دانشگاه و میراث رئیسی/ مروری بر رکورد رئیس‌جمهور شهید
در نخستین سالگرد شهادت آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، بازخوانی حضورها و ارتباط‌های او با جامعه دانشگاهی کشور بیش از پیش اهمیت یافته است؛ زیرا تعامل بی‌واسطه او با دانشگاهها نقش تعیین‌کننده‌ای در جهت‌گیری‌های علمی و اجتماعی دولت سیزدهم داشت.
گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم-زینب امیدی: سال گذشته، واقعه جانسوز شهادت آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور مردمی ایران، نه تنها ملت را داغدار کرد، بلکه جامعه دانشگاهی را نیز به سوگ نشاند؛ چرا که بسیاری از دغدغه‌ها و راهبردهای توسعه علمی کشور با حضور پررنگ و رویکرد تعاملی او میان نخبگان و دانشجویان گره خورده بود.
رئیسی، در دوران کوتاه اما پربار ریاست جمهوری‌اش، جایگاهی ویژه برای دانشگاه قائل شد و با حضورهای مکرر و صمیمانه در جمع دانشگاهیان، تلاش کرد سیاست‌های دولت را بر تعامل، شنیدن نقدها و مشارکت فکری استوار کند. مرور این دیدارهای 23گانه، امروز، بهانه‌ای است برای بازاندیشی در سرمایه اجتماعی و نقش‌آفرینی دانشگاه در تحول کشور؛ سرمایه‌ای که شهید رئیسی کوشش داشت آن را تقویت کند.
بهانه این گزارش بررسی عملکرد آقای رئیسی در حوزه آموزش عالی کشور است که طی مدت کمتر از 3 سال ریاست‌جمهوری به واسطه اقداماتی که در عرصه علم و آموزش کشور داشت، شاید بتوان او را نزدیک‌ترین رئیس جمهور به بدنه دانشگاهی دانست.
او بارها به دلایل مختلف در سال‌های ریاست خود میهمان دانشگاه‌های کشور شد. از مراسم آغاز سال نو تحصیلی هر سال و مراسم روز دانشجو گرفته تا حضور در نشست اجلاس روسای دانشگاهها، پژوهشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و پارک‌ها، بازدید از پارک‌های علم و فناوری، شرکت در دو جلسه شورای عالی عتف در دو سال متوالی و حضور در آیین اختتامیه جشنواره‌های خوارزمی و فارابی برای قدردانی از دانشمندان مختلف؛ تنها بخش کوچکی از اقدامات و همراهی رییس‌جمهور با دانشگاهیان کشور است.
رئیسی رکورددار حضور در دانشگاهها
رئیسی از سال 1400 تا زمان شهادت حدود 23 بار حضور در مراکز آموزش عالی و یا میزبانی دانشگاهیان را در دفتر کاری خود، در کارنامه کاری‌اش به ثبت رساند که در اینجا مروری بر مهمترین آنها خواهیم داشت.
پیش از این دانشجویان سال‌ها بود که به حضور کم رنگ رئیس جمهور یا مسئولین دولتی در دانشگاهها عادت کرده بودند و البته گله‌مند! اما پس از روی کار آمدن آقای رئیسی و بخصوص پس از پایان دوران کرونا، ما شاهد حضور پررنگ مسئولین کشور در دانشگاهها برای روز دانشجو و یا ایام انتخابات مجلس بودیم که برای دانشگاهها چیزی شبیه دمیدن یک نفسِ تازه برای انجام فعالیت‌‌های سیاسی، فرهنگی و علمی دانشگاهی شد.
19 مهر 1400 دانشگاه تهران، آغاز سال تحصیلی
اولین حضور رسمی آیت‌الله رئیسی بعد از دریافت حکم ریاست جمهوری، در دانشگاه تهران برای شرکت در مراسم آغاز سال تحصیلی 1401-1400 دانشگاهها، مراکز آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور در تاریخ 19 مهر ماه بود.
سه ماه بعد دانشگاه شریف، روز دانشجو
آیت‌الله رئیسی پس از دانشگاه تهران کمتر از سه ماه دومین حضور خود را در دانشگاه صنعتی شریف و برای گرامیداشت روز دانشجو ثبت کرد. این مراسم پس از محدودیت‌های دوران کرونا به شکل حضوری و با استقبال دانشجویان برگزار شد. نشستی چالشی، شفاف و پر سوال با رئیس جمهور که موجب شد رئیس دولت سیزدهم پای حرف‌ها و گلایه‌های دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی بنشیند و به سوالاتشان پاسخ دهد.
