بحران ارزی در آی‌تی بالا گرفت؛ اعتراض صنفی واردکنندگان رایانه به تاخیر در تخصیص ارز
در جلسه‌ای با حضور هسته مرکزی صنف فناوران رایانه‌ای تهران که ظهر روز دوشنبه در اتاق اصناف تهران برگزار شده بود، رئیس اتحادیه اظهار کرد: «ما در آی‌تی چیزی تحت عنوان تولید نداریم. هرکسی که می‌گوید تولید را در آی‌تی می‌تواند رونق دهد یک حرف رویایی می‌زند. حتی کارخانه‌های تولیدی هم قطعات خود را از کشورهای مختلف وارد می‌کنند. لذا این شکل تخصیص ارز به آی‌تی مانند بقیه صنوف و به شکل زمان‌مند فقط منجر به افزایش قاچاق لپتاپ به داخل کشور می‌شود.»
محمد فرجی گفت: «موضوع اصلی و دغدغه این افراد حاضر در این جلسه از یک طرف تجارت شخصی خودشان و از طرف دیگر دغدغه‌هایشان برای مملکت است. همانطور که مقام معظم رهبری گفتند ما اگر می‌خواهیم به خودکفایی برسیم تا زیرساخت آی تی مملکت درست نشود اتفاقی رخ نمی‌دهد. اگر دوستان توانایی تامین ارز ندارند، شاید در صنوف مختلف مانند پوشاک بتوان تولید داخلی را تقویت کرد اما در آی‌تی به صراحت گفته‌ام که تولید یک رویای عجیب و غریب است.» رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران ادامه داد: «تولید ساده‌ترین تجهیزات در زمینه آی‌تی منوط به این است که مواد اولیه‌ای کاملا ساخته شده از کشورهای دیگر وارد کنیم. از حق نخواهیم بگذریم ممکن است تولیدکننده‌هایی مانند شرکت گرین هم داشته باشیم اما همه شرکت‌های بزرگ همه هسته مرکزی مانیتور خود را از کشورهای دیگر وارد می‌کنند. نه فقط ایران، بلکه سی پی یو یا رم و تجهیزاتی مانند این‌ها را چهار کشور در دنیا تولید می‌کنند.»
به گفته او اینکه در کشور احساس کمبودی در زمینه رایانه نمی‌کنیم به این علت است که نیاز بازار به صورت قاچاق تامین می‌شود
لپتاپ را با تریلی قاچاق می‌کنند
فرجی اظهار کرد: «به نظر من این میزان رایانه موجود قاچاقی را شوتی هم تامین نمی‌کند چراکه حجم بار آنقدر زیاد است که با تریلی وارد کرده ولی خارج از سیکل قانونی به کشور داخل می‌شود و از گمرکات عبور نمی‌کند. این در حالی است که بانک مرکزی نه تنها به موقع ارز بازرگانان را پرداخت نکرده بلکه حتی مبلغ خواب پول آنها را هم در نظر نمی‌گیرد.»
اعتراض به محدودیت‌ها در اصلاح سفارش
مشکل دیگر این اعضا ممنوعیت جدید واردکنندگان برای اصلاح سفارش است. واردکنندگان می‌گویند آنها نمی‌توانند بعد از گذشت ماه‌ها از ثبت درخواست برای دریافت ارز، سفارش خود را در گمرک تغییر دهند. آن هم درحالی که شرکت صادرکننده خارجی ممکن است بعد از شش ماه دیگر امکان تامین سفارش این افراد را نداشته باشد.
آزمایشگاه‌های گمرک لپتاپ را اتش می‌زنند
حمیدرضا فراهانی، خزانه‌دار اتحادیه همچنین در رابطه با اعتراض واردکنندگان نسبت به آزمایش‌های عجیب در آزمایشگاه‌های گمرک گفت: «آنها نوت بوک را آتش می‌زنند یا به ال-سی-دی ضربه وارد می‌کنند که میزان سلامت آن را بسنجند. واضح و مشخص است اگر رایانه را روی زمین بیاندازید، می‌شکند.» او با تاکید بر تشکیل یک کارگروه با حضور اعضای صنف برای پیگیری این مشکلات گفت: «قرار است که تغییراتی صورت بگیرد که اعضای صنف هم در این آزمایشگاه‌ها نماینده داشته باشند. باید توجه داشته باشیم که هرجایی که ما نباشیم، حاکمیت کار خودش را می‌کند و ما صرفا خبردار می‌شویم.»
