اگر برنامه هسته‌ای ایران نابود شده، چرا آمریکا به دنبال مذاکره است؟
باید توجه داشت حتی در اوج جنگ ایران و اسرائیل و پیش از حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، ایران در مذاکرات ژنو با طرف اروپایی بر حق غنی سازی بومی تاکید کرده بود.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، پس از تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران و هدف قرار دادن مراکز هسته‌ای ایران، این ایده مطرح شد که این حملات به تنهایی نمی‌تواند تاسیسات فردو که در زیر زمین قرار دارد را به کلی نابود کند.
بر این اساس در اقدامی متجاوزانه، امریکا با بمب‌های سنگرشکن به سه مرکز هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان حمله کرد. بعد از این حملات «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که این تاسیسات به کلی از بین رفته است.
اما یک سند اطلاعاتی که در آمریکا درز کرد، میزان تاثیر کلی این حملات را زیر سوال برد و انتشار رسانه‌ای نتایج این ارزیابی، خشم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، را در پی داشت.
از طرف دیگر، عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با شبکه سی بی اس آمریکا و در خصوص این پرسش که «گزارش شده که دولت شما اعلام کرده در حال تسریع فعالیت‌های مهندسی با هدف ایجاد دسترسی به فردو است. اکنون وضعیت فردو چگونه است؟» گفته است: هیچ کس اطلاع دقیقی ندارد که در حال حاضر چه اتفاقی در فردو افتاده است. تا آنجایی که من می‌دانم میزان آسیب‌ها خیلی زیاد و خیلی جدی بوده است. با این حال سازمان انرژی اتمی ایران در حال بررسی و ارزیابی وضعیت است و نتیجه کار به دولت اعلام خواهد شد.
همچنین ترامپ روز سه شنبه ۱۰ تیرماه اعلام کرده که در سفر هفته آینده نتانیاهو درباره بسیاری از چیز‌ها و موفقیت‌های شگفت انگیزی که در ایران به دست آورده‌ایم، صحبت خواهیم کرد. حمله به مراکز هسته‌ای ایران دقیق و عالی بود.
وی گفته است: «راکتور‌های هسته‌ای در ایران را نابود کند!»
رییس جمهور آمریکا همچنین اضافه کرد: سفر نتانیاهو به واشنگتن جشن کوتاهی برای نابودی تأسیسات هسته‌ای ایران خواهد بود!
با وجود این ترامپ حتی پس از حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران اعلام کرده که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد و از لزوم نظارت‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی و بازرسان مورد اعتماد آمریکا سخن رانده است.
ترامپ اگرچه می‌گوید تاسیسات هسته‌ای ایران و اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی آن کاملا از بین رفته است، اما به نوعی ارزیابی نهایی در این خصوص را به ارزیابی اسرائیل در خصوص میزان خسارات وارد شده موکول کرده است.
این در حالی است که عراقچی گفته است: هیچ کس اطلاع دقیقی ندارد که در حال حاضر چه اتفاقی در فردو افتاده، است. میزان آسیب‌ها خیلی زیاد و جدی بوده و سازمان انرژی اتمی در حال بررسی و ارزیابی وضعیت است و نتیجه کار به دولت اعلام خواهد شد.
از طرف دیگر عمان بار دیگر بر شروع روند مذاکرات میان ایران و آمریکا تاکید کرده است. عمان در ۵ دور مذاکره قبلی میان دو کشور نقش میانجی را ایفا کرد و میزبان این مذاکرات در خاک خود و ایتالیا (در اقامتگاه سفیر عمان) بوده است.
بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، روز سه‌شنبه ۱۰ تیرماه بر لزوم امتیازدهی برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای بین ایالات متحده و ایران تأکید کرده و اعلام کرد: بالا بردن سقف شروط و خواسته‌ها، از سرگیری سریع مذاکرات را دشوار می‌کند.
وی افزود: تلاش‌های مداوم برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها و ازسرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا جریان دارد و تاکنون موعدی برای ازسرگیری مذاکرات مشخص نشده است.
البوسعیدی تاکید کرد: عمان به تلاش‌های میانجی‌گری با هدف حفظ آتش بس میان ایران و اسرائیل و کاهش سطح تنش و پیشبرد تلاش‌های مذاکرات میان تهران و واشنگتن در راستای حفظ و ثبات منطقه، ادامه می‌دهد.
وزیر خارجه عمان گفت: سلطان نشین عمان به تلاش‌های مسالمت‌آمیز برای حل بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از طریق گفت‌و‌گو و دیپلماسی پایبند است.
البوسعیدی از تهران و واشنگتن خواست تا نیات واقعی خود را که راه را برای نزدیک کردن دیدگاه‌ها هموار می‌کند، ارائه دهند تا مذاکرات بتواند به مجرایش برگردد.
از سوی دیگر، آنتونیو تاجانی، وزیر خارجه ایتالیا از تمایل رم برای میزبانی گفت‌و‌گو بین تهران و واشنگتن خبر داده است.
در اینجا موضوع اساسی این است که مذاکره در شرایط کنونی که آمریکا مدعی نابودی کامل تاسیسات هسته‌ای است و معتقد است ایران نمی‌تواند توان هسته‌ای خود را برای سالیان متمادی احیا کند چه معنایی دارد.
اساسا مذاکره ایران و آمریکا قبل از تجاوز اسرائیل و آمریکا به خاک ایران دو وجه داشت. ایران به دنبال اعتمادسازی در برنامه هسته‌ای خود برای رفع نگرانی‌های ادعایی طرف مقابل بود و در ازای آن خواستار رفع تحریم‌ها بود.
حال اگر بپذیریم که برنامه هسته‌ای ایران نابود شده، چه امتیازی برای طرف مقابل از سوی ایران برای طرف مقابل این اهمیت را خواهد داشت تا تحریم‌ها را رفع کند.
بر این اساس و با توجه به مواضع ترامپ به نظر می‌رسد موضوع تخریب کامل برنامه هسته‌ای ایران چندان مورد باور خود آمریکایی‌ها نباشد. البته گزارش اسرائیل از میزان خسارت‌ها می‌تواند تعیین کننده باشد.
بر همین اساس و برای ارزیابی دقیق‌تر آنها خواستار بازگشت بازرسان آژانس به ایران هستند تا اطلاعاتی در این خصوص به دست آورند.
همچنین مذاکره با ایران می‌تواند برای گرفتن تضمینی در خصوص دنبال نکردن برنامه هسته‌ای از سوی ایران (غنی سازی بومی) ارزیابی شود. در واقع مذاکره برای حذف «ایده هسته‌ای» از سوی ایران باشد.
این در حالی است که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه با شبکه «سی‌بی‌اس» آمریکا گفته است: انرژی هسته‌ای به یک علم و فناوری در ایران تبدیل شده و روشن است که فناوری را به وسیله بمباران نمی‌توان از بین برد؛ بنابراین اگر اراده ما بر پیشرفت مجدد در صنعت باشد که هست، این اراده مسلم است که به سرعت می‌توان همه خرابی‌ها را ترمیم و همه صدماتی که وارد شده را، جبران کرد و این به این دلیل نیست که تاسیسات دست نخورده است نه؛ به این دلیل که فناوری دست نخورده است و تکنولوژی در بین دانشمندان ما وجود دارد.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در پاسخ به این سوال که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده، ایران احتمالا دوباره غنی‌سازی را ظرف چند ماه آینده آغاز خواهد کرد. آیا ارزیابی شما هم همین است؟ تصریح کرد: ببینید ارزیابی ایشان بر پایه فناوری و دانش غنی‌سازی در ایران است. از این زاویه بله من فکر میکنم درست است. چون صنعت غنی‌سازی ما یک صنعت بومی است و از خارج وارد نشده که بشود از طریق بمباران از بین برد.
وی افزود: انرژی هسته‌ای به یک علم و فناوری در ایران تبدیل شده و روشن است که فناوری را به وسیله بمباران نمی‌توان از بین برد؛ بنابراین اگر اراده ما بر پیشرفت مجدد در صنعت باشد که هست، این اراده مسلم است که به سرعت می‌توان همه خرابی‌ها را ترمیم و همه صدماتی که وارد شده را، جبران کرد و این به این دلیل نیست که تاسیسات دست نخورده است نه؛ به این دلیل که فناوری دست نخورده است و تکنولوژی در بین دانشمندان ما وجود دارد.
این دیپلمات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: ما این سال‌ها تحمل کردیم. غنی‌سازی به یک موضوع غرور و افتخار ملی برای ایرانیان تبدیل شده است. الان که به خاطرش جنگیدیم، یعنی یک عامل بسیار مهم اضافه شده و آن این‌که ۱۲ روز جنگ سنگینی را ما به خاطر همین موضوع داشتیم؛ بنابراین این‌طور نیست که کسی بتواند این صنعت را کنار بگذارد. این یک افتخار و غرور ملی است. حتماً حفظ خواهد شد و ما حتماً در جهت حفظ آن تلاش خواهیم کرد.
باید توجه داشت حتی در اوج جنگ ایران و اسرائیل و پیش از حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، ایران در مذاکرات ژنو با طرف اروپایی بر حق غنی سازی بومی تاکید کرده بود. یعنی ایران حتی زیر فشار جنگ نیز حاضر به عقب نشینی از «ایده هسته‌ای» نیز نشد.
اما به نظر می‌رسد خواست طرف مقابل موضوعی فراتر از بحث هسته‌ای است. اسرائیل هدف از تجاوز به خاک ایران را از بین بردن برنامه هسته‌ای و موشکی ایران عنوان کرده بود.
این در حالی است که ایران به کرات موضوع موشکی را غیر قابل مذاکره دانسته است. با وجود این وزیر خارجه ایران در آخرین موضع گیری درباره مذاکره با آمریکا گفته است: برای تصمیم‌گیری درباره ازسرگیری مذاکرات، ابتدا باید اطمینان حاصل کنیم که واشنگتن در جریان مذاکرات بار دیگر ما را هدف حمله نظامی قرار نخواهد داد. با وجود تمام این ملاحظات، هنوز به زمان بیشتری نیاز داریم و در‌های دیپلماسی هرگز بسته نخواهند شد.
