به گزارش رکنا به نقل از دیلی گلکسی، دانشمندان یافتهاند که عبور یک ستاره سرگردان میتواند تعادل منظومه شمسی را بهطور جدی مختل کرده و حتی زمین را از مدار خود خارج کند.
یافتههای جدید نشان میدهند که یک ستاره سرگردان ممکن است سبب آشفتگی بزرگی در منظومه شمسی شود؛ موضوعی که ممکن است در نهایت به خروج زمین از این سامانه منجر شود. این کشف به تمامی تصورات ما از پایداری منظومه شمسی جهت تازهای داده است. پژوهشگران بر این باورند که تأثیر این ستارههای مهاجم بر مدار سیارات بیش از حد انتظار بوده و میتواند ناپایداری جدی ایجاد کند.
عبور ستارههای سرگردان و برهم زدن تعادل گرانشی
تا پیش از این، فرض بر این بود که منظومه شمسی سامانهای تقریباً ایزوله است و عوامل خارجی بر آن تأثیر چندانی ندارند. اما میلیاردها ستاره حاضر در کهکشان راهشیری میتوانند در مسیر حرکت خود از نزدیکی این منظومه عبور کنند. اگرچه بیشتر این عبورها بدون خطر هستند، اما بررسیها نشان میدهد حتی عبور یک ستاره نزدیک نیز میتواند تأثیرات گستردهای بر ثبات این منظومه داشته باشد.
یک مطالعه جدید با بهرهگیری از بیش از دو هزار شبیهسازی عددی انجام شده توسط سامانه Horizons ناسا، نشان داد که احتمال بیثباتی در بلندمدت منظومه شمسی در صورت عبور ستارگان به حدود ۵۰ درصد افزایش پیدا میکند. تأثیر این بیثباتی بر سیارات یکسان نیست؛ برخی از آنها نسبت به دیگران آسیبپذیری بیشتری نشان میدهند.
عطارد، سیارهای در معرض خطر بیشتر
از میان تمام سیارات منظومه شمسی، عطارد به دلیل مدار بیضوی خود بیشترین میزان بیثباتی را تجربه میکند. این ویژگی باعث میشود عطارد مستعد برخورد با زهره یا سقوط به خورشید باشد. بررسیها نشان دادهاند که احتمال اخراج عطارد از منظومه شمسی در هنگام حضور یک ستاره سرگردان بهطور چشمگیری افزایش مییابد. پلوتو نیز با احتمال بیرونافتادگی از منظومه برخورد میکنند. اگرچه زمین خطر کمتری دارد، اما اگر مدار سیارات دیگر تغییر کند یا برخوردی با زمین صورت گیرد، خطر بهطور جدی افزایش مییابد.
منشاء بیثباتی: داخلی یا خارجی؟
در این پژوهش، تفاوت میان دو نوع بیثباتی مورد بررسی قرار گرفته است: بیثباتی ناشی از عوامل داخلی منظومه و بیثباتی ناشی از عبور ستارگان. نتایج نشان میدهد بیثباتیهایی که منشاء خارجی دارند، بهمراتب خطرناکتر هستند. در سناریوهایی که به عبور ستارگان پرداخته شده، حذف چند سیاره از منظومه شمسی با احتمال بیشتری رخ داده است. این یافته به نگرش دانشمندان نسبت به پایداری درازمدت این منظومه تغییرات بزرگی وارد کرده است.
چشماندازی به آینده خطرات کیهانی
اگرچه وقوع چنین حوادثی در میلیاردها سال آینده پیشبینی میشود، این یافته علمی نگرش ما را درباره آسیبپذیری زمین تغییر داده است. علاوه بر مرگ خورشید در مرحله غول سرخ، اکنون عبور نزدیک یک ستاره سرگردان نیز ممکن است زمین را به اعماق تاریک فضای بین ستارهای پرتاب کند.
هرچند این تهدید مستقیم برای نسل حاضر بشر نیست، اما نشاندهنده شکنندگی موقعیت زمین در برابر نیروهای عظیم کیهان بهشمار میآید. دانش علم همواره تصویری از عظمت، در عین حال خطرناک بودن جهان به ما ارائه میدهد. یافتههای این پژوهش، لایهای جدید از واقعیت را به درک ما از جایگاه زمین گشوده و ما را نسبت به آیندهای نامعلوم هوشیار میکند.