مشکلات پس از انواع جراحی زانو: عوارض و نقاهت
در این مطلب به بررسی این مشکلات، دلایل بروز آن‌ها و راهکارهای مدیریت عوارض می‌پردازیم.
مشکلات و عوارض شایع پس از انواع جراحی زانو
مشکلات ناشی از بیهوشی
بیهوشی یکی از بخش‌های حساس جراحی است، که ممکن است، عوارضی مانند تهوع، استفراغ، افت فشار خون یا حتی واکنش‌های آلرژیک به داروهای استفاده‌شده ایجاد کند. این مشکلات اغلب موقتی هستند، اما در برخی بیماران می‌توانند موجب نگرانی شوند. انتخاب دقیق نوع بیهوشی و نظارت مستمر تیم پزشکی در طول جراحی و پس از آن، خطرات ناشی از بیهوشی را کاهش می‌دهد. بیمارانی که تحت جراحی‌های کم‌تهاجمی‌تر مانند بازسازی رباط صلیبی قرار می‌گیرند، اغلب با عوارض کمتری روبه‌رو هستند.
بروز لخته خونی بعد از جراحی
لخته خونی یکی از خطرات شایع پس از جراحی زانو است، که می‌تواند به مشکلاتی مانند ترومبوز ورید عمقی یا آمبولی ریه منجر شود. این عارضه به دلیل کاهش تحرک پس از جراحی و تغییر در جریان خون رخ می‌دهد. برای کاهش خطر، پزشکان استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون، راه رفتن زودهنگام پس از جراحی و حتی استفاده از جوراب‌های فشاری را توصیه می‌کنند. بیمارانی که جراحی تعویض مفصل زانو انجام می‌دهند به دلیل مدت‌زمان طولانی‌تر نقاهت، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
احتمال عفونت زانو و مفصل
عفونت یکی از جدی‌ترین مشکلاتی است که ممکن است پس از جراحی زانو رخ دهد. عفونت‌های زودرس اغلب در هفته‌های اول پس از جراحی بروز می‌کنند و با علائمی همچون تورم، درد و تب همراه هستند. در مقابل، عفونت‌های دیررس ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها بعد از جراحی ظاهر شوند. درمان این عفونت‌ها شامل مصرف آنتی‌بیوتیک یا در موارد شدید، جراحی مجدد است. رعایت اصول بهداشتی و مراقبت‌های دقیق پس از عمل به‌ویژه در جراحی تعویض مفصل زانو، می‌تواند از بروز این مشکل پیشگیری کند.
وجود درد پیوسته بعد از جراحی زانو
درد پس از جراحی زانو اغلب یک بخش طبیعی از روند بهبود است، اما اگر به صورت مداوم ادامه داشته باشد، می‌تواند به یکی از دغدغه‌های بیمار تبدیل شود. این نوع درد ممکن است به دلیل تحریک اعصاب، التهابات یا حتی تنظیم نادرست مفصل بروز پیدا کند. برنامه‌های توانبخشی و فیزیوتراپی به همراه مصرف داروهای مسکن، اغلب در کاهش این درد موثر هستند. بیمارانی که جراحی زانوی پرانتزی انجام می‌دهند، اغلب با مدیریت درد و تمرین‌های مناسب، به نتایج بهتری می‌رسند.
مشکلات ناشی از تزریق خون
تزریق خون در مواردی انجام می‌شود که بیمار در طول جراحی خون زیادی از دست داده باشد. هرچند این فرآیند برای جبران کمبود خون ضروری است، اما ممکن است خطراتی مانند واکنش آلرژیک یا انتقال عفونت‌های خونی به همراه داشته باشد. پزشکان با انتخاب منابع خون ایمن و نظارت دقیق بر وضعیت بیمار، این خطرات را کاهش می‌دهند. در جراحی‌های پیچیده‌تر مانند تعویض مفصل زانو، احتمال نیاز به تزریق خون بیشتر است.
خشکی زانو و محدود شدن قدرت حرکتی
خشکی زانو از مشکلات رایج پس از جراحی است، که اغلب به دلیل تشکیل بافت اسکار یا انجام ندادن تمرینات توانبخشی رخ می‌دهد. این مشکل می‌تواند دامنه حرکتی زانو را کاهش دهد و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کند. جلسات فیزیوتراپی منظم و رعایت دستورالعمل‌های توانبخشی، تاثیر زیادی در پیشگیری از این مشکل دارند. بیمارانی که تحت جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی قرار می‌گیرند، برای جلوگیری از محدودیت‌های حرکتی به برنامه‌های توانبخشی ویژه‌ای نیاز خواهند داشت.
واکنش آلرژیک بدن به اعضای فلزی
برخی افراد به مواد فلزی استفاده‌شده در مفصل مصنوعی واکنش آلرژیک نشان می‌دهند. این واکنش‌ها اغلب ناشی از حساسیت به فلزاتی مانند نیکل، کروم یا کبالت هستند. علائم این مشکل شامل التهاب، خارش و گاهی ایجاد جوش یا قرمزی در اطراف زانو است. در موارد شدید، واکنش می‌تواند به درد مزمن و ناتوانی در استفاده از مفصل مصنوعی منجر شود.
برای پیشگیری از این عارضه، پزشک ممکن است پیش از جراحی آزمایش‌های حساسیت انجام دهد و از ایمپلنت‌های جایگزین استفاده کند. اگر سابقه حساسیت به فلزات دارید، اطلاع‌رسانی به پزشک قبل از جراحی اهمیت زیادی دارد. در جراحی‌های پیچیده‌تر مانند تعویض مفصل زانو، این موضوع به‌طور ویژه حائز اهمیت است.
مشکلات مفصل مصنوعی
مشکلات مفصل مصنوعی می‌تواند شامل شل شدن، فرسودگی یا حتی عفونت باشد. شل شدن مفصل اغلب به دلیل عدم اتصال صحیح یا استهلاک تدریجی رخ می‌دهد و می‌تواند باعث درد و کاهش توانایی حرکت شود. همچنین قطعات مفصل مصنوعی در طول زمان ممکن است فرسوده شده و نیاز به تعویض داشته باشند.
برای کاهش این مشکلات، رعایت توصیه‌های پس از جراحی مانند کاهش فشار روی زانو و انجام تمرینات توانبخشی ضروری است. تعویض مفصل زانو باید با انتخاب مفاصل باکیفیت و توجه به جزئیات جراحی انجام شود، تا احتمال این عوارض به حداقل برسد. در صورت بروز هرگونه علائم نگران‌کننده، مراجعه فوری به پزشک الزامی است.
جمع‌بندی نهایی
جراحی زانو به عنوان راه‌حلی موثر برای درمان مشکلات زانو، می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. با این حال عوارضی همچون عفونت، لخته خونی، درد مداوم و خشکی زانو پس از انجام جراحی، ممکن است روند نقاهت را دشوار کنند. آگاهی از این مشکلات و رعایت مراقبت‌های پس از جراحی، نقشی اساسی در پیشگیری از عوارض و بازگشت سریع‌تر بیمار به فعالیت‌های روزمره دارد.
دوره نقاهت پس از جراحی زانو، بسته به نوع عمل و وضعیت بیمار، ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. بنابراین انجام دقیق تمرینات توانبخشی، مصرف منظم داروها و همکاری نزدیک با پزشک می‌تواند این دوره را کوتاه‌تر کرده و بیمار را به وضعیت نرمال بازگرداند. برنامه‌ریزی مناسب و توجه به تمامی جزئیات، کلید موفقیت در این مسیر است.