دو ماه بعد جشنواره خوارزمی، تقدیر از برگزیدگان
پس از این دو حضور، اسفند 1400 سالن اجلاس سران میزبان آیین اختتامیه سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی با حضور آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بود. رییس‌جمهورِ شهید در این مراسم از 8 طرح برگزیده بیست و سومین جشنواره جوان خوارزمی در بخش‌های تخصصی عمران، فناوری‌های نانو، مکانیک، فناوری‌های شیمیایی و محیط زیست با اهدای لوح و تندیس جشنواره تقدیر کرد و در این مراسم از اینکه جشنواره خوارزمی محل کشف استعدادها و جایگاه ارائه طرح‌های برتر به جامعه است و می‌تواند امید برای اندیشمندان و به ویژه جوانان باشد صحبت کرد.
توجه به حوزه علم و دانش در سفرهای استانی
آیت الله رئیسی در دو سفر خود به خراسان رضوی و اصفهان در سال 1401 به نمایشگاه دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان استان خراسان رضوی و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان که به عنوان اولین سازمان موسس مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در کشور با هدف حمایت از ایجاد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و تولید ثروت از علم راه‌اندازی شده است سر زد و با کارشناسان و متخصصان آنها چهره به چهره صحبت کرد.
دانشگاه علم و صنعت هم حضور رئیسی را تجربه کرد
دانشگاه علم و صنعت 13 تیر 1401 میزبان رییس‌جمهور و بیست و نهمین دوره آیین معرفی و تجلیل از اعضای هیات علمی و دانشجویان نمونه کشوری بود. در این مراسم 36 عضو هیات علمی و 18 دانشجوی نمونه کشوری در رشته های مختلف با حضور رییس جمهور معرفی و تجلیل شدند.
در این مراسم بود که رئیس جمهور از دانشگاهها به عنوان اتاق فکر دولت یاد کرد و برای پیشبرد اهداف دولتش بر استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی تاکید کرد.
جشنواره فارابی و اهمیت رئیسی به علوم انسانی در کشور
مراسم بعدی که رئیسی در آن حاضر شد و مربوط به حوزه آموزش عالی و نخبگانی کشورمی‌شد، اختتامیه سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی بود. رئیسی در این مراسم بر ضرورت آسیب‌شناسی وضع موجود در حوزه علوم انسانی تأکید می‌کند و تحقق علوم انسانی ترازِ انقلاب اسلامی را حائز عقب‌ماندگی‌هایی می‌داند که باید با نگاه اجتهادی و نوآورانه عالمان و دانشمندان این عرصه جبران شود.
زنده کردن شورای عطف پس از 11 سال توسط آیت الله رئیسی
یکی از مهمترین دستاوردهای رئیس‌جمهور در حوزه آموزش عالی را باید احیای شورای عالی عتف آن هم بعد از 11 دانست. شورایی که براساس ماده 99 قانون برنامه سوم توسعه در شهریور ماه 83 با هدف ایجاد هماهنگی و یکپارچگی در سیاستگذاری کلان اجرایی در حوزه علوم شکل گرفت و قرار بود نقش راهبری را برای عرصه علم و فناوری کشور ایفا کند.
جلسه‌ای که دلگرمی بزرگی برای پژوهشگران و نشان دهنده اهمیت پژوهش نزد آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی بود. جلسه‌ای که در آن کلیات طرح «نگهداشت نخبگان و مهاجرت معکوس»، «شبکه ملی آزمایشگاهی» و «محققان پسادکتری» تصویب شد.
شهریور 1401 و این بار دانشگاه امیرکبیر
رییس‌جمهور شهید در اولین روز اجلاس دوروزه روسای دانشگاهها، پژوهشگاه‌ها موسسات آموزش عالی و پژوهشی شهریور 1401 نیز مهمان ویژه بود و در اولین روز این اجلاس در دانشگاه صنعتی امیرکبیر حاضر شد.
رئیسی در این اجلاس با تاکید بر نقش دانشگاهها گفت: ما در جمهوری اسلامی دانشگاهی می‌خواهیم که ثمره و نتیجه آن ساخته شدن انسان عالم، دانشمند و موحد باشد که بتواند هم خودش و هم جامعه را نجات دهد؛ رسالت دانشگاه‌های ما تربیت انسان‌های موحدِ نجات‌یافتهِ‌ی نجات‌بخش است.