تغییرات جدید در ثبت سفارش واردکنندگان
فراهانی در ادامه اظهار کرد: «مشکلات در تخصیص ارز از زمانی شروع شد که وزارت صمت اعلام کرد به دلیل محدودیت‌های ارزی بانک مرکزی باید انتخاب کند که به چه واردکننده‌ای ارز تعلق می‌گیرد. اینجا بین صمت و بانک مرکزی چالش‌هایی شکل گرفت و گاهی پیش می‌آمد که صمت اسم را بدهد اما بانک اعلام کند که ارز ندارد. آخرین بار بانک مرکزی اعلام کرد که دلیل تاخیر این بوده که بازرگانان می‌گویند پول خرید ارز را ندارند. به همین دلیل بود که گزینه تامین ریالی به سامانه اضافه شد. از سوم خرداد بازرگانان ۳۰ روز وقت دارند اعلام تامین ریالی کنند. این یعنی یعنی آنها آمادگی خرید ارز دارند و اگر نداشته باشند باید دوباره در صف اولیویت‌های وزارت صمت قرار بگیرند. در حال حاضر قرار است که وقتی گزینه تامین ریالی را تایید می‌کنند تا یک هفته بعد ارز به آنها داده شود.»
کاهش گارانتی موبایل و رایانه
یکی دیگر از اعتراض اعضای حاضر در جلسه شکایت از خدمات پس از فروش ۱۸ ماهه بود که رئیس اتحادیه خبر داد در تصمیمی جدید به ۱۲ ماه کاهش یافته است. دیگر اعضای این صنف همچنین خبر دادند که گارانتی موبایل هم در انجمن خدمات پس از فروش موبایل ایران ۱۲ ماهه شده و به زودی ابلاغ خواهد شد.
علی منصوری، عضو هیئت مدیره اتحادیه در همین زمینه گفت: «زمان تصویب قانون خدمات پس از فروش، همان قانون گارانتی لوازنم خانگی‌ها را تن فناوری کردند. این در حالی است که سختکاری و عمر یخچال با موبایل یکی نیست. به ما اجازه دادند که فقط ۲۰ درصد از آن را تغییر دهیم و ما هم فقط توانستیم چند مورد از آن را حذف کنیم.»
خطر بیخ گوش شرکت‌های گارانتی
همچنین یکی دیگر از اعضای صنف خبر از نامه‌ای در وزارت صمت داد که بر اساس آن تغییراتی قرار است در ارائه خدمات پس از فروش رخ می‌دهد. در صورت تصویب این مصوبه یا نمایندگی‌ها خودشان خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهند و یا از شرکت‌های پیمانکاری زیرمجموعه صمت باید خدمات بگیرند.
تعدد مراجع برای شکایت از صنف واردکنندگان
یکی دیگر از اعتراض‌های اعضای انجمن ضعف در قوانین کمیسیون شکایات بود. این واردکننده رایانه گفت: «اینکه می‌توان از تعداد زیادی از مراجع شکایت کرد یکی از مشکلات ماست. حتی گاهی آراء این مراجع با هم متفاوت هستند. سامانه ۱۲۴، تعزیرات، سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و شورای حل اختلاف فقط چند نمونه از این مراجع شکایات هستند.» همچنین عادل سهراب، مدیرعامل شرکت آروند اظهار کرد: «گاهی یک رای در یک مجمع صادر می‌شود اما در مراجع دیگر آن را تغییر می‌دهند. باید یک رای واحد بین مراجع وجود داشته باشد. مخصوصا آرایی که کارشناس صادر کرده باید مراجع دیگر هم بپذیرند.»
یکی دیگر از اعضای صنف به طیف متنوعی از مشکلات واردکننده‌ها اشاره و بیان کرد: «با افزایش سود بازرگانی، حقوق ورودی لپ تاپ به ۵ درصد رسیده است. ارز گمرکی هم که به ۷۰ هزار تومان افزایش یافته است. موازی با آن محدودیت‌هایی برای واردکننده‌ها ایجاد شده که همه این‌ها باعث شده واردات لپتاپ دیگر به صرفه نباشد.»
یکی از حاضرین پیشنهاد داد که دولت دیگر از ارائه ارز سوبسیددار خودداری کند و اجازه دهد که آنها بدون این فرایند پیچیده به واردات ادامه دهند. او ادامه داد: «تعرفه آی تی در بسیاری از کشورهای دنیا صفر است. حتی در جنگ‌های تعرفه‌ای ترامپ، اولین کالایی که مستثنا شد محصولات آی‌تی بود. زیرساخت‌های آی‌تی اولویت همه جای دنیاست و وقتی تعرفه آن کاهش یابد، هزینه برای کل مردم کاهش پیدا می‌کند.»
در پایان اعضا برای تشکیل یک کارگروه جهت پیگیری این مشکلات در صنف نامزد شدند.
