پیشنهاد پروژه‌های کلان هوش مصنوعی در بین کشورهای اسلامی
رئیس بنیاد ایران شناسی با اشاره به ساخت نخستین کامپیوتر کوانتومی ۳۰ کیوبیتی خاورمیانه از سوی دانشگاه آزاد پیشنهاد کرد پروژه‌های کلان مشترک علمی بین کشورهای اسلامی در هوش مصنوعی و کوانتوم تعریف شود.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، در جریان روز دوم از دومین اجلاس وزرا و مسئولان ارشد آموزش عالی کشورهای اسلامی عضو سکوی گفت‌وگوی OIC-15 که به میزبانی وزارت علوم در حال برگزاری است، علی‌اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، به تشریح اهمیت فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی و فناوری کوانتومی، پرداخت.
صالحی با ابراز خوشحالی از حضور در جمع شرکت‌کنندگان، بر اهمیت زمان‌بندی مناسب برگزاری این اجلاس در ایران تأکید کرد و یادآور شد که جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر گام‌های بلندی در عرصه علم و فناوری برداشته است.
وی قرن بیست‌ویکم را دوره‌ای حساس توصیف کرد و با مشابه‌سازی نسبت به اهمیت برق در قرن نوزدهم، تصریح کرد: همان‌گونه که بشر امروز بدون برق نمی‌تواند زندگی را تصور کند، در انتهای قرن بیست‌ویکم نیز روابط اجتماعی، مسائل فناوری و ابعاد فرهنگی به‌شدت متأثر از پیشرفت‌های فناورانه خواهند شد.
رئیس بنیاد ایران شناسی در ادامه، هوش مصنوعی و فناوری کوانتومی را دو محور حیاتی برای کشورهای در حال توسعه برشمرد و هشدار داد: اگر این کشورها در این دو زمینه پیشرفت نکنند، ممکن است به «بردگان مدرن» کشورهایی تبدیل شوند که در این عرصه‌ها سرمایه‌گذاری و پیشرفت داشته‌اند.
به باور صالحی، هوش مصنوعی نه یک علم مستقل، بلکه یک فناوری میان‌رشته‌ای است که بر پایه چهار رکن اساسی؛ بانک‌های داده (دیتابیس)، تدوین الگوریتم‌های تحلیل داده، نیروی انسانی متخصص، زیرساخت‌های محاسباتی و رایانه‌ای بنا شده است.
وی گفت: کشورهای عضو OIC در هر یک از این حوزه‌ها با همکاری و هم‌افزایی، بانک‌های داده‌ای وسیع در حوزه‌هایی مانند سلامت، صنعت، و بانکداری ایجاد کنند؛ همچنین پژوهشگران و اساتید مهندسی برای توسعه الگوریتم‌های نوین همکاری نمایند و از ظرفیت دانشگاه‌ها برای پرورش نیروی انسانی متخصص بهره گیرند.
رئیس بنیاد ایران شناسی افزود: امروزه هوش مصنوعی به یک واقعیت غیرقابل انکار در مسیر توسعه جوامع تبدیل شده و گریزی از ورود و فعالیت جدی و شتابان در این عرصه وجود ندارد.
صالحی به سرمایه‌گذاری‌های عظیم کشورهای پیشرو از جمله آمریکا، چین و اتحادیه اروپا در این حوزه و رقابت فشرده میان آنها اشاره کرد و لزوم سرعت‌بخشی به حرکت کشورهای اسلامی را متذکر شد.
وی به فناوری کوانتومی به عنوان مکمل هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: نقشه‌راه این فناوری در اروپا حدود 15 سال پیش تدوین شده است و ایران نیز طی 9 سال گذشته گام‌های مهمی در این زمینه برداشته است.
رئیس بنیاد ایران شناسی نکته کلیدی در آغاز مسیر فناوری کوانتومی را توانایی انجام آزمایش فوتون‌های درهم‌تنیده (Entangled Photons) عنوان کرد و بر اهمیت توجه جدی به این فناوری تأکید کرد.
