعلق می گیرد، در حالی که هر فردی، چه مرد و چه زن، به صرف این که درآمد داشته باشد؛ چه آن درآمد کم باشد و چه زیاد باید سال خمسی داشته باشد.
مدیر کانون فرهنگی تبلیغی فریضه خمس افزود: سال خمسی با توجه به دریافت اولین درآمد در زندگی بابت کسب و کار تعیین می شود. مثلا کسی در اول تیر، نخستین حقوق خود را می گیرد. این شخص فقط در اول تیر وظیفه دارد، به مسائل مربوط به خمس خود رسیدگی کند. به عبارت دیگر خمس به ۳۶۴ روز ارتباطی ندارد و فقط یک روز در سال باید یک پنجم از اضافه درآمد خود را بپردازد.
این کارشناس احکام شرعی اضافه کرد: هر کسی برای حساب کردن خمس باید در ابتدا موجودی نقدی خود را بررسی کند، به جز مبالغی که به عنوان وام یا پول دیه یا ارث یا هدیه یا پاداش بازنشستگی دریافت می کند که بر اساس فتوای برخی مراجع به این موارد خمس تعلق نمی گیرد. باید توجه کنیم که حتی اگر ۱۰۰ هزار تومان از درآمدمان در انتهای سال خمسی، اضافه باشد، یک پنجم آن به امام زمان (عج) و سادات فقیری تعلق می گیرد که از زکات محروم شده اند.
وی ادامه داد: دومین چیزی که در سالروز خمسی انسان به آن خمس تعلق می گیرد، مربوط به مصرفی های منزل است که وقتی استفاده می شود اصل آن تمام می شود. مثل برنج، روغن، حبوبات، گوشت، مواد شوینده و لوازم بهداشتی که باید در سررسید سال خمسی محاسبه شد. البته نیازی به محاسبه دقیق نیست و بهتر است کمی رقم را بالاتر درنظر گرفت.
این کارشناس مذهبی افزود: سومین چیزی که خمس به آن تعلق می گیرد، سرمایه است. سرمایه یعنی هر چیزی که از آن، پول به دست بیاید. مثلا کسی سکه ای خریده و حالا قیمت آن افزایش پیدا کرده است یا طلای آب شده ای خریده یا مغازه ای خریداری کرد که از طریق آن، درآمدی کسب کند یا خودرویی که با آن کار می کند که جزو سرمایه است و باید خمس آن پرداخت شود.
وی افزود: البته طبق فتوای رهبر انقلاب، اگر سرمایه کسی حداقلی باشد؛ یعنی اگر این سرمایه، مغازه و خودرو نباشد، زندگی اداره نمی شود و اگر بخواهد خمس آن را بدهد، نمی تواند با بقیه آن کسب درآمد باشد که در چنین موردی خمس تعلق نمی گیرد ولی اگر سرمایه به حدی رسید که نه تنها هزینه های زندگی تامین شود بلکه بتواند پس انداز کند، به آن پس انداز خمس تعلق می گیرد.
میرجعفری اضافه کرد: با این ملاک ها هر کسی می تواند سال خمسی خود را محاسبه کند ولی بهتر است ضمن ارتباط با دفتر مرجع و کارشناسان مسائل شرعی، محاسبه خود را عرضه کند.
وی همچنین به روایتی از امام رضا(ع) اشاره کرد و گفت: خمس، مبلغی است که برای ترویج دین هزینه می شود. لذا وقتی خمس خود را پرداخت می کنیم، در حقیقت به دینداری مردم کمک کرده ایم.
بنیاد بین المللی احیای خمس به همت آیت الله غلامعلی نعیم آبادی امام جمعه سابق استان هرمزگان، رئیس جمهور شهید سید ابراهیم رئیسی، عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، محمدحسین فلاح زاده موسس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی و برخی بزرگان حوزه و دانشگاه در سال ۱۳۹۵ تاسیس شده است.
