از اسکندر تا کلئوپاترا: این 30 قبر هنوز کشف نشده‌اند/ پرونده قبور اسرارآمیز؛ کجا دفن شده‌اند؟
به گزارش سرویس تاریخ ساعدنیوز، یافتن اسکلت ریچارد سوم در زیر پارکینگی معمولی در شهر لستر انگلستان، نمونه‌ای شگفت‌انگیز از آن است که حتی چهره‌هایی بسیار شناخته‌شده نیز ممکن است در مکان‌هایی غیرمنتظره آرمیده باشند. این کشف تاریخی نشان داد که با وجود ناشناخته‌ماندن محل دفن بسیاری از شخصیت‌های بزرگ تاریخ، تحقیقات دقیق و علمی همچنان می‌توانند به نتایجی ارزشمند منتهی شوند.
مکان دفن افراد مشهور، اگرچه اغلب دارای ارزشی نمادین هستند، اما برای علم باستان‌شناسی نیز گنجینه‌ای از اطلاعات محسوب می‌شوند. کشف آرامگاه یک فرمانروا یا چهره تاریخی می‌تواند یکی از رمانتیک‌ترین و هیجان‌انگیزترین دستاوردهای این علم باشد. چنین کشفیاتی، نه‌تنها ما را با زندگی، آداب و رسوم و جایگاه اجتماعی متوفی آشنا می‌کنند، بلکه از طریق آزمایش‌های پیشرفته می‌توانند اطلاعاتی همچون رژیم غذایی، نژاد، روابط خانوادگی و بیماری‌های احتمالی آن فرد را نیز آشکار سازند.
در برخی موارد، کشف این مقبره‌های گمشده حتی می‌تواند گره از رازهای تاریخی باز کند. از همین رو، در ادامه نگاهی داریم به 30 آرامگاه سلطنتی و مشهور که مکان دقیق آنها هنوز ناشناخته مانده است — مقبره‌هایی که اگر روزی کشف شوند، می‌توانند درک ما از گذشته را به طرز چشمگیری دگرگون کنند.
اسکندر مقدونی
اسکندر مقدونی تقریباً در صدر هر فهرستی در مورد مقبره های گمشده قرار دارد. تا سال 326 قبل از میلاد، این پادشاه جوان مقدونیه بسیاری از جهان باستان، از یونان و مصر گرفته تا افغانستان و شمال هند را تسخیر کرد.
او در راه فتح کشورهای بیشتری بود که در بابل بیمار شد. گفته می‌شود دلیل بیماری او احتمالاً از مالاریا یا تب حصبه، یا به دلیل نوشیدن بیش از حد شراب بود، برخی نیز ادعا می‌کنند که او مسموم شده بود. به هر دلیلی، او در سال 323 قبل از میلاد درگذشت.
اندکی پس از مرگ اسکندر، بدن وی در عسل نگهداری شد و بین پردیکاس، بطلمیوس یکم سوتر و سلوکوس یکم سردار اسکندر مورد مذاکره قرار گرفت. در حالی که بابل برای اسکندر بهترین مکان دفن بود، برخی از علاقه اسکندر به حاکم آرگید گفته‌اند و به همین سبب تدفین در اگا ورجینا امروزی انجام شد.
اگا یکی از دو مقبره‌ای بود که در ابتدا پیشنهاد شد و دیگری سیوه نام داشت. به نظر می‌رسد در 321 قبل از میلاد پردیکاس اگا را برای دفن اسکندر انتخاب کرد، اما بدن اسکندر توسط بطلمیوس یکم سوتر در مسیر ربوده شد. بطلمیوس ابتدا اسکندر را در ممفیس دفن کرد. در اواخر قرن 4 یا اوایل قرن 3 قبل از میلاد، در اوایل دودمان بطلمیوسی، جسد اسکندر از ممفیس به اسکندریه منتقل شد و در آنجا دوباره دفن شد. اما اسکندریه در قرن چهارم و پنجم پس از میلاد تا حد زیادی ویران شد و باستان‌شناسان از آن زمان تاکنون نمی‌دانند جسد او کجاست.
شورای عالی آثار باستانی مصر بیش از 140 تلاش جستجو برای مقبره اسکندر رسماً انجام داده است. جورج ساندیس در سال 1611 به اسکندریه سفر کرد. بنا بر گزارش‌های او، یک مقبره در آنجا وجود دارد که به عنوان مکان دفن احتمالی اسکندر شناخته شده است.
چنگیزخان
چنگیزخان فاتح بزرگ با نام اصلی تموچین، مؤسس و اولین خاقان امپراتوری مغول بود که بعدها به بزرگ‌ترین امپراتوری‌های به هم پیوسته جهان در تاریخ تبدیل شد. او که بخش اعظم عمر خود را به اتحاد قبایل مغول گذراند، فتوحات مغول را توسعه داد و توانست بخش‌های زیادی از چین و آسیای مرکزی را فتح کند.
گسترش چنین قلمرو پهناوری تا زمان مرگش در سال 1227 پس از میلاد در حدود 67 سالگی ادامه داشت. دلیل مرگ وی به بیماری، جراحات شکار یا جنگ نسبت داده شده است. حدود 75 سال پس از مرگ او، مارکوپولوی معروف ایتالیایی، گزارش داد که چنگیز خان در حین مبارزات انتخاباتی بر اثر زخم عفونی تیر درگذشته است.
در زمان چنگیز به دلیل باورهای مذهبی، مکان دفع فرمانروایان مخفی می‌ماند و آنها در مکان‌هایی دور از دسترس به خاک سپرده می‌شدند. گفته می‌شود چنگیز خان از نزدیکانش خواسته بود که پس از مرگ او را بدون هیچ علامت و نشانه مشخصی از محل دفن، به خاک بسپارند. به این ترتیب ملازمان سختی‌های فراوانی را به جان خریدند که مکانی بیابند که قابلیت مخفی ماندن را داشته باشد.
پولو همچنین مدعی شد که بیش از 20 هزار نفر که مکان مقبره را می‌دانستند، برای مخفی نگه داشتن آن کشته شدند و تنها شمار کمی از نزدیکان باقی ماندند که محل دقیق دفن را می‌دانستند. باستان‌شناسان اکنون فکر می‌کنند این مورد از مقبره های گمشده ممکن است جایی در منطقه اوردوس در شمال چین باشد.
ملکه کلئوپاترا و مارک آنتونی
کلئوپاترا هفتم فیلوپاتور آخرین ملکه مصر و معشوقه‌ی ژنرال رومی مارکوس آنتونیوس (مارک آنتونی به انگلیسی) بود که دوست صمیمی و معاون جولیوس سزار محسوب می‌شد. به عنوان فرعون مصر، کلئوپاترا درگیر رابطه‌ای نامشروع با ژولیوس سزار نیز شد که او را در رسیدن به تاج‌و‌تخت و استحکام‌بخشیدن به قدرتش یاری کرده بود. او پسرش از سزار یعنی سزاریون را تا مقام فرمانروای مشترک مصر ترفیع داد.
پس از قتل سزار در سال 44 پیش از میلاد، او از مارک آنتونی در برابر وارث قانونی سزار، گایوس ژولیوس سزار اوکتاویانوس، حمایت کرد. کلئوپاترا درگیر رابطه عاشقانه دیگری با مارک آنتونی شد و بنا بر اظهارات کنیز مراقب کلئوپاترا، هرگز به صورت رسمی با آنتونی ازدواج نکرد
آنتونی با وارث سزار، اکتاویان (آگوستوس بعدی) متحد شد، اما سپس علیه او شورش کرد و ظاهراً می‌خواست مصر و سرزمین‌های شرقی رم را برای خود و وارثانش نگه دارد. اما آنتونی و کلئوپاترا در نبرد سرنوشت‌ساز اکتیوم در سال 31 قبل از میلاد به نیروهای اکتاویان باختند و کلئوپاترا با از دست دادن پادشاهی خود مواجه شد.