صالحی در ادامه سخنان خود با ابراز خرسندی اعلام کرد که دانشگاه آزاد اسلامی توانسته است برای نخستین بار یک کامپیوتر 30 کیلوبیتی کوانتومی راه‌اندازی کند که این دستاورد در منطقه خاورمیانه کم‌نظیر به شمار می‌آید.
وی تأکید کرد: دلیل تمرکز ویژه بر فناوری کوانتومی این است که این فناوری مکمل هوش مصنوعی خواهد بود، زیرا فناوری کوانتومی می‌تواند کامپیوترهایی را به وجود آورد که قدرت محاسباتی‌شان با سریع‌ترین کامپیوترهای فعلی غیرقابل مقایسه است.
رئیس بنیاد ایران شناسی تصریح کرد: در این عرصه نیاز است کشورهای منطقه با یکدیگر همکاری کنند تا دستاوردهای خود در این حوزه با کشورهای اسلامی به اشتراک بگذارند و همه با گام‌های بلند در حوزه فناوری کوانتومی حرکت کنند، همان طور که پیش‌تر اشاره شد، فناوری کوانتومی مکمل هوش مصنوعی است، چه در الگوریتم، چه در کامپیوتر و چه در حوزه‌های شبیه‌سازی.
وی تأکید کرد: نباید تصور کرد هوش مصنوعی مربوط به آینده است، بلکه اکنون در زندگی ما وجود دارد و نباید اجازه داد هوش مصنوعی آینده ما را بسازد، بلکه باید خودمان، آینده هوش مصنوعی را رقم بزنیم تا دیگران درباره آن تصمیم‌گیری نکنند. بنابراین نخستین گام، توجه ویژه به آموزش نیروی انسانی در حوزه‌های هوش مصنوعی و فناوری کوانتومی است.
صالحی اظهار داشت: به همین منظور باید به طور مستمر آموزش و پرورش و توسعه مهارت‌ها (Skill Development) مورد توجه قرار گیرد و به جای طی کردن دوره‌های آکادمیک چندساله وقت‌گیر، کشورهای اسلامی می‌توانند با برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهارت‌محور، نیروی متخصص تربیت کنند. پیشنهاد اصلی، تشکیل هر چه سریع‌تر شبکه دانشگاهی میان 15 کشوری است که برای همکاری در این حوزه ابراز علاقه کرده‌اند تا به طور کاربردی در حوزه هوش مصنوعی و همچنین فناوری کوانتومی مشارکت داشته باشند.
رئیس بنیاد ایران شناسی با اشاره به اینکه طراحی برنامه‌های آموزشی کوتاه‌مدت و بلندمدت هم باید در دستور کار قرار بگیرد و کشورها در تدوین کتاب‌ها و منابع آموزشی مشارکت فعال داشته باشند، گفت: این موارد موحب می‌شود تا آموزش‌های مرتبط به سرعت در سطح آموزش و پرورش و آموزش عالی اجرا شود. همچنین باید پلتفرمی برای تبادل استاد و دانشجو فراهم گردد تا استادان و دانشجویان بتوانند میان کشورهای مختلف تبادل علمی و تجربی داشته باشند.
صالحی بر فراهم کردن فضایی جذاب برای مشارکت دانشگاه‌ها و کشورهاست تاکید کرد و گفت: می‌توان با بخشنامه و دستور کار را پیش برد، بلکه باید با تعریف پروژه‌های کلان یا همان «مکروپروژه‌ها» شرایطی را ایجاد کرد که همه کشورها در طراحی، تولید و حتی بازاریابی دستاوردها مشارکت داشته باشند.
وی گفت: اگر طراحی این پروژه‌ها به گونه‌ای باشد که هر کشور متناسب با توان و علاقه‌مندی خود در بخشی از آن نقش داشته باشد، تمامی کشورها احساس دخیل بودن می‌کنند و هم‌افزایی واقعی رخ خواهد داد. در نهایت باید هوش مصنوعی را در حوزه‌های علوم پایه، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM) جای داد و مسیر توسعه منسجم شود.
صالحی در پایان تاکید کرد: دیگر زمان رقابت نیست، بلکه اکنون باید همکاری و هم‌افزایی عملی جایگزین شعارها شود، چراکه اگر امروز اقدامات عملی آغاز نشود، فردا بسیار دیر خواهد بود.
انتهای پیام/
