روز جهانی زمین پاک صرفاً یک رویداد و نماد تقویمی نیست، بلکه یادآور هشدارهای مکرر طبیعت و فرصتی برای بازخوانی الگوهای رفتاری ما در قبال منابع طبیعی، خاک، آب، هوا و همه آنچه به تداوم حیات وابسته است.
استان مازندران، با همه زیبایی‌های بکر طبیعی، جنگل‌های هیرکانی، سواحل دریای خزر و تنوع زیستی کم‌نظیرش، در سال‌های اخیر با یکی از چالش‌برانگیزترین بحران‌های محیط‌زیستی کشور روبروست: بحران پسماند.
انباشت روزافزون زباله در جنگل‌ها، حاشیه رودخانه‌ها، سواحل و حتی مناطق حفاظت‌شده، نه‌تنها جلوه‌های بصری و اکوتوریسم منطقه را تهدید می‌کند، بلکه به‌شدت سلامت خاک، منابع آبی و زیستمندان طبیعی را در معرض خطر قرار داده است.
متأسفانه، با وجود اجرای طرح‌های مدیریت پسماند و اقدامات پراکنده، مسأله دفع غیراصولی زباله، دفن غیربهداشتی و رهاسازی زباله‌های پلاستیکی در طبیعت، همچنان از دغدغه‌های جدی استان مازندران به‌شمار می‌رود.
روز جهانی زمین پاک به ما یادآوری می‌کند که هیچ برنامه توسعه‌ای بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط‌زیستی، پایدار نخواهد بود.
مدیریت پسماند، به‌ویژه در استان‌هایی مانند مازندران که با حجم بالای گردشگر و مصرف منابع دست و پنجه نرم می‌کند، نیازمند عزم فرابخشی، مشارکت مردمی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و تقویت آموزش‌های محیط‌زیستی از سنین پایه است.
اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران، در کنار وظایف نظارتی و قانونی، خود را متعهد به فرهنگ‌سازی، هم‌افزایی بین دستگاهی و جلب مشارکت جوامع محلی در حل بحران پسماند می‌داند. اما واقعیت آن است که موفقیت در این مسیر، فقط در گرو مشارکت آگاهانه و مسئولانه همه شهروندان خواهد بود.
هر شهروند می‌تواند با اصلاح عادت‌های مصرف، تفکیک پسماند از مبدأ، و خودداری از رهاسازی زباله در طبیعت، سهمی مؤثر در حفظ زیبایی و سلامت این سرزمین ایفا کند.
در این روز، با یادآوری جایگاه زمین در فرهنگ دینی و بومی‌مان و با احترام به آینده نسل‌ها، بیاییم پیمان دوباره‌ای با طبیعت ببندیم؛ پیمانی برای بازگرداندن تعادل، پاکی و پایداری به سرزمین‌مان.
*محمدرضا کنعانی - سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران
