به گزارش تجارت نیوز، روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا در گزارشی می‌نویسد: هرچند توافق‌ها در حال شکل‌گیری شباهت زیادی به هم دارند، اما حمایت کشورهای خلیج فارس از توافق هسته‌ای ایران نشان می‌دهد که منطقه چقدر تغییر کرده است.
ده سال پیش، زمانی که باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا و سایر رهبران جهانی با ایران بر سر محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور به توافق رسیدند، عربستان سعودی نگاه چندان مثبتی به آن نداشت. مقامات سعودی آن توافق را ضعیف توصیف کردند، اما اکنون در حالی که دولت دوم ترامپ در حال مذاکره با ایران برای دستیابی به توافقی با خطوط کلی بسیار مشابه توافق قبلی است، نگاه عربستان سعودی کاملاً متفاوت شده است.
وزارت خارجه عربستان اخیراً بیانیه‌ای صادر و ابراز امیدواری کرده است که مذاکرات که با میانجی‌گری عمان انجام می‌شود صلح در منطقه و جهان کمک کند. «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان حتی برادرش «خالد بن سلمان» وزیر دفاع را به تهران فرستاد که در آنجا با استقبال گرم مقامات ایرانی مواجه شد. خالد سپس نامه‌ای را شخصاً به رهبر معظم ایران تحویل داد.
عربستان سعودی در میانه برنامه‌ای بزرگ برای تنوع‌بخشی به اقتصاد خود قرار دارد که هدف آن، تبدیل این کشور از یک اقتصاد وابسته به نفت به قطبی برای تجارت، فناوری و گردشگری است در نتیجه تنش‌های منطقه‌ای، تهدیدی جدی برای این چشم‌انداز اقتصادی است.در دهه گذشته، روابط میان ایران و عربستان سعودی گرم‌تر شده است. علاوه بر آن، عربستان سعودی در میانه برنامه‌ای بزرگ برای تنوع‌بخشی به اقتصاد خود قرار دارد که هدف آن، تبدیل این کشور از یک اقتصاد وابسته به نفت به قطبی برای تجارت، فناوری و گردشگری است در نتیجه تنش‌های منطقه‌ای، تهدیدی جدی برای این چشم‌انداز اقتصادی است.
«کریستین اسمیت دیوان»، پژوهشگر ارشد مؤسسه «کشورهای عربی خلیج» در واشنگتن می‌گوید: «طرز فکر آن‌ها امروز متفاوت است. در زمان اوباما، کشورهای خلیج از نزدیکی ایران و آمریکا می‌ترسیدند که ممکن بود باعث انزوای آن‌ها شود. اما در دوره ترامپ، از تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا که ممکن است آن‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد نگران هستند.»
ایران و ایالات متحده روز شنبه دومین دور گفت‌وگوهای دیپلماتیک درباره فعالیت‌های هسته‌ای تهران را به پایان رساندند. ترامپ درباره اهداف مذاکرات شفاف نبوده، جز این‌که بارها گفته «ایران هرگز نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد.» اما مقامات ایرانی می‌گویند توافقی که در حال شکل‌گیری است، مستلزم برچیدن زیرساخت هسته‌ای ایران نخواهد بود.
کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، مصر، اردن، قطر و بحرین از این مذاکرات استقبال کرده‌اند و دیپلماسی را به درگیری‌های رو به تشدید ترجیح می‌دهند. «بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان طی مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «مذاکرات با سرعت پیش می‌رود و اکنون حتی امور غیرمحتمل نیز ممکن شده‌اند.»
این مذاکرات در حالی انجام می‌شوند که کماکان تنش‌ها در سراسر خاورمیانه ادامه دارد؛ ایالات متحده به حملات هوایی علیه نیروهای یمنی ادامه می‌دهد و اسرائیل نیز بمباران مرگبار نوار غزه را دنبال می‌کند.
«فراس مقصَد»، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای مؤسسه مشاوره ریسک سیاسی گروه اوراسیا می‌گوید: «کشورهای عربی خلیج فارس بیش از هر زمان دیگر به دنبال ثباتی پایدار هستند، چرا که این ثبات پیش‌شرط تحقق چشم‌اندازهای بلندپروازانه اقتصادی آن‌هاست. آن‌ها به‌شدت خواهان آن هستند که برنامه هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی حل شود.»
عربستان سعودی و ایران سال‌ها در سوی مقابل درگیری‌های منطقه‌ای ایستاده بودند و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۳ هیچ رابطه دیپلماتیکی نداشتند. اما در سال ۲۰۲۳، ایران و عربستان اعلام کردند که با میانجی‌گری چین رسما روابط خود را بهبود بخشیده‌اند. کریستین اسمیت دیوان می‌گوید: «پاداش‌های احتمالی مذاکره، امروز بهتر از خطرات ناشی از یک جنگ منطقه‌ای به نظر می‌رسند.»
ده سال پیش، رهبران کشورهای خلیج فارس احساس می‌کردند که در مذاکرات نادیده گرفته شده‌اند. اما این بار، ایران تلاش کرده است تا با کشورهای منطقه گفت‌وگو کند. «صنم وکیل»، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای اندیشکده «چتم هاوس» می‌گوید: «آنچه پس از دور اول مذاکرات جلب توجه کرد، این بود که وزیر خارجه ایران با همتایان خود در کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله در بحرین تماس گرفت. ایران می‌خواهد که منطقه از مذاکرات حمایت کند. از طرفی دیگر کشورهای خلیج فارس نه تنها از مذاکرات پشتیبانی می‌کنند، بلکه تلاش دارند از هرگونه تنشی که ممکن است امنیت ملی و اقتصادی‌شان را به خطر اندازد، جلوگیری کنند.»
منبع: ایرنا
