به گزارش همشهری آنلاین، مهرماه سال گذشته که قیمت شیر خام افزایش یافت، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران اعلام کرد: هر واحد درصد افزایش قیمت شیر خام به‌طور میانگین ۰.۷ درصدی روی قیمت محصولات لبنی اثرگذار است.
با این حساب در شرایط فعلی، افزایش ۲۷.۸ درصدی قیمت شیر خام منجر به رشد ۱۹.۴۵ درصدی میانگین قیمت محصولات لبنی خواهد شد؛ البته بر اساس تجربه سال گذشته، به نظر می‌رسد ضریب اثرپذیری اقلام مشمول قیمت‌گذاری از قیمت شیر خام، بالاتر از میانگین است و احتمالاً رشد قیمت آن‌ها بیشتر از ۱۹.۴۵ درصد خواهد بود.
نگاهی به افزایش قیمت سال قبل
به دنبال ابلاغ مصوبه رسمی افزایش قیمت شیر خام در مهرماه ۱۴۰۳ و به تبع آن ابلاغ قیمت‌های جدید محصولات لبنی، در شرایطی که شیر خام ۲۰ درصد گران شده بود، قیمت محصولات مشمول قیمت‌گذاری تا ۳۰ درصد افزایش یافت.
در آن زمان، در گام نخست قیمت شیر پاستوریزه کم‌چرب بطری ۲۹.۶ درصد بالا رفت و شیر کیسه‌ای کم‌چرب هم ۳۰ درصد گران شد. همچنین قیمت پنیر یو اف ۲۶.۱ درصد و قیمت ماست دبه کم‌چرب ۲۹.۸ درصد افزایش یافت. با این حساب، در دوره قبل، میانگین اثرپذیری اقلام لبنی مشمول قیمت‌گذاری از تغییرات قیمت شیر خام به‌جای ۰.۷ برابر ۱.۴ برابر بوده است و احتمال تکرار این سناریو در نوبت جدید نیز وجود دارد.
سناریوی گرانی لبنیات پرمصرف خانوار
در مهرماه سال گذشته، بعد از افزایش رسمی قیمت لبنیات، چندین بار دیگر نیز قیمت محصولات لبنی معاف از قیمت‌گذاری با افزایش محسوس مواجه شد و امسال نیز همان رویه تکرارپذیر است اما اقلام مشمول قیمت‌گذاری به‌جز تغییر قیمتی که میان برندها وجود دارد، تقریباً باثبات است و نمی‌تواند چندان رشد کند.
محاسبات مبتنی بر قیمت جدید شیر خام حاکی از این است که به فرض تکرار سناریوی سال قبل، به دنبال افزایش ۲۷.۸ درصدی قیمت شیر خام و رسیدن آن از کیلویی ۱۸ هزار تومان به کیلویی ۲۳ هزار تومان، قیمت شیر پاستوریزه کم‌چرب معمولی بطری ۱ لیتری از ۲۸ هزار تومان به بیش از ۳۹ هزار تومان خواهد رسید و قیمت شیر پاستوریزه کیسه‌ای کم‌چرب ۹۰۰ گرمی نیز با همین رویه از ۲۳.۴ هزار تومان به بیش از ۳۳ هزار تومان افزایش خواهد یافت.
با این حساب، قیمت پنیر یو اف ۴۰۰ گرمی نسبتاً چرب که اکنون ۵۶ هزار تومان است به بالای ۷۶ هزار تومان خواهد رسید و قیمت مصوب ماست کم‌چرب دبه ۲.۸ کیلوگرمی نیز از ۷۷.۵ هزار تومان به مرز ۱۱۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت.
در دومینوی تورمی اقتصاد ایران، مصرف‌کنندگان قادر به تحمل افزایش قیمت لبنیات بر مبنای رشد ۲۷.۸ درصدی قیمت شیر خام نیستند؛ اما هم‌زمان، تولیدکنندگان شیر یعنی دامداران نیز از تعیین قیمت تضمینی ۲۳ هزار تومان برای هر کیلوگرم شیر خام ناراضی‌اند و این قیمت را نه‌تنها غیرمنصفانه بلکه تهدیدی جدی برای بقای صنعت دامداری کشور می‌دانند.
دامداران پیش‌ازاین با در نظر گرفتن حاشیه سود ۷ درصدی، قیمت ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان برای هر کیلوگرم شیر خام را پیشنهاد داده بودند تا هم تورم سنگین نهاده‌های دامی جبران شود و هم چرخ معیشت دامداران بچرخد؛ اما با تصویب قیمت ۲۳ هزارتومانی، معتقدند کار تولید شیر زیان‌ده خواهد بود.
بعد از ابلاغ قیمت مصوب شیر خام، در خبری به نقل از صنایع لبنی اعلام شد: میانگین سهم شیر مصرفی در محصولات لبنی، بسته به نوع کالا تا ۹۰درصد و با میانگین ۶۵درصد است و بر این اساس، میزان اثربخشی قیمت شیر خام در رشد قیمت محصولات در سال ۱۴۰۴ معادل ۱۸درصد و ۲۴درصد نیز از بابت هزینه‌های دستمزد، سربار تولید، حمل‌ونقل و بسته‌بندی، تغییرات نرخ ارز و انرژی خواهد بود.
گرچه بر اساس خبر منقول، مصوبه افزایش قیمت شیر خام و محصولات لبنی و زمان اجرای آن متعاقب هماهنگی با سازمان حمایت اعلام خواهد شد؛ اما به نظر می‌رسد صنایع لبنی روی افزایش ۴۲ درصدی قیمت به جمع‌بندی رسیده‌اند که برای اقلام مشمول قیمت‌گذاری، با محاسبات همشهری نیز همخوانی دارد.
