بازی چندلایه ترامپ در فضای آتش‌بس ادامه دارد/ سیاست معلق میان دیپلماسی و جنگ
به گزارش برنا، چرخش‌های زبانی در کاخ سفید ادامه دارد. آشفتگی در اعلام سیاست یا سیاست‌های آشفته رئیس‌جمهور ایالات متحده دیگر تبدیل به تغییرات لحظه‌ای شده است. ترامپ در چند روز گذشته بار دیگر به سبک همیشگی، با مواضعی متناقض ظاهر شد. در حالی که تا همین اواخر هرگونه مذاکره با ایران را رد می‌کرد، اکنون می‌گوید: «فکر می‌کنم با ایران توافق خواهیم کرد.» لحنی که به‌وضوح با لحن تهدیدآمیز او پس از حمله هماهنگ با اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای تهران متفاوت است. در همین حال، ترامپ سعی می‌کند برای اثبات ادعای موفقیت خود، سقف جدید روی ادعاهای گذشته بزند: «هر چه که بخواهیم از ایران خواهیم گرفت.»،اظهاراتی که بیشتر به نمایش اقتدار نظامی شبیه بوده تا زبان دیپلماسی. اما این روایت همه آن چیزی نیست که در ایالات متحده جریان دارد.
این موضوع را نباید از نظر دور داشت، با وجود اینکه ایران اعلام می‌کند خسارات زیادی به تاسیسات اتمی وارد شده، در آمریکا دو روایت کاملا متضاد در جریان است که بیشتر بر جنبه‌های سیاست داخلی متمرکز شده. رسانه‌های آمریکایی درباره موفقیت این حملات تردیدهای جدی مطرح کرده‌اند؛ مسئله‌ای که رئیس‌جمهور آمریکا حالا سعی دارد با فضاسازی و جشن گرفتن درکنار نتانیاهو، از فشارهای داخلی آن بکاهد. زمزمه‌های توافق و مذاکره هم ضمیمه همین گفته‌ها از سوی رئیس‌جمهور ایالات متحده و کشورهای اروپایی مطرح می‌شود که پیام‌هایی را به ایران منتقل می‌کند.
نگاه ایران به مذاکره و توقف جنگ
رویکرد ایران در قبال دیپلماسی با تغییرات قابل ملاحظه‌ای روبه‌روست، در نگاه اول، دوازده روز پس از آغاز جنگ پرهزینه ایران و اسرائیل، آتش‌بس ناگهانی نه تنها یک توقف نظامی که نشانه‌ای کمرنگ از بازگشت دیپلماسی به میدان محسوب می‌شود یا حداقل ایران آن را فقط فرصتی برای بازگشت می‌داند. البته اظهارات ترامپ درباره مذاکره و تناقض‌های او، تهران را وارد مرحله جدیدی از پیش‌شرط‌های مذاکره کرده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه و دیپلمات باسابقه ایران، در یادداشتی برای سایت النهار با لحنی آشکار تأکید کرده :«غرب آسیا در آستانه یک دوراهی تاریخی» قرار گرفته؛ ادامه خشونت‌های بی‌پایان، یا حرکت به‌سوی صلحی پایدار. او در این یادداشت چند محور کلیدی را برای بازگرداندن میز مذاکرات و کاهش تنش در منطقه برشمرد: «تضمین امنیت از سوی شورای امنیت سازمان ملل، پیگیری و تحقق عدالت در برابر تجاوز اسرائیل و حل مناقشه‌های مستمر در غزه و لبنان.»
نتانیاهو روی موج خواسته‌های ترامپ
همزمان با این هشدارها، سایه سیاست در حال سنگین‌تر شدن بر فضای دیپلماتیک است. سفر نتانیاهو به واشنگتن با اهداف چندگانه انجام می‌شود. نتانیاهو در آستانه دیدار با ترامپ، اعلام کرد که جنگ با ایران فرصت‌های زیادی در منطقه ایجاد کرده است. سیگنال اسرائیل به ترامپ را باید اینگونه تحلیل کرد که نتانیاهو سعی دارد موضوعاتی همچون عادی‌سازی روابط با سوریه و نشست‌های امنیتی خود با جولانی، همچنین امکان آزادسازی اسرا و صلح در غزه را به عنوان فرصت‌هایی معرفی کند که پس از جنگ با ایران در دسترس آمریکا قرار گرفته است.
طرح این موضوع نشان می‌دهد که اسرائیل اشراف کاملی بر خواسته‌ها و نیازهای ترامپ دارد و با هدایت او در مسیر دلخواه سعی می‌کند وانمود کند راه تحقق شعارهای او را هموار کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند ترامپ بعد از ناکامی‌های مستمر برای تحقق سه شعار محوری پایان جنگ در غزه، اوکراین و حل مسئله ایران، نیاز به روایت پیروزی دارد، حتی پیروزی ساختگی یانمادین.
اما آنچه که این دیدار را مهم جلوه می‌دهد موضوع آتش‌بس و سیاستی است که در نهایت ترامپ باید مقابل ایران در پیش بگیرد. نتانیاهوتلاش می‌کند این دیدار را به فرصتی برای حفظ فضای جنگی تبدیل کند؛ چرا که پایان جنگ، احتمال ازسرگیری دادگاه فساد او را افزایشمی‌دهد.
او همچنین به‌دنبال تأثیرگذاری بر مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا با تحریک ترامپ و القای این گزاره است که «جنگ ظرفیت‌های جدیدی برای عادی‌سازی با جهان عرب ایجاد می‌کند.» او تلاش خواهد کرد که جنگ با ایران را تسهیل‌کننده صلح دلخواه ترامپ معرفی کند، در حالیکه عادی‌سازی با سوریه دربرگیری منطقه‌ای ندارد و مسئله غزه همچنان به مناقشه‌برانگیزترین کدورت در اسرائیل ، اروپا و آمریکا بدل شده است.
جنگ دیپلماسی احتیاط را فعال کرد
با این وجود، دستاوردسازی از جنگ ۱۲ روزه یکی از سیاست‌های ایالات متحده و اسرائیل در سفر نتانیاهو به واشنگتن به شمار می‌رود. این رویکرد بیش از اقتدارآمریکا یا کسب امتیاز از ایران، نشان می‌دهد که جنگ برخلاف انتظار دو نتیجه معکوس را حاصل کرده؛ بالا بردن سقف ادعاهای ترامپ و افزودن پیش‌شرط‌های ایران برای تضمین امنیت مذاکرات و اعاده حق ایران در برابر تجاوز. با این حال ترامپ هنوز سعی دارد کنترل زمان‌بندی تحولات را حفظ کند، تا بتواند صحنه‌گردان توافقی احتمالی باشد و آن را به‌عنواندستاوردی مهم به افکار عمومی عرضه کند.
پرسش اینجاست: آیا ترامپ به‌دنبال توافقی واقعی است یا صرفاً در حال طراحی صحنه‌ای رسانه‌ای برای بازسازی چهره‌اش در برابر انتقادهاست؟ آیا نتانیاهو حاضر است دست از میدان جنگ بردارد، یا هنوز به دنبال فعال نگه داشتن «گزینه نظامی» برای بقا در قدرت است؟ پاسخ به این پرسش‌ها شاید هفته آینده، در کاخ سفید مشخص شود.
انتهای پیام
