ربات حفاری ماه وارد میدان شد

به گزارش سرویس علم و فناوری تابناک، در گامی مهم به سوی بهرهبرداری از منابع طبیعی خارج از کره زمین، شرکت «ورمیر» از نخستین نمونهی عملیاتی بیل مکانیکی مخصوص سطح ماه رونمایی کرده است؛ پروژهای که در قالب یک همکاری نزدیک با استارتآپ فضایی «اینترلون» و تحت حمایت ناسا و وزارت انرژی ایالات متحده توسعه یافته است. این ربات با هدف استخراج یکی از ارزشمندترین عناصر موجود در ماه یعنی «هلیوم-۳» طراحی شده؛ ایزوتوپی که آینده انرژی پاک و فناوریهای پیشرفته ممکن است به آن گره بخورد.
هلیوم-۳، عنصری کمیاب در زمین، اما نسبتاً فراوان در سطح ماه است که در خاک ماه یا همان رگولیت، در اثر تابش میلیاردها سالهی باد خورشیدی انباشته شده. این عنصر در فناوریهایی نظیر نیمهرساناها، فیبر نوری، ابررساناها و بهویژه در واکنشهای گداخت هستهای نقش کلیدی دارد و بهعنوان «جام مقدس» انرژی آینده شناخته میشود.
نمونهی اولیه این ربات، برای استخراج ۱۰۰ تن خاک در هر ساعت طراحی شده و علاوه بر حفاری، خاک ماه را الک و عناصر مورد نظر مانند هلیوم-۳ را جدا کرده و آمادهی انتقال به زمین میکند. این ربات باید بتواند در شرایط بسیار سخت سطح ماه، از دمای شدید گرفته تا خلاء کامل، بدون دخالت انسانی فعالیت کند.
مدیرعامل اینترلون، «راب میرسون»، در بیانیهای اعلام کرد که وقتی قصد دارید تجهیزات را روی ماه فعال کنید، باید انتظارات عملکردی و دوام را بهطور چشمگیری افزایش دهید. او «ورمیر» را با سابقهای ۷۵ ساله در ساخت تجهیزات صنعتی، شریک ایدهآلی برای تحقق این پروژه دانست.
در حالی که سایر کشورها مانند ژاپن نیز در حال توسعهی فناوریهای حفاری قمری هستند – از جمله شرکت کوماتسو که در CES 2025 از بیل مکانیکی تمامبرقی خود رونمایی کرد – اما بهنظر میرسد تیم آمریکایی یک گام جلوتر قرار گرفته است. دستگاه ساختهشده توسط «ورمیر» و «اینترلون» در مقیاس واقعی و قابل تست است، در حالی که پروژهی ژاپنی هنوز در مراحل آزمایشگاهی به سر میبرد.
گری لای، دیگر همبنیانگذار اینترلون، میگوید استخراج سریع و گستردهی هلیوم-۳ تاکنون فقط در حد تئوری بوده و حالا نخستین بار است که این هدف بهشکل عملی دنبال میشود. او تأکید کرد که سرعت پیشرفت و نتایج مرحله آزمایشی تا این لحظه، امیدبخش بوده و تیم توسعه مشتاق ورود به فاز بعدی است.
این پروژه بخشی از آغاز دورهای تازه در تاریخ فضانوردی است که میتوان آن را «صنعتیسازی قمری» نامید؛ دورهای که در آن کشورها و شرکتها به رقابت برای کنترل منابع استراتژیک فراتر از زمین میپردازند. در صورت موفقیت، هلیوم-۳ ممکن است نه تنها بحران انرژی زمین را برطرف کند، بلکه موازنهی ژئوپلیتیکی جدیدی را نیز رقم بزند.