به همین دلیل، او در سال 30 قبل از میلاد جان خود را در اسکندریه گرفت. در این میان گفته می‌شود که آنتونی پس از شنیدن خبر مرگ کلئوپاترا با شمشیر خود را کشت. گمان می‌رود که آنها در کنار هم دفن شده باشند، اما جای دفن آنها معلوم نیست و به عنوان یکی از مقبره های گمشده در جهان درحال کاوش است. به اعتقاد شورای عالی آثار باستانی مصر، آرامگاه آنها در خود معبد تاپوسیریس ماگنا یا در نزدیکی آن واقع در جنوب غربی اسکندریه قرار گرفته است.
آمنهوتپ اول
آمنهوتپ اول یا آمنوفیس یکم، دومین فرعون دودمان هجدهم مصر باستان بود که میان سال‌های 1526 تا 1506 پیش از میلاد مسیح فرمانروایی می‌کرد. تا 1504 قبل از میلاد مومیایی او در قرن نوزدهم در یک انبار دفن در نزدیکی شهر مدرن مصر اقصر که قبلاً شهر باستانی تبس بود، پیدا شد، جایی که برای محافظت از آن در برابر دزدان قبر پنهان شده بود. اما مقبره سلطنتی او هرگز کشف نشد.
آمنهوتپ یکم نخستین فرعونی است که گورش را از مجموعه معبد-آرامگاه خود جدا کرد که این به گمانی برای سخت‌تر کردن کار دردان آرامگاه‌ها بوده است. بازماندهای معبد او به احتمال زیاد در شمال انتهایی دیر البحری قرار دارند، چراکه نزدیک به آرامگاه تبسی 358 که متعلق به شهبانو اهموسه مریت‌آمون هستند.
دو مکانی که بیشترین احتمال را دارند که مقبره او باشند یکی در دره پادشاهان (کی‌وی39) و دیگری در ذراع ابوالنجا (گور ANB) هستند. به نظر می‌رسد آمنهوتپ اول یک فرعون قدرتمند بوده است که معابد زیادی را در مصر بازسازی کرد و سعی داشت کنترل مصر را به سرزمین‌های خارجی گسترش دهد. او به عنوان یک شخصیت تاریخی در میان مصریان باستان بسیار محبوب بود و به افتخار او یک فرقه تشییع جنازه تأسیس شد.
خوفو
مصریان باستان به‌دلیل ساخت مقبره‌های سلطنتی استادانه خود مشهور هستند و بسیاری از مقبره های گمشده در این لیست متعلق به پادشاهان مصری است. مقبره خوفو که یکی از قدیمی‌ترین پادشاهان مصر است، از مقبره‌های کمتر گمشده محسوب می‌شود، زیرا درون هرم بزرگ جیزه است که تا به امروز بر منظره نزدیک قاهره مسلط است.
خوفو که در زبان یونانی خئوپس گفته می‌شود، دومین فرعون از دودمان چهارم فرعون‌های مصر باستان به‌شمار می‌آید و دوران فرمانروایی او حدود 23 یا 24 سال از 2589 تا 2566 پیش از میلاد مسیح برآورد شده است. خوفو سازنده هرم بزرگ جیزه است. او سه همسر اصلی داشت که هر یک در یکی از سه هرم کوچک دیگر در نزدیکی هرم بزرگ دفن شده‌اند.
مومیایی خوفو در هرم وسیعی که گفته می‌شود جسد او در آن دفن شده، هرگز یافت نشده است، اگرچه بسیاری از معابر و اتاق‌های موجود در آنجا کاوش شده‌اند. با وجود عظمت و شکوه هرم، قایق بی همتای تشییع جنازه، اشیای اعجاب‌انگیز مراسم خاکسپاری و تصویر موجود از چهره وی روی یک تندیس عاج 10 سانتی‌متری تنها آثاری هستند که از او به جا مانده است.
اسکن‌های اخیر با استفاده از پرتوهای کیهانی، یک تونل پنهان را در داخل هرم نشان داده‌اند، اما تاکنون هیچ مدرکی وجود ندارد که بتواند به یک اتاق مقبره مخفی منتهی شود.
