باطری بغداد؛ شیئی باستانی و مرموز/ آیا الکتریسیته در دوران باستان کشف شده بود؟

به گزارش سرویس تاریخ ساعدنیوز، در سال 1936، در یکی از محلههای کهن نزدیک بغداد، چیزی کشف شد که هنوز هم سایهای از رمز و راز بر سر آن گسترده است. شیئی که به ظاهر فقط یک کوزه سفالی ساده است، اما وقتی دقیقتر به آن نگاه میکنیم، داستان کاملاً عوض میشود.
درون این کوزه، یک لوله مسی رولشده و یک میله آهنی قرار دارد. دهانه کوزه با قیر بسته شده، و میله آهنی درست از بالای آن بیرون زده است؛ طوریکه انگار قرار بوده این مجموعه چیزی بیشتر از یک ظرف معمولی باشد.
به این کشف نام «باتری بغداد» دادهاند. گفته میشود اگر داخل آن مایعی اسیدی مثل آبلیمو یا سرکه ریخته میشد، میتوانست ولتاژی نزدیک به 1 ولت تولید کند. در دنیای امروز، این ولتاژ چیزی نیست، اما در 2000 سال پیش؟ در زمانی که هیچکس هنوز از "الکتریسیته" حرفی نزده بود؟ ماجرا متفاوت میشود.
شاید این وسیله برای آبکاری فلزات بهکار میرفته. شاید هم نه. شاید اصلاً چیزی مقدس بوده، وسیلهای مذهبی، ظرفی برای طومارها یا متونی پنهان. شاید ما داریم زیادی تخیل به خرج میدهیم. یا شاید نه… واقعاً چیزی از دنیایی فراموششده کشف کردهایم.
دانشمندان هنوز هم درباره این کوزه مطمئن نیستند. برخی آن را یک "باتری واقعی" میدانند، برخی دیگر آن را چیزی بیربط به برق. اما یک چیز قطعی است: هیچکس انتظار نداشت که در دل خاک عراق، چیزی شبیه به یک باتری از دل تاریخ سر برآورد.
و حالا این پرسش بهجا میماند: آیا در گذشتهای بسیار دور، مردمی در خاورمیانه توانسته بودند نیروی برق را مهار کنند؟ یا ما تنها درگیر یک تصادف عجیب شدهایم؟ شاید هم واقعاً چیزی درباره تاریخ علم و تمدن از قلم افتاده… چیزی که هنوز برای کشفش زود است، یا شاید خیلی دیر.