دیدار با مدیران دانشگاه شریف در کشاکش اعتراضات 1401 دانشگاهها
مهر 1401 به واسطه شرایطی که در کشور پدید آمده بود، شاهد اعتراضاتی در کف دانشگاهها بودیم. دانشگاه صنعتی شریف نیز روز یکشنبه (11مهر) صحنه اعتراضاتی بود که حتی وزیر علوم را برای آرام‌کردن شرایط به این دانشگاه کشاند تا ماجرا به آرامی حل شود. اما رییس‌جمهور شهید 4 روز بعد از این ماجرا با مدیران دانشگاه صنعتی شریف در دفتر خود دیدار کرد تا درک بهتری از این واقعه داشته باشد.
آیت الله ابراهیم رئیسی در این نشست با حضور وزیر علوم تحقیقات و فناوری و جمعی از مسئولان دانشگاه شریف به بررسی ابعاد حوادث هفته جاری در دانشگاه شریف پرداخت و با اشاره به حرمت دانشگاه و محیط علم و آرمانخواهی گفت: هیچ شخصی مجاز به شکستن حرمت این فضای مقدس نیست و همه از مسئولان تا اساتید و دانشجویان مکلف‌اند برای حفظ تقدس و حرمت این محیط تلاش کنند.
دانشگاه الزهرا(س) میزبان رئیس جمهور در روز دانشجو 1401
درست در همان روزهای پر التهاب دانشگاهها و مسائلی که دستمایه شعار‌هایی همچون زن، زندگی، آزادی شده بود، رئیس جمهورِ شهید دانشگاه تک جنسیتی الزهرا(س) را برای حضور در گرامیداشت روز دانشجو انتخاب می‌کند؛ انتخابی که بسیاری آن را هوشمندانه خواندند.
آبان 1401، رئیسی میزبان روسای دانشگاهها در دفتر خود
رئیس جمهورِ شهید 8 آبان 1401 نیز در دفتر خود میزبان شماری از روسای دانشگاه‌های برتر کشور بود. وی در این دیدار دانشگاه را بهترین جایگاه برای بحث و گفت‌وگو درباره رخدادهای اخیر و ارائه راهکار می‌داند و می‌گوید شرط مهم این گفت‌وگوها فهم درست مسائل است.
رئیسی یک ماه پس از این دیدار، به وزارت علوم می‌رود و در جمع وزیر و مسئولان این وزارتخانه ضمن شنیدن گزارش عملکرد یکساله این مجموعه، رهنمودهایی برای ارتقای کیفی و کمی عملکرد این وزارتخانه ارائه می‌کند.
مهر 1402، دانشگاه امام صادق(ع)
رئیسی در مراسم جشن میلاد حضرت محمد مصطفی (ص) و امام جعفر صادق (ع) به دانشگاه امام صادق (ع) می‌رود. وی در جمع دانشجویان این دانشگاه، دانشگاهها را مرکز اندیشه و اتاق فکر دولت معرفی کرد و با بیان اینکه دانشجوی تلاشگر، استاد زبده و محتوای درسی مناسب از ضروریات تحول در دانشگاهها هستند، از نهاد دانشگاه خواست که با تدوین نظام مسائل کشور، در مسیر اجرای آن دوشادوش مجریان ایستاده و بر حسن اجرای آن نظارت کند.
مراسم آغاز سال تحصیلی 1402، دانشگاه شیراز
این بار رئیسی رویه ثابت حضور روسای جمهور در دانشگاه‌های پایتخت را با رفتن به دانشگاه شیراز می‌شکند و برای مراسم آغاز سال تحصیلی 1402 در جمع دانشجویان این دانشگاه حاضر می‌شود.
رئیس جمهورِ شهید در این جمع می‌گوید دانشگاهها نباید از اینکه دانشجو و استادی نظری مخالف آنها دارند، ابایی داشته باشند. همچنین دانشجو بعد از فارغ التحصیلی نباید احساس کند برای او شغلی نیست؛ بلکه باید زمینه کار برای دانشجو فراهم باشد.
مراسم روز دانشجو سال 1402؛ دانشگاه شهید بهشتی/ آخرین مراسم روز دانشجو با حضور رئیس جمهورِ شهید
«آقای رئیس جمهور کجا ایستاده‌ایم؟» برنامه دانشگاه شهید بهشتی برای میزبانی از رئیس جمهور رئیسی بود. وی در این مراسم سخنان نمایندگان تشکل‌ها و دانشجویان را شنید و در ادامه سخنرانی کرد.
رئیس جمهور با تبیین روند کشف فساد در واردات چای از سوی دولت و ارجاع آن به دستگاه قضا تاکید کرد: زیاده خواهی، سوداگری، فساد موانع قابل توجهی پیش روی دولت است اما حتما سر اژدهای هفت سر فساد را قطع خواهیم کرد.
آیت الله رئیسی با تاکید بر اینکه دانشجوی سیاسی و فعال و جریان جنبش دانشجویی، می‌تواند ضد استبداد داخلی و استعمار خارجی باشد، می‌گوید: دانشگاه می‌تواند در کنار مسئله شناسی برای حل مشکلات کمک کند. دانشگاه کانون فضیلت خواهی، اخلاق، ادب و کرامت انسانی و توجه به دیگران و خداخواهی و توجه به اجرای قانون و عدالت است و می‌تواند در این عرصه نقش آفرین باشد.جنبش دانشجویی، جنبش ضد استبداد و ضد استعمار است. دانشجوی سیاسی و فعال و جریان جنبش دانشجویی، می‌تواند ضد استبداد داخلی و استعمار خارجی باشد.
دانشگاه امام حسین (ع) و شرکت در جلسه دانشگاه حکمت بنیان
بهمن 1402 در نشست دانشگاه حکمت بنیان با حضور وزیر علوم، شماری از روسای دانشگاه‌های معین و رییس دانشگاه امام حسین (ع) شرکت کرد و در این جلسه یکی از خلأهای موجود در دانشگاهها و مراکز علمی کشور را عدم مهارت‌آموزی در کنار علم‌آموزی به دانشجویان عنوان کرد و گفت: آنچه موجب شده که دانشجو به‌رغم تسلط بر فرمول‌ها، در اجرا دچار مشکل باشد عدم توجه به مسئله مهارت‌آموزی در کنار علم‌آموزی در دانشگاه‌هاست.
ماه رمضان 1403، دیدار دانشجویان با رئیس جمهور
رئیسی ماه رمضان سال گذشته میزبان جمعی از نمایندگان تشکل‌ها، جنبش‌ها و فعالان دانشجویی بود و پای صحبت‌ها و بیان دغدغه‌های آنها نشست و در ادامه درباره برخی مسائل مطرح شده توضیحاتی ارائه کرد.
این دیدار در قالب افطاری رییس جمهور با تشکل‌های دانشجویی با شماری از این تشکل‌ها از جمله تشکل‌های سیاسی، بسیج دانشجوی، هیات های دانشجویی، گروه‌های جهادی و انجمن‌های علمی برگزار شد و نمایندگان تشکل‌ها نظرهای خود را در این جلسه به مدت سه ساعت خدمت رییس‌جمهور ارائه دادند.
همچنین معاون اجرایی رییس‌جمهوری، وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اقتصاد، راه و مسکن و شهرسازی سخنگوی دولت، رئیس شورای اطلاع رسانی دولت نیز در این جلسه حضور داشتند که این امر نشان‌دهنده جدیت جلسه از سوی شخص رییس‌جمهور بود و معاونان و وزرا دعوت شده بودند تا اگر جایی لازم شد در خصوص سوالات دانشجویان پاسخگو باشند یا اگر پیشنهادی داشتند، آن را بشنوند.
در آخر...
با گذشت یک سال از فقدان آیت‌الله رئیسی، همچنان تاثیر ارتباط نزدیک و نگاه ویژه او به دانشگاه و جامعه علمی کشور احساس می‌شود. مجموعه دیدارها و گفت‌وگوهای او با استادان و دانشجویان، الگویی از تعامل سازنده و شنیدن صدای دانشگاهیان به جا گذاشت که مسیر آینده را برای سیاست‌گذاران روشن می‌سازد. توجه و اعتماد به ظرفیت علمی کشور و تاکید بر گفت‌وگوی مستقیم با نخبگان، از جمله میراث‌هایی است که می‌تواند الهام‌بخش رویکرد مدیریتی آینده و تقویت پیوند میان دانشگاه و دولت باشد، تا روند توسعه علمی و تحول کشور تداوم یابد.
انتهای پیام/