آتیلا هون
آتیلا رهبر هون‌ها بود، یک قوم بت‌پرست کوچ‌نشین که در قرن پنجم پس از میلاد به اروپای شرقی و مرکزی حمله کردند و امپراتوری قدرتمند هونیک را با گروه‌های متحد گوت‌ها یعنی آلان و بلغارها تشکیل دادند.
آتیلا یکی از مخوف‌ترین دشمنان امپراتوری روم شرقی و غربی پس از شروع حکومت وحشیانه خود در سال 434 پس از میلاد بود. او در شب آخرین ازدواجش با ایلدیکو که زنی جوان و زیبا از گوت‌ها بود، در اثر خون‌ریزی بینی و به روایتی خون‌ریزی داخلی فوت کرد.
هون‌ها جنازه آتیلا را در سه تابوت درون هم قرار دادند؛ تابوت اول که جسد درون آن قرار داشت از طلا، تابوت دوم که تابوت طلایی را درون خود جا داده بود از نقره و سومین تابوت که تابوت نقره درون آن جای می‌گرفت از فولاد بود. آتیلا آن چنان محبوب مردم خود بود که در عزای او به جای اشک ریختن رگ‌های خود را می‌زدند و خون خود را می‌ریختند.
تصور می‌شود آتیلا در میان ثروت‌های فراوان در جایی در مجارستان دفن شده است، اما گفته می‌شود که خدمتکارانی که او را دفن کردند کشته شدند تا مکان مقبره مخفی بماند و این تابوت اکنون از مقبره های گمشده تاریخ به‌شمار می‌رود.
نفرتیتی
نفرتیتی همسر بزرگ سلطنتی فرعون مصر آخناتون بود و به عنوان شریک سلطنت همسرش شناخته می‌شود. او به زیبایی شهره بود و پس از کشف مجسمه نیم تنه‌اش در 1912 در مصر به شهرت رسید. این مجسمه در بقایای یک کارگاه مصر باستان در سال 1912 کشف شد.
آخناتون پادشاه اصلاح طلبی بود که نوعی توحید را در لباس پرستش خورشید به مصر معرفی کرد که آن را آتن نامید. آخناتون همچنین بر خانواده سلطنتی تأکید داشت و بسیاری از کنده کاری‌ها او را با نفرتیتی نشان می‌دهند که برخی گمان می‌کنند به نوعی او نیز فرمانروا بوده است.
سال گذشته یک مصر‌شناس مشهور بریتانیایی ادعا کرد که شواهدی پیدا کرده است که نشان می‌دهد نقاشی‌های دیواری و هیروگلیف‌های سلطنتی مقبره توت عنخ آمون ممکن است سرنخی برای کشف مقبره نفرتیتی در اختیار باستان‌شناسان قرار دهد.
این ادعا درباره کشف مقبره نفرتیتی درحقیقت چهارمین ادعای مشابهی است که در هفت سال اخیر توسط افراد مختلف مطرح شده است. بر اساس یک فرضیه بحث‌برانگیزتر که نخستین‌بار در سال 2003 منتشر شد، نفرتیتی یکی از سه مومیایی ناشناسی است که در مقبره فرعون آمنهوتپ دوم کشف شده است. اما این فرضیه نیز همانند سایر فرضیه‌ها توسط وزارت فرهنگ مصر رد شد و با وجود ادعاهای اخیر، مقبره سلطنتی نفرتیتی و مومیایی او هرگز پیدا نشد.
تحوتموس دوم
تحوتموس دوم از حدود سال 1492 قبل از میلاد فرعون مصر بود. مومیایی او در همان انبار دفن آمنهوتپ اول بود، اما آرامگاه او هرگز پیدا نشد. تحوتموس دوم به عنوان همسر و برادر ناتنی ملکه هتشپسوت مشهور است که خود پس از مرگ او فرعون و به تنهایی یک حاکم قدرتمند شد.
