به گزارش تجارت نیوز، اثبات خشککامی گلستان دیگر نیاز به آمارهای پیچیده و آنالیز جداول مرتبط با میزان بارش و مصرف ندارد، اظهارات اخیر استاندار گلستان حجت را تمام کرد.
به گفته وی هم اکنون و در اسفندماه برخی از نقاط استان گلستان قطع نیمروزی و ۱۲ ساعته آب را تجربه می‌کنند؛ موضوعی که دل‌نگرانی گسترده‌ای را در جامعه ایجاد کرده است.
گزارش اداره کل هواشناسی گلستان حکایت از کاهش ۳۵ درصدی میانگین بارندگی در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد که این کاهش‌ها در برخی شهرستان‌ها به حدود ۵۰ درصد رسیده است.
قطع ۱۲ ساعته آب شرب در مرکز استان گلستان از جمله موضوعاتی است که شاید پذیرفتن آن برای بسیاری از اهالی کشور سخت باشد اما حقیقتی است که در چند سال گذشته، سال به سال کام مردم را تلخ‌تر کرده است.
به گفته کارشناسان، نابسامانی در برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی در بخش زراعت و نبود سازوکارهای لازم برای نظارت اثربخش در این حوزه سبب شده تا دبی آب استحصالی از چاه‌های آب شرب استان دستخوش تغییر شود.
براساس مستندات اداره کل آب و فاضلاب گلستان ۹۵ تا ۹۷ درصد آب شرب گلستان از چاه تامین می‌شود و کاهش دبی چاه آب برابر با کاهش تولید آب در گلستان است.
طی دو دهه اخیر آبدهی چاه‌های آب شرب از ۱۹.۵ لیتر بر ثانیه به ۱۳.۵ لیتر بر ثانیه رسیده است؛ به زبان ساده‌تر آنکه آبدهی ۷۷۰ چاه آب شرب فعلی گلستان حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است. حال آنکه بنا به دلایل مختلف از جمله مهاجرپذیری بالای این استان، مصارف حوزه شرب رشد چشمگیری در گلستان داشته است.
به رغم تمام شعارها و وعده‌ها، نظارت لازم بر عملکرد حدود ۱۷ هزار چاه مجاز استان وجود ندارد و چند هزار چاه غیرمجاز هم بدون در نظر گرفتن هیچ گونه سقفی در حال مکیدن جان زمین هستند.
وضعیت سدها بحرانی است
گلستان در زمره استان‌های انگشت شماری است که هیچ یک از سدهای آن وظیفه تامین آب شرب را ندارد؛ البته وظیفه وضعیت سدهای گلستان هم بحرانی است.
۱۴ سازه آبی با حجم ۲۴۴ میلیون و ۲۵۰ هزار مترمکعب در گلستان وجود دارد که براساس آمارها در ۲۵ اسفند سال جاری صرفاً ۴۴ میلیون و ۸۷۶ هزار متر مکعب ذخیره آب دارند حال آنکه این رقم در سال گذشته ۶۸ میلیون و ۵۰۰ هزار متر مکعب بود. درصد آبگیری این سازه‌ها هم نسبت به سال گذشته حدود ۱۰ درصد کاهش یافت است.
تنها سد پیش‌بینی شده برای آب شرب هم حدود ۱۵ سال است که بلاتکلیف مانده است.
سد نرماب چهل چای مینودشت بزرگترین سازه آبی گلستان است که قرار بود طی ۵ سال ساخته شود و آب شرب حدود ۴۰۰ هزار نفر از اهالی شرق گلستان را تامین کند؛ فرایندی که به دلایل مختلف محقق نشد.
علی رغم آنکه حدود ۳ سال است که همه متولیان از پیشرفت حدود ۹۵ درصدی این سازه آبی خبر می‌دهند اما خبری از آبگیری سد نیست و شرایط فنی و مهندسی و البته مباحث اجتماعی پیرامونی مانع آبگیری این سازه عظیم شده است.
