به گزارش ایرنا، یکی از مشکلات بر سر راه ارتقای بهره وری کشاورزی در زمینه تولید گل نرگس در استان فارس نبود کارخانه‌ها و کارگاه‌های مدرن صنایع تبدیلی است که موجب شده این محصول با بهایی اندک تنها به صورت گل خام به فروش برسد.
بالاترین ارزش افزوده مربوط به اسانس گل نرگس است که در صنایع عطر سازی فرانسه تولید و با بالاترین قیمت به دنیا ازجمله ایران صادر می شود و ایران با داشتن مقام سوم تولید گل نرگس از این مزیت محروم است.
سال هاست که نرگس‌کاران استان فارس از نبود صنایع تبدیلی و خام‌فروشی گل نرگس ناراضی هستند اما آنگونه که باید کسی صدایشان را نشنیده است.
سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی، می‌تواند از انتقال محصولات به استان‌های دیگر جلوگیری کرده و در نهایت باعث افزایش درآمد کشاورزان شود.
فارس رتبه اول تولید نرگس در کشور
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: ایران بعد از انگلیس و هلند رتبه سوم سطح زیر کشت گل نرگس دنیا دارد و فارس با تولید قریب به نیمی از گل نرگس کشور، قطب تولید این محصول است.
مجتبی دهقان پور اضافه کرد: برداشت گل از نرگس زارهای استان فارس از آبان ماه شروع شده است و تا اسفندماه ادامه دارد.
وی نوید برداشت بیش از ۳۰۰ میلیون شاخه گل نرگس در سال جاری داد و ادامه داد: استان فارس با سطحی بالغ بر ۶۰۰ هکتار نرگس زار، بیشترین سطح زیر کشت مثمر گل نرگس کشور را دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس با اشاره به اینکه ارقام گل نرگس عبارتند از شهلا، مسکین، پُر پَر، هزار پَر، خوشه ای و هلندی؛ تصریح کرد: رقم شهلا به دلیل عطر مطبوع و سایز گل آن، مورد اقبال همگان می باشد.
وی افزود: ارقام هلندی دارای گل بسیار درشت ولی فاقد عطر و بو هستند که در سطوح خیلی کم در استان فارس کشت می شوند.
فارس دارای بزرگترین نرگس زار دیم کشور است
دهقان پور با اشاره به اینکه نام فارس با نرگس زارهای خفر و کازرون پیوندی کهن دارد، اظهار کرد: شهرستان کازرون با سطحی قریب به ۱۸۰ هکتار بزرگترین نرگس زار دیم کشور و شهرستان خفر با سطحی بالغ بر ۳۵۰ هکتار بیشترین سطح زیرکشت و تولید نرگس آبی کشور را دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس تصریح کرد: علاوه بر شهرستان های مذکور گل نرگس در شهرستان های رستم، ممسنی، فیروزآباد، فراشبند، مهر و شیراز نیز تولید می شود.
دهقان پور اضافه کرد: گل نرگس آبی در شهرستان خفر به صورت توام در باغ ها کاشته می شود اما در سایر شهرستان ها در مزارع آبی کاشته می شود و بالاترین عملکرد در این مزارع رقم می خورد.
وی ابراز کرد: شهرستان ممسنی با سطحی بالغ بر ۳۵ هکتار بزرگترین مزرعه گل نرگس آبی استان فارس را دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس عنوان کرد: بالاترین ارزش افزوده مربوط به اسانس گل نرگس است که در صنایع عطر سازی فرانسه تولید و با بالاترین قیمت به دنیا ازجمله ایران صادر می شود و ایران با داشتن مقام سوم تولید گل نرگس از این مزیت محروم است.
دهقان پور ابراز کرد: آلکالوئید های موجود در پیاز گل نرگس با تاثیرات دارویی، موارد استفاده فراوانی در درمان بیماری های پوستی و دارای اثرات ضد تومور، ضد باکتری و ضد قارچ می باشد که در کشورهای مذکور استخراج و مورد استفاده قرار می گیرد.
مزیت ها و چالش های گل نرگس فارس
کشت گل نرگس بسیار باصرفه است و هزینه کمتری برای کشاورز دارد به گونه ای که طبق نظر کارشناسان کشاورزی، کشت گل نرگس ۲ ویژگی مهم دارد، نخست اینکه گیاهی کم آب بر است و می‌توان آن را جایگزین گیاهان با نیاز آبی بیشتر کرد و دیگر اینکه بهره برداران با کشت آن به عنوان گیاه دارویی، می‌توانند به خوبی از مزایای اقتصادی آن برخوردار شوند.
نرگس از جمله گیاهان کم آبخواه با ارزش افزوده بالاست و فعالیت در این حوزه از لحاظ اقتصادی برای بهره برداران مقرون به صرفه است.
این گیاه در مردادماه کشت و نیاز آبی آن به سه دوره است و برداشت آن هم باتوجه به شرایط آب و هوایی از آذرماه آغاز و تا اسفند ماه ادامه دارد.