تحوتموس دوم همچنین یکی از فرعون‌های احتمالی در کتاب خروج از کتاب مقدس است که موسی و بنی اسرائیل را در طول بردگی آنها در مصر مورد آزار و اذیت قرار داد، اما باستان شناسان در مورد اینکه کدام فرعون بوده یا حتی اتفاق افتاده است یا خیر توافق ندارند.
علیرغم تلاش‌های زیادی که برای کشف مقبره تحوتموس دوم انجام شده است، هنوز محل دفن او مانند دیگر مقبره های گمشده یک راز باقی مانده است. باستان‌شناسان تلاش‌های متعددی را برای جستجوی تحوتموس دوم رهبری کرده‌اند، اما تاکنون هیچ شانسی نداشته‌اند. اگرچه برخی اعتقاد داشتند که او برای مدتی در گورستان شماره 42 دفن شده است.
آخناتون
مقبره سلطنتی فرعون آخناتون هرگز پیدا نشد، اگرچه برخی مصرشناسان معتقدند مومیایی دوباره دفن شده او در اوایل قرن بیستم کشف شده است. آخناتون شخصیتی بحث برانگیز بود که نام اصلی او آمنهوتپ چهارم، پس از خدای خورشیدی مصری، آمون بود، اما او پس از فرعون شدن نام خود را به افتخار آتن، خدای خورشیدی جدیدش به آخناتون تغییر داد.
آتون‌گرایی با اصطلاحاتی نظیر تک‌پرستی، یک‌ازچندپرستی و یکتاپرستی توصیف شده است. اصلاحات مذهبی آخناتون مدت زیادی از سلطنت او در حدود سال 1349 قبل از میلاد دوام نیاورد. پس از مرگش، یادبودها و تندیس‌های او را نابود و نامش را از فهرست فراعنه پاک کردند. دین پیشین جایگاه خود را مجدداً به دست آورد و فرعون‌هایی که با فاصله چند سال از مرگ اخناتون به قدرت رسیدند و رابطه خونی مشخصی با سلسله هجدهم نداشتند، از اخناتون در نوشته‌هایشان با نام دشمن و مجرم یاد می‌کردند. با این حال، پسرش توت عنخ آمون (توتانخاتن سابق) پرستش خدایان قدیمی مصر را دوباره برقرار کرد.
در قرن نوزدهم، پایگاه باستان‌شناسی اخناتون در شهر عمارنه کشف شد. یک مومیایی نیز در گور موسوم به KV55 پیدا شد که به نظر می‌رسد متعلق به او باشد؛ در واقع آزمایش دی‌ان‌ای تأیید می‌کند که مومیایی متعلق به پدر توت‌عنخ‌آمون است. اما هنوز مدارک محکمی برای تأیید پیدا شدن این مورد از مقبره های گمشده و مومیایی او وجود ندارد.
عنخ‌اِسن‌آمون
عنخ‌اِسن‌آمون ملکه مشهور دودمان هجدهم مصر بود و تا سال 1322 قبل از میلاد، خواهر ناتنی و همسر توت عنخ آمون و دختر نفرتیتی و آخناتون بود. مقبره او ممکن است در دره پادشاهان در نزدیکی مقبره توت عنخ آمون قرار داشته باشد، اما هنوز کشف نشده است.
به عنوان دختر یکی از فرعون‌ها و همسر یک فرعون، انتظار می‌رود مقبره او درحالتی بسیار باشکوه و مملو از آثار زینتی کشف شود. همچنین فرضیاتی وجود دارد که نشان می‌دهد او پس از مرگ مادرش، احتمالاً مدتی نیز ملکه و همسرِ پدرش بوده است و پس از مرگ پدر، فرمانروایی مصر را به طور مشترک با جانشین او «اسمنخ‌کارع» به‌عهده داشته است. بررسی‌های ژنتیکی نشان می‌دهد یکی از دو ملکه مومیایی‌شده مدفون در مقبره شماره «KV21»، احتمالاً عنخ‌اسن‌آمون است.
