آغاز هوشمندسازی کتابخانه‌های عمومی با رونمایی از دو سامانه

در آستانه سی و ششمین دوره نمایشگاه کتاب تهران، آزاده نظربلند دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، به تشریح برنامه‌های مجموعه کتابخانه‌های عمومی کشور در بهار کتاب و کتابخوانی پرداخت.

آزاده نظربلند دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با اشاره به سه فعالیت اصلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: این فعالیت‌ها در قالب ارائه خدمات در «غرفه اصلی شبستان»، غرفه «کتابخانه عمومی ایران» ویژه خدمات کتابخانه‌های عمومی به کودکان و نوجوانان و «کتابخانه سیار» انجام می‌شود.

وی ادامه داد: در غرفه اصلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که در شبستان مصلی برپا خواهد شد، از دو زیرساخت فناورانه جدید سامانه هوشمند «همیار کتاب» و نرم‌افزار «اهدانش» رونمایی خواهد شد. این دو زیرساخت به صورت اختصاصی و منطبق با نیازهای ویژه کتابخانه‌های عمومی طراحی شده و معتقدیم نقش مؤثری در تسهیل دسترسی اعضا به خدمات کتابخانه‌های عمومی خواهد داشت. ضمن اینکه این دو زیرساخت آغاز راهی برای حرکت در مسیر هوشمندسازی کتابخانه‌های عمومی در عصر هوش مصنوعی است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: سامانه هوشمند «همیار کتاب» در واقع فاز نخست توسعه چت‌بات اختصاصی برای جست و جوی هوشمند کتاب است. در این چت بات مخاطب ضمن دسترسی به منابع موجود در کتابخانه‌های سراسر کشور به پیشنهادهای مطالعاتی و معرفی کتابخانه‌های عمومی نیز دسترسی دارد. همچنین کاربر این سامانه امکان مکان‌یابی کتاب در نمایشگاه و کتابخانه‌های عمومی را خواهد داشت. نرم افزار «اهدانش» نیز نرم افزاری برای مدیریت هدفمند خیرین و تسهیل فرایند کمک به کتابخانه‌های عمومی است و خیرین می‌توانند در رفع هر کدام از نیازهای کتابخانه‌های عمومی نقاط مختلف کشور به اختیار خود مشارکت کنند.

وی با اشاره به ارائه خدمات نرم افزاری دیگر در غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: «نرم‌افزار آمایش سرزمینی کتابخانه‌های عمومی» از دیگر خدماتی است که در غرفه اصلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور عرضه می‌شود. همچنین برای ارائه تصویری کلان از کتابخانه‌های عمومی، «نرم‌افزار پایش کتابخانه‌های سیار» برای نمایش وضعیت لحظه‌ای خودروها، «داشبورد مدیریتی کتابخانه‌های عمومی» برای گزارش وضعیت لحظه‌ای فعالیت‌های کتابخانه‌ای و «اطلس کتابخانه‌های عمومی» نیز در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.

نظربلند به تشریح برنامه‌های فرهنگی غرفه اصلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در نمایشگاه کتاب پرداخت و گفت: در کنار میزبانی از مدیران فرهنگی، نمایندگان مجلس، خیّران و ناشران، برنامه‌های مختلف فرهنگی از جمله نشست‌های ادبی با موضوع «ایران عزیز» با تکیه بر تنوع زبانی ایران، نشست‌های علمی و فرهنگی با موضوع کتابخانه‌های عمومی و خواندن و همچنین نشست‌هایی با اقشار مختلف اجتماعی در غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار می‌شود. نشست با ناشران از دیگر برنامه‌های پیش‌بینی شده در غرفه نهاد است.

وی با تأکید بر غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در سالن کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب گفت: این غرفه با هدف بازنمایی خدمات متنوع و ارائه برنامه‌های تخصصی کتابخانه‌های عمومی و با نام «کتابخانه عمومی ایران» برگرفته از شعار این دوره از نمایشگاه آماده شده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: در این بخش خدمات مختلفی از جمله ارائه اعتبار، عضویت و امانت کتاب تدارک دیده شده است که با حضور کتابداران کودک و نوجوان برگزیده سراسر کشور ارائه خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه غرفه «کتابخانه عمومی ایران» دارای دو بخش «کودک» و «نوجوان» به صورت مجزا است فعالیت‌های بخش کودک را تشریح کرد و گفت: «قصه‌گویی»، «نمایش عروسکی و عروسک‌گردانی»، «نقاشی و آموزش نقاشی با هوش مصنوعی»، «اوریگامی و کاردستی»، «جمع‌خوانی و بلندخوانی برای کودکان توسط کتابداران نهاد»، «حضور نویسندگان کودک و جلسات دیدار با نویسنده»، «جلسات رونمایی و معرفی کتاب»، «اتاق بازی کودکان و اتاق مادر و کودک»، «محفل ادبی جوانه‌ها و شعرخوانی اعضای کودک و نوجوان عضو کتابخانه‌های عمومی»، «نمایش تولیدات تلویزیونی نهاد»، «شاهنامه‌خوانی و نقالی»، «مسابقه نقاشی با دفترچه ویژه طراحی‌شده»، «اجرای گروه مهر و ماه (گروه سرود آموزش‌دیده در کتابخانه عمومی) و سرودخوانی با موضوعات امام رضا (ع)، ایران و فردوسی» از جمله فعالیت‌هایی هستند که در ایام برگزاری نمایشگاه در این بخش برنامه‌ریزی شده است.

نظربلند گفت: برنامه‌های اجرایی ویژه بخش نوجوان نیز در قالب ۶ عنوان اصلی برگزار می‌شود. «آزمایشگاه مجازی علوم»، «آموزش کار با پرینتر سه بعدی و چاپ لیزری»، «نمایشنامه‌خوانی»، «جلسات نقد کتاب»، «نشست‌های معرفی کتاب توسط نوجوانان» و «دعوت از اعضا نوجوان و برگزاری جلسات گفتگوی نوجوانان در موضوعات علمی و فرهنگی و اجتماعی» از جمله برنامه‌های این بخش است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با تأکید بر ظرفیت‌های قابل توجه کتابخانه‌های سیار گفت: در این دوره از نمایشگاه یک دستگاه کتابخانه سیار در حیاط اصلی مصلی مستقر و به ارائه خدمت می‌پردازد. همچنین خودروی دیگری نیز به عنوان کتابخانه سیار در این ایام افتتاح می‌شود تا آغاز فعالیت‌های آن همزمان با برگزاری سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باشد.