علائم خرابی سنسور فشار روغن (فشنگی روغن)/ 5 نشانه حیاتی که نباید نادیده بگیرید
به گزارش سرویس مجله خودرو پایگاه خبری ساعدنیوز، سنسور فشار روغن که در زبان عامیانه به آن "فشنگی روغن" نیز گفته می‌شود، یکی از حیاتی‌ترین قطعات کنترلی در موتور خودروی شماست. این قطعه کوچک اما مهم، وظیفه دارد تا فشار روغن موتور را به طور مداوم اندازه‌گیری کرده و اطلاعات آن را به واحد کنترل الکترونیکی خودرو (ECU) یا مستقیماً به چراغ هشدار پشت آمپر ارسال کند. عملکرد صحیح این سنسور برای حفظ سلامت موتور ضروری است، زیرا فشار روغن پایین می‌تواند در عرض چند دقیقه آسیب‌های جدی و پرهزینه‌ای به موتور وارد کند.
اما چگونه بفهمیم که این نگهبان سلامت موتور، خود دچار مشکل شده است؟ در این مقاله جامع، به بررسی دقیق 5 علامت اصلی خرابی سنسور فشار روغن می‌پردازیم و به شما کمک می‌کنیم تا تفاوت بین یک سنسور خراب و یک مشکل واقعی در فشار روغن را تشخیص دهید.
سنسور فشار روغن (فشنگی روغن) چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
قبل از پرداختن به علائم خرابی، بهتر است کمی با عملکرد این قطعه آشنا شویم. فشنگی روغن یک ترانسدیوسر (مبدل) است که فشار فیزیکی روغن را به یک سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند. این سیگنال به یکی از دو شکل زیر به راننده یا کامپیوتر خودرو اطلاع‌رسانی می‌کند:
سوئیچ فشار روغن (Oil Pressure Switch): ساده‌ترین نوع که در اکثر خودروهای قدیمی‌تر و اقتصادی وجود دارد. این قطعه مانند یک کلید عمل می‌کند؛ اگر فشار روغن از یک حد معین کمتر شود، سوئیچ وصل شده و چراغ هشدار روغن را روشن می‌کند.
سنسور فشار روغن (Oil Pressure Sensor/Sender): در خودروهای مدرن‌تر، این سنسور یک سیگنال متغیر به ECU و عقربه فشار روغن در پشت آمپر ارسال می‌کند. این مدل به راننده اجازه می‌دهد تا فشار دقیق روغن را مشاهده کند.
خرابی هر یک از این دو نوع می‌تواند منجر به ارسال اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده شود.
5 علامت اصلی خرابی سنسور فشار روغن خودرو
نادیده گرفتن این علائم می‌تواند به قیمت سلامت موتور شما تمام شود. پس به محض مشاهده هر یک از موارد زیر، در اسرع وقت جهت بررسی آن اقدام کنید.
1. روشن شدن یا چشمک زدن چراغ هشدار روغن
این شایع‌ترین و واضح‌ترین علامت است. اما نحوه روشن شدن چراغ می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد:
چراغ روغن به طور مداوم روشن می‌ماند: اگر سنسور خراب شده و در حالت "فشار پایین" گیر کرده باشد، حتی اگر فشار روغن موتور کاملاً نرمال باشد، چراغ هشدار به طور دائم روشن خواهد ماند.
چراغ روغن به صورت نامنظم چشمک می‌زند: این حالت معمولاً به دلیل وجود مشکل در اتصال الکتریکی سنسور یا خرابی داخلی آن رخ می‌دهد. سنسور سیگنال‌های لحظه‌ای و نادرستی ارسال می‌کند که باعث چشمک زدن چراغ هشدار در دورهای مختلف موتور یا در حالت درجا می‌شود.
چراغ روغن با تأخیر خاموش می‌شود: پس از استارت زدن خودرو، چراغ روغن باید ظرف یک یا دو ثانیه خاموش شود. اگر این فرآیند بیشتر طول می‌کشد، می‌تواند نشانه اولیه خرابی فشنگی روغن باشد.
نکته حیاتی: هرگز روشن شدن چراغ روغن را به سادگی به حساب خرابی سنسور نگذارید. همیشه اولین قدم، بررسی سطح روغن موتور است. اگر سطح روغن مناسب بود، باید احتمال وجود یک مشکل جدی‌تر مانند خرابی اویل پمپ را نیز در نظر بگیرید.
2. نمایش اطلاعات نادرست در عقربه فشار روغن
در خودروهایی که مجهز به گیج یا عقربه فشار روغن هستند، خرابی سنسور خود را به شکل‌های زیر نشان می‌دهد:
عقربه روی صفر باقی می‌ماند: اگر پس از روشن کردن موتور، عقربه فشار روغن هیچ حرکتی نمی‌کند و روی صفر باقی می‌ماند، به احتمال زیاد سنسور از کار افتاده است.
