تفاوت پول و ارز دیجیتال چیست؟
چکیده
ارز دیجیتال (Cryptocurrency) نوعی دارایی است که ماهیت متفاوت در مقایسه با پول دارد. در اینجا منظور از پول، ارز رسمی است که در هر کشور از سوی بانک مرکزی به‌نمایندگی از دولت مدیریت و عرضه می‌شود. آشنایی با تفاوت پول و ارز دیجیتال کمک می‌کند تا درک بهتری از ماهیت رمزارزها داشته باشید و با دید بازتر خرید ارز دیجیتال با هدف سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری را شروع کنیم. در ادامه، به بررسی تعدادی از مهم‌ترین تفاوت‌های پول و ارز دیجیتال می‌پردازیم.
شباهت پول و ارز دیجیتال
قبل از بررسی تفاوت پول و ارز دیجیتال، بد نیست نیم نگاهی به شباهت‌های آن‌ها بیندازیم. پول و ارز دیجیتال هر دو می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای تبادل مالی مورد استفاده قرار بگیرند. هر چند تنها تعداد معدودی از رمزارزها مانند بیت کوین و تتر هستند که در حال حاضر به‌عنوان ابزار مبادله مالی پذیرفته شده‌اند. در عین حال، باید توجه داشته باشید که ارزهای دیجیتال کار مبادلات مالی بین‌المللی را در مقایسه با ارزهای فیات آسا‌ن‌تر کرده‌اند.
پول و ارز دیجیتال هر دو می‌توانند به‌عنوان ذخیره ارزش مورد استفاده قرار بگیرند. به‌عبارت دیگر، شما می‌توانید پول و ارز دیجیتال را پس‌انداز کنید. همان‌طور که دو ارز فیات در مقایسه با یکدیگر ارزش مشخصی دارند، ارزهای دیجیتال هم دارای قیمت و ارزش مشخص هستند. هر چند که نرخ برابری ارزها با یکدیگر به‌صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند.
تفاوت پول و ارز دیجیتال
نوبت به بررسی تفاوت پول و ارز دیجیتال می‌رسد. تفاوت‌های آن‌ها را می‌توان از چند جنبه مورد بررسی قرار داد:
۱. تفاوت در مدیریت عرضه پول و ارز دیجیتال
پول رسمی در هر کشور به‌صورت متمرکز تحت مدیریت بانک مرکزی قرار دارد. به‌عبارت دیگر، بانک مرکزی متولی اصلی چاپ و عرضه پول در هر کشور است. این در حالی است که ارز دیجیتال معمولا به‌دلیل ماهیت غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین شهرت دارد.
به‌عنوان مثال، ارز دیجیتال بیت کوین را در نظر بگیرید. مکانیزم عرضه بیت کوین تحت نظارت متمرکز هیچ نهاد مشخصی قرار ندارد. توزیع بیت کوین از طریق استخراج ارز دیجیتال توسط ماینرها صورت می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، ماینرها در ازای مشارکت در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها در قالب ارز دیجیتال بیت کوین پاداش دریافت می‌کنند. در عین حال، بعضی دیگر از ارزهای دیجیتال مانند تتر نیز هستند که توسط شرکت توزیع کننده و بر اساس عرضه و تقاضای بازار، ضرب شده و روانه بازار می‌شوند.
۲. تفاوت در محدودیت عرضه پول و ارز دیجیتال
در حال حاضر، پول رسمی در کشورها معمولا پشتوانه خاصی ندارد. بلکه بانک مرکزی بر اساس سیاست‌های پولی و مالی کشور، اقدام به چاپ پول و عرضه در بازار می‌کند. بنابراین پول رسمی در کشورها عملا محدودیت عرضه ندارد. این در حالی است که شرایط برای ارزهای دیجیتال متفاوت است. برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، سقف عرضه محدود دارند. در عین حال، ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم نیز هستند که محدودیت سقف عرضه ندارند.