راه‌اندازی صنایع فرآوری اسانس گل نرگس و عرقیات آن و حتی روغن آن در استان سبب می شود که ارزش افزوده بیشتری نصیب نرگس‌کاران شود.
علاوه بر اسانس و عرقیات موارد دیگری ازجمله صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی، بسته‌بندی و صادرات نیز شامل صنایع تبدیلی گل نرگس می‌شود اما هنوز آنگونه که باید کاری صورت نگرفته است.
در استان فارس فرآورده دیگری از گل نرگس عرضه نمی شود، نیاز است سازمان جهاد کشاورزی در زمینه توسعه صنایع تبدیلی پای کار بیاید و تسهیلات ارزان قیمت در اختیار سرمایه‌گذارانی که متقاضی سرمایه‌گذاری این حوزه هستند قرار داده شود تا بتوان ارزش افزوده بیشتری از این نعمت الهی نصیب کشاورزان شود.
همچنین می طلبد بسته های تحقیقاتی و ترویجی مختلفی برای گل نرگس برای کشت وکار و فرآوری تهیه شده عملیاتی و اجرایی شود.
گل نرگس یکی از شاخص‌های مهم در توسعه گردشگری و اقتصادی استان فارس به شمار می‌رود که باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد؛ پرورش گل نرگس هم در حوزه گردشگری کشاورزی و هم طبیعت‌گردی می‌تواند به ایجاد اشتغال مولد کمک می‌کند. این گل در حوزه مسائل زیست‌محیطی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.
گردشگری طبیعت یکی از انواع گردشگری‌هایی است که در سطح دنیا از طرفداران بسیاری بهره می‌برد و گردشگری کشاورزی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
استان فارس به دیار گل نرگس معروف است؛ این در حالی است که هنوز هم اقدام قابل توجه و برنامه منسجمی برای ثبت جهانی گل نرگس در این استان پهناور انجام نشده است؛ با توجه به اینکه شهرستان‌هایی مانند بهبهان و خوسف هم تلاش بسیاری برای به ثبت رساندن این گل در سازمان یونسکو دارند شایسته است که اداره‌کل میراث فرهنگی فارس نیز هر چه سریعتر نسبت به ثبت جهانی گل نرگس اقدام کند.
نرگس شیراز در یک نگاه
گل نرگس از گذشته دور تا امروز برای فارسی ها و شیرازی ها، نمادی از زیبایی، عطر و خوش بویی، دوستی و محبت و زینتی برای خانه بوده است ، نرگس در فرهنگ مذهبی و عمومی ما به چشم انتظاری برای ظهور وجود حضرت مهدی (عج) تعبیر شده و با آوردن نام نرگس نام این امام معصوم به ذهن متبادر می شود.
این گل از میان نرگس زارها تا خانه ها و حتی اشعار شاعران بزرگی همچون حافظ شیرازی، دامن گسترانیده و ماندگار شده است.نام نرگس با نام شیراز گره خورده و از اواسط پاییز تا اواخر زمستان در بیشتر میادین و چهارراه های شهر توسط دستفروشان عرضه می‌شود.
هر چند کلانشهر شیراز از نظر طبیعی و اقلیمی کمتر جایی برای پرورش نرگس دارد و به جز محدود باغهای قصر دشت و ارتفاعات مشرف به این شهر در جایی دیگر از شیراز نرگس نمی روید اما، علاقه مندی شهروندان شیراز و استقبال مردم از این گل خوشبوی موجب شده تا نام شیراز با نام گل نرگس گره بخورد.
فارس را بسیاری ایران کوچک گفته اند، در میان سرمای جانسوز پاییز و زمستان و درگیر و دار برف بوران سایر مناطق کشور ، مزارع گل نرگس در شهرستان های جنوب و جنوب غرب فارس هر انسانی را مست می کند ، هر رهگذری در برابر عظمت آفرینش پروردگار در گلزارهای نرگس در این مناطق سر به کرنش می گذارد.
نرگس زارهایی که در شهرستان های کازرون، ممسنی ، فراشبند ، لامرد و مهر، در غرب و جنوب استان و همچنین مناطقی از داراب، جهرم و خفر در مرکز و جنوب شرق فارس گسترده است، سایر نقاط گرمسیر و نیمه گرمسیری از استان پهناور فارس نیز این روزها نرگس به گل نشسته و این مناطق تا بهمن ماه و اواخر اسفند، میعادگاه دوستداران نرگس است.
شهرستان کازرون بزرگترین تولیدکننده گل نرگس در ایران است و منطقه جره و بالاده در این شهرستان از سال۱۳۹۵ از سوی انجمن گل و گیاه کشور به‌دلیل داشتن بزرگترین گلزار نرگس به‌عنوان خانه نرگس ایران شناخته شده است.
استان فارس دارای انواع نرگس شیپوری، بوقی، شیراز، پُر پَر، هزار پَر و شهلا ، نرگس مسکین، نروک یا پنجه گربه‌ای است و بیشترین تنوع این گل را می توان در نرگس زارهای فارس مشاهده کرد.
