ریشه‌های تاریخی لقب‌های لنگی و کیسه‌کش در دربی تهران؛ نگاهی به گذشته پرشور رقابت پرسپولیس و استقلال
به گزارش سرویس ورزش پایگاه خبری ساعدنیوز، اکثرا در آستانه دربی حساس پایتخت، جایی که نبرد پرسپولیس و استقلال بار دیگر قلب هواداران را به تپش وا می‌دارد، لقب‌های جنجالی «لنگی» و «کیسه‌کش» دوباره بر سر زبان‌ها می‌افتند. این القاب، که ریشه در کری‌خوانی‌های پرشور هواداری دارند، بخشی از فرهنگ فوتبالی ایران شده‌اند، اما داستان پیدایش آن‌ها چیست؟ در این گزارش، به بررسی ریشه‌های تاریخی این القاب می‌پردازیم و نگاهی به گذشته‌ای می‌اندازیم که این اصطلاحات را به فرهنگ دربی تهران گره زده است.
لقب «لنگی»؛ از قهوه‌خانه تا ورزشگاه
داستان لقب «لنگی» به اوایل دهه 50 خورشیدی بازمی‌گردد، زمانی که تحولات باشگاهی در فوتبال ایران جریان داشت. تیم شاهین منحل شد و بازیکنانش به پرسپولیس و سپس پیکان پیوستند، پیش از آنکه دوباره به پرسپولیس بازگردند. این جابه‌جایی‌ها، که به نوعی بی‌ثباتی در هویت تیمی تعبیر می‌شد، سوژه‌ای برای هواداران رقیب فراهم کرد.
بر اساس روایت‌های موجود، «یدالله آماده»، معروف به «یدا بوقی»، یکی از لیدرهای سرشناس استقلال در آن دوران، در قهوه‌خانه‌ای به نام «قاسم قهوه‌چی» جمله‌ای طعنه‌آمیز به زبان آورد: «این پرسپولیسی‌ها مثل لنگ حمام می‌مونن که هر روز دور کمر یکی بسته می‌شه.» این کنایه، که به جابه‌جایی‌های مکرر بازیکنان اشاره داشت، به سرعت در میان هواداران استقلال محبوب شد و به شعار «لنگی» در ورزشگاه‌ها تبدیل گشت. برخی منابع نیز معتقدند این لقب به کلاه‌مخملی‌های هوادار پرسپولیس در آن دوره اشاره دارد که از «لنگ» به عنوان پرچم استفاده می‌کردند.
در واکنش، هواداران پرسپولیس نیز بیکار ننشستند و با اشاره به عباس کارگر، بازیکن استقلال، لقب «دلاک» را برای هواداران رقیب به کار بردند که بعدها به «کیسه‌کش» تغییر یافت.
لقب «کیسه‌کش»؛ از شکست تاریخی تا حمام عمومی
لقب «کیسه‌کش» ریشه در یکی از تاریخی‌ترین بازی‌های دربی تهران دارد. در 16 شهریور 1352، پرسپولیس در ورزشگاه آزادی، که برای اولین بار میزبان دربی بود، استقلال (تاج سابق) را با نتیجه خیره‌کننده 6-0 درهم کوبید. این پیروزی قاطع، که هنوز هم در خاطره هواداران پرسپولیس زنده است، باعث شد هواداران سرخ‌پوش، استقلالی‌ها را به «کیسه بوکس» تشبیه کنند؛ کیسه‌ای که فقط ضربه می‌خورد و واکنشی نشان نمی‌دهد.
اما داستان به همین‌جا ختم نمی‌شود. گفته می‌شود پس از این شکست سنگین، تیمسار خسروانی، رئیس وقت باشگاه تاج، برای تنبیه بازیکنان تیمش، آن‌ها را به کار اجباری در حمام عمومی فرستاد. این اتفاق، که در فضای هواداری به سرعت پخش شد، به لقب «کیسه‌کش» معنای تازه‌ای بخشید، چرا که «کیسه‌کشی» به معنای شست‌وشوی بدن با کیسه در حمام‌های سنتی بود. این روایت، هرچند از سوی برخی منابع تأیید نشده، به بخشی از هواداری تبدیل شده است.
کری‌خوانی؛ بخشی از هویت دربی
هرچند این القاب اغلب با طعنه و کنایه همراه هستند و گاه به توهین تعبیر می‌شوند، اما نمی‌توان نقش آن‌ها را در هیجان و جذابیت دربی تهران نادیده گرفت. کری‌خوانی، از شعارهای ورزشگاهی گرفته تا طنزهای فضای مجازی، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ فوتبالی ایران است. مرتضی احمدی، بازیگر فقید و هوادار قدیمی پرسپولیس، از اولین شعارهای جمعی در ورزشگاه‌ها یاد می‌کند که ریشه در کشتی پهلوانی داشت و بعدها به فوتبال راه یافت. این سنت، با همه فراز و نشیب‌هایش، همچنان ادامه دارد.
نگاهی به امروز
امروزه، لقب‌های «لنگی» و «کیسه‌کش» فراتر از ورزشگاه‌ها، در شبکه‌های اجتماعی و حتی گفت‌وگوهای روزمره هواداران شنیده می‌شوند. هرچند برخی معتقدند این القاب به جای تقویت روحیه رقابت، به توهین و تفرقه دامن می‌زنند، اما برای بسیاری از هواداران، این بخشی از لذت دربی است. آنچه مسلم است، این است که دربی تهران، با تمام کری‌خوانی‌ها و لقب‌هایش، همچنان یکی از مهم‌ترین رویدادهای ورزشی ایران باقی خواهد ماند.
توجه: اطلاعات ارائه‌شده در این گزارش برگرفته از منابع موجود و روایت‌های هواداری است و ممکن است در برخی جزئیات با واقعیت تفاوت داشته باشد.