عقربه به حداکثر مقدار می‌چسبد: گاهی اوقات خرابی سنسور باعث می‌شود که یک سیگنال با ولتاژ حداکثری ارسال کند و عقربه به بالاترین حد خود بچسبد و در همان‌جا باقی بماند.
عقربه به طور نامنظم بالا و پایین می‌رود: نوسانات شدید و بی‌دلیل عقربه فشار روغن، نشان‌دهنده سیگنال‌های نامنظم از سوی یک سنسور در حال خراب شدن است.
3. نشت روغن از اطراف فشنگی روغن
سنسور فشار روغن مستقیماً روی بدنه موتور نصب می‌شود و با روغن در تماس است. با گذشت زمان، واشر آب‌بندی آن یا بدنه پلاستیکی خود سنسور ممکن است فرسوده شده و ترک بخورد. این امر منجر به نشت روغن از محل نصب فشنگی می‌شود. این نشتی معمولاً کوچک است اما نباید نادیده گرفته شود، زیرا علاوه بر کثیف کردن موتور، می‌تواند باعث کاهش سطح روغن و آسیب به اتصالات الکتریکی سنسور شود.
4. روشن شدن چراغ چک موتور (Check Engine)
در برخی از خودروهای پیشرفته، سیستم مدیریت موتور (ECU) عملکرد سنسور فشار روغن را نیز زیر نظر دارد. اگر ECU تشخیص دهد که سیگنال دریافتی از سنسور خارج از محدوده استاندارد است یا با سایر پارامترهای موتور (مانند دور موتور) همخوانی ندارد، ممکن است علاوه بر چراغ روغن، چراغ چک موتور را نیز روشن کرده و یک کد خطا (DTC) مشخص در حافظه خود ثبت کند.
5. شنیدن صداهای غیرعادی از موتور (در بدترین حالت)
این یک علامت غیرمستقیم اما بسیار خطرناک است. سناریوی زیر را در نظر بگیرید:
سنسور فشار روغن خراب شده و به اشتباه فشار را "نرمال" نشان می‌دهد (چراغ روغن خاموش است)، در حالی که در واقعیت فشار روغن به شدت پایین است. در این حالت، شما بدون هیچ هشداری به رانندگی ادامه می‌دهید و قطعات متحرک موتور مانند یاتاقان‌ها و میل‌لنگ به دلیل عدم روانکاری کافی، شروع به سایش کرده و صداهای کوبش یا تق‌تق تولید می‌کنند.
هشدار: اگر چراغ روغن شما خاموش است اما صداهای غیرعادی از موتور می‌شنوید، فوراً خودرو را متوقف کرده و موتور را خاموش کنید. ادامه رانندگی می‌تواند منجر به "یاتاقان زدن" و از کار افتادن کامل موتور شود.
چگونه تفاوت خرابی سنسور و مشکل واقعی فشار روغن را تشخیص دهیم؟
این مهم‌ترین سوالی است که باید به آن پاسخ داد:
اول سطح روغن را چک کنید: همیشه اولین کار، خاموش کردن موتور، چند دقیقه صبر کردن و سپس بررسی سطح روغن با استفاده از گیج روغن است.
به صدای موتور گوش دهید: اگر چراغ روغن روشن است و همزمان صدای کوبیدن یا تق‌تق از موتور می‌شنوید، احتمالاً مشکل واقعی است. خودرو را حرکت ندهید.
فقط چراغ روشن است: اگر چراغ روشن است اما موتور کاملاً بی‌صدا و نرم کار می‌کند، احتمال خرابی سنسور فشار روغن بیشتر است. با این حال، ریسک نکنید و در اولین فرصت به یک مکانیک معتبر مراجعه کنید.
یک مکانیک حرفه‌ای با استفاده از یک گیج فشار روغن مکانیکی، فشار واقعی روغن موتور را اندازه‌گیری کرده و به طور قطعی مشخص می‌کند که آیا مشکل از سنسور است یا از سیستم روغن‌رسانی موتور.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
سنسور فشار روغن (فشنگی روغن) یک قطعه ارزان‌قیمت با نقشی بسیار حیاتی در سلامت موتور خودرو است. شناخت علائم خرابی فشنگی روغن مانند روشن شدن چراغ هشدار، اطلاعات نادرست گیج فشار، نشتی روغن و روشن شدن چراغ چک، به شما کمک می‌کند تا به سرعت مشکل را تشخیص داده و از آسیب‌های جدی و پرهزینه به موتور جلوگیری کنید.
به یاد داشته باشید: هرگز هشدارهای مربوط به سیستم روغن‌رسانی را نادیده نگیرید. در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق، با احتیاط عمل کرده و برای تشخیص و رفع دقیق مشکل به یک متخصص مراجعه نمایید. تعویض به موقع یک سنسور چند صد هزار تومانی می‌تواند شما را از یک تعمیر موتور چند ده میلیونی نجات دهد.
