دکتر مجید مشکینی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به توسعه زیرساخت‌های فناورانه در دانشگاه آزاد اسلامی گفت:دانشگاه در چند سال اخیر حرکت جدی در حوزه علم و فناوری آغاز کرده است. ما بیش از ۲۵۰ هزار مترمربع از فضای دانشگاه را به فعالیت‌های فناورانه اختصاص داده‌ایم که شامل فضاهایی برای فعالیت محققان، استارتاپ‌ها، دانشجویان و اعضای هیئت علمی می‌شود.
وی با بیان اینکه زیرساخت صرفاً بخشی از مسیر است، افزود: در گام بعدی، ما دو صندوق حمایتی راه‌اندازی کردیم. یکی با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری تحت عنوان "فراصندوق ثروت ستارگان"، و دیگری "صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی دانشگاه آزاد اسلامی" که به‌طور کامل متعلق به دانشگاه است و با سرمایه اولیه ۸۰۱ میلیارد تومان تأسیس شده است.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر با نگاه مسئولانه
به گفته مشکینی، در گام سوم، دانشگاه بخشی از سهام شرکت سرمایه‌گذاری «راستین ارزش» را خریداری کرده است تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های صندوق پژوهش و فناوری، مأموریت تأمین مالی خطرپذیر (VC) و توسعه کرادفاندینگ پروژه‌ها را بر عهده گیرد.
معاون فناوری دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر (VC) یکی از ارکان مهم حمایت از دانش‌بنیان‌هاست؛ اما در دانشگاه آزاد، از ابتدا تلاش کردیم تا وجوه شهریه‌ای دانشجویان وارد ریسک‌های بالا نشود. سرمایه‌گذاری‌ها را عمدتاً از محل منابع درآمدزایی بیرونی دانشگاه و پروژه‌های ارزش افزوده تأمین می‌کنیم.
به گفته وی، هر پروژه بر اساس ارزیابی ریسک و احتمال موفقیت، در اولویت حمایت قرار می‌گیرد: در پروژه‌هایی با ریسک بالا، سعی می‌کنیم از منابع ارزش‌افزوده داخلی استفاده کنیم تا سرمایه اصلی دانشگاه در خطر نباشد.
حمایت حداکثری از پروژه‌های با بازدهی بالا
مشکینی با اشاره به معیارهای دانشگاه در انتخاب پروژه‌ها اظهار کرد: برای ما مهم نیست پروژه بزرگ باشد یا کوچک؛ مهم این است که درصد موفقیت بالایی داشته باشد. گاهی ترجیح می‌دهیم به‌جای سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد تومانی روی یک پروژه، آن را میان ۱۰ پروژه‌ی ۲ میلیاردی با احتمال موفقیت بالاتر تقسیم کنیم.
وی با تأکید بر اینکه هیچ‌گاه پروژه‌ای را صرفاً به دلیل ریسک از حمایت خارج نمی‌کنیم، افزود: ما حتی استارت اپ‌هایی را هم که از خانه‌های خود فعالیت را شروع کرده‌اند، در صورت داشتن قابلیت، حمایت می‌کنیم؛ چون این‌ها می‌توانند منشأ امید در جامعه شوند.
معاون فناوری دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: ما هیچ وقت به شکل مطلق نمی‌گوییم "نه"، ولی برای طرح‌هایی که ریسک بالا دارند یا بازگشت سرمایه مشخصی ندارند، اولویت قائل نیستیم. در حال حاضر حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از طرح‌های ورودی به صندوق پژوهش و فناوری در حال بررسی، نگه‌داری برای اولویت‌گذاری یا تأمین منابع مناسب هستند.
از تزریق ۲.۵ میