تجارت کشاورزی: کلید گشایش مالی

با توجه به پیچیدگی‌های مذاکرات ایران و ایالات متحده و تمرکز اولیه طرفین بر جلوگیری از تشدید تنش‌ها و اجتناب از درگیری نظامی، دستیابی به توافقی جامع برای رفع کامل تحریم‌های اقتصادی علیه ایران بعید به نظر می‌رسد.
احتمالاً ایالات متحده در ازای محدودیت غنی‌سازی، اجازه فروش محدود نفت را به ایران خواهد داد.
با این حال، تداوم تحریم‌های مالی و بانکی، هزینه‌های بالای مبادلات تجاری و نبود تأثیر ملموس اقتصادی این توافق، چالش‌های جدی به همراه خواهد داشت.

ایالات متحده یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان نهاده‌های کشاورزی باکیفیت در جهان است که محصولاتی نظیر گندم، جو، ذرت، کنجاله، سویا، بذرهای اصلاح‌شده، کودهای پیشرفته و تجهیزات کشاورزی را شامل می‌شود.
ایران، با توجه به نیاز مبرم به این نهاده‌ها برای تضمین امنیت غذایی و افزایش بهره‌وری کشاورزی، می‌تواند از این ظرفیت بهره‌مند شود.

پیشنهاد می‌شود هیئت مذاکره‌کننده ایران، خرید نهاده‌های کشاورزی از ایالات متحده را به‌عنوان بخشی از بسته پیشنهادی در مذاکرات مطرح کند.
این اقدام نه‌تنها نیازهای استراتژیک کشور را تأمین می‌کند، بلکه ایالات متحده را به ایجاد سازوکارهای مالی و بانکی برای تسویه‌حساب ملزم خواهد کرد.

تحریم‌های مالی و بانکی همچنان مانع اصلی تجارت فرامرزی ایران هستند و هزینه‌های مبادله را به‌شدت افزایش داده‌اند. با این حال، تجارت نهاده‌های کشاورزی، به دلیل ماهیت بشردوستانه و اهمیت امنیت غذایی، می‌تواند نقطه شروعی برای گشایش کانال‌های مالی مورد پذیرش طرف آمریکایی باشد.
در صورت اجازه فروش محدود نفت ایران، درآمد حاصل از آن می‌تواند به‌طور مستقیم برای خرید نهاده‌های کشاورزی از آمریکا تخصیص یابد. این مکانیسم، ضمن کاهش وابستگی به واسطه‌های پرهزینه، امکان ایجاد کانال بانکی شفاف و تحت نظارت را فراهم می‌کند که در آینده می‌تواند به سایر حوزه‌های تجاری گسترش یابد.

این پیشنهاد از چند جهت عملی است:
1. تمرکز بر نهاده‌های کشاورزی به دلیل ماهیت غیرنظامی و بشردوستانه، با مقاومت کمتری از سوی ایالات متحده مواجه خواهد شد.
2. این تجارت می‌تواند اعتمادسازی کرده و زمینه را برای مذاکرات بعدی در خصوص رفع موانع مالی و بانکی فراهم کند.
3. تأمین نهاده‌های باکیفیت از آمریکا، تولید داخلی را بهبود بخشیده و فشارهای اقتصادی را کاهش خواهد داد.

پیشنهاد می‌شود هیئت مذاکره‌کننده این موضوع را به‌صورت بسته‌ای مشخص، شامل حجم و نوع نهاده‌های موردنیاز و سازوکارهای پرداخت، در مذاکرات مطرح کند.
امید است این پیشنهاد شنیده شود.

یاداشت :حسین سلاح ورزی