بدنه سد نرماب ۹۹.۹ درصد تکمیل است
مهدی ضیایی، معاون طرح و توسعه و مدیر طرح ساخت سد نرماب چهل چای مینودشت در خصوص آخرین وضعیت این سد گفت: پیشرفت فیزیکی سد و تاسیسات وابسته به آن از ابتدا تا پایان آبان ماه امسال در مجموع ۹۱ درصد و پیشرفت فیزیکی طرح سد و شبکه آن تا مدت اشاره شده هم در مجموع ۶۸ درصد است.
وی در تشریح بیشتر جزییات پیشرفت سد نرماب اضافه کرد: در حال حاضر بدنه سد ۹۹.۹ درصد، سیستم انحراف، سرریز و دیوار آب‌بند آن ۱۰۰ درصد، خرید، ساخت و نصب تجهیزات هیدرومکانیکال ۹۲ درصد، ابزار دقیق ۹۷ درصد، سیستم انتقال آب چهل چای ۹۹.۵ درصد، سیستم انتقال آب رودخانه «خرمالو» هشت درصد، جاده‌های جایگزین ۶۵ درصد، سد تنظیمی مینودشت ۹۷ درصد و اسکان دوباره روستاهای داخل مخزن سد (استملاک و احداث روستای جنگلده پایین ۱۰۰ درصد، جنگلده بالا ۷۰ درصد و روستاهای محمدزمان خان، پس پشته و باقرآباد در مرحله انتخاب زمین جایگزین) پیشرفت دارد.
ضیایی ادامه داد: کل اعتبار هزینه شده برای پروژه سد نرماب و شبکه آن بیش از ۲۲ هزار میلیارد ریال است ضمن اینکه اعتبار مورد نیاز برای تکمیل سد و تاسیسات وابسته به آن ۷۳ هزار میلیارد ریال و برای تکمیل شبکه آبرسانی آن نیز ۲۷ هزار میلیارد ریال است.
صرف نظر از هزینه‌هایی که تاکنون صرف جابجایی دو روستای جنگلده پایین و بالا و استملاک ۶۲۰ هکتار اراضی آنها انجام شده، ۴۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای جابجایی روستاهای باقیمانده واقع در کاسه سد نرماب و استملاک اراضی نیاز است که نشانه افزایش سرسام آور هزینه‌ها در سال‌های اخیر است، هزینه‌هایی که باید به موقع و در زمان شروع عملیات اجرایی ساخت سد اختصاص می‌یافت.
شیرین‌سازی آب دریا روی کاغذ
استاندار گلستان در شورای برنامه‌ریزی اداری با اشاره به کاهش ۴۵ درصدی بارندگی امسال استان نسبت به سال گذشته، گفت: برخی مناطق گرگان ۱۰ تا ۱۲ ساعت در روز قطعی آب دارند.
علی‌اصغر طهماسبی افزود: جلسات بحران آب در استان به طور منظم برگزار می‌شود تا با جمع‌بندی نظرات و استفاده از ایده‌های خلاقانه بتوانیم مصرف آب را به خصوص در ماه‌های آینده کاهش دهیم.
علی رغم آنکه تمامی کارشناسان تنها راه رهایی استان گلستان از خشککامی را فرایند شیرین‌سازی آب گره می‌زنند اما این ساز و کار اثربخش هم سال‌هاست در پیچ و خم‌های اداری زمین گیر شده است و هنوز مجوز رسمی و نهایی خرید آب از سوی سازمان برنامه و بودجه صادر نشده است.
به زبان ساده‌تر اگر به دنبال حل اساسی چالش کم آبی در استان گلستان هستیم باید هرچه سریع‌تر مقدمات تکمیل و آبگیری سد نرماب و همچنین احداث و راه‌اندازی مجتمع آب شیرین کن در سواحل دریای خزر به نتیجه برسد در غیر این صورت مشکل کم آبی در استان گلستان روز به روز تشدید می‌شود.
منبع: فارس