۳. مدل متفاوت تایید تراکنش‌های ارز دیجیتال و پول
تفاوت پول و ارز دیجیتال را باید در بحث مدل تایید تراکنش‌ها نیز جستجو کرد. تراکنش‌های آنلاین با پول رسمی در یک کشور تحت نظارت بانک مرکزی با واسطه بانک‌ها قرار دارد. به‌عنوان مثال، هنگام خرید اینترنتی یک کالا، وجه مورد نیاز از طریق درگاه بانکی پرداخت می‌شود.
این در حالی است که تایید تراکنش‌های ارز دیجیتال کاملا شرایط متفاوتی دارد. در یک شبکه بلاک‌چین، تایید تراکنش‌ها توسط نودهای فعال صورت می‌گیرد. هر شبکه بلاک‌چین، یک الگوریتم اجماع اختصاصی دارد. نودهای فعال در شبکه باید بر اساس الگوریتم اجماع در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت کنند. مدت زمان تایید تراکنش ارزهای دیجیتال بر اساس ساختار شبکه‌های بلاک‌چین بین چند ثانیه تا چند ساعت متغیر است.
۴. تفاوت در شکل پول و ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال به‌هیچ عنوان شکل فیزیکی ندارند و تنها به‌صورت کدهای دیجیتال در بستر شبکه‌های بلاک‌چین به‌صورت آنلاین در دسترس هستند. این در حالی است که پول علاوه بر شکل آنلاین به‌صورت کاغذی هم در کشورها عرضه می‌شود.
برای نگهداری رمزارزها هم باید از کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنید. این کیف پول امکان دسترسی به دارایی شما در بستر شبکه بلاک‌چین را میسر می‌کند.
۵. تفاوت در پشتوانه پول و ارز دیجیتال
همان‌طور که اشاره کردیم، بعد از برچیده شدن نظام مالی برتون وودز در آمریکا در دهه ۱۹۷۰ میلادی، عملا چاپ و عرضه پول با پشتوانه طلا در دنیا فروپاشید. بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف صرفا بر اساس تقاضا موجود در بازار نسبت به چاپ و عرضه پول استفاده می‌کنند.
شرایط درباره ارزهای دیجیتال متغیر است. بعضی از رمزارزها نیز فاقد پشتوانه خاصی هستند. این در حالی است که گروه خاصی از ارزهای دیجیتال تحت عنوان استیبل کوین شناخته می‌شوند که با پشتوانه خاصی نظیر ارزهای فیات، کالا و … عرضه می‌شوند.
۶. تفاوت در سهولت انجام تراکنش با پول و ارز دیجیتال
تعداد معدودی از ارزهای رسمی در کشورها هستند که ماهیت جهان‌روا دارند و می‌توان از آن‌ها در تراکنش‌های بین‌المللی استفاده کرد. این در حالی است که تمام ارزهای دیجیتال را می‌توان برای مبادلات جهانی استفاده کرد. برای انجام یک تراکنش با ارز دیجیتال از مبدا یک کشور به کشوری دیگر، تنها نیاز به دسترسی به اینترنت دارید. خیلی راحت می‌توانید ظرف مدت زمان چند دقیقه، تعداد مشخصی از یک ارز دیجیتال را از یک کیف پول به کیف پول دیگر منتقل کنید.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی تفاوت پول و ارز دیجیتال پرداختیم. دقت داشته باشید که نمی‌توان ارز دیجیتال را الزاما به‌عنوان زیرمجموعه ارزهای فیات طبقه‌بندی کرد. در حال حاضر، هزاران ارز دیجیتال در بازار کریپتوکارنسی وجود دارند که هر یک از آن‌ها ماهیت خاصی دارد و اهداف اختصاصی را دنبال می‌کند. به‌نظر شما، تفاوت‌های دیگری را می‌توان بین پول و ارز دیجیتال برشمرد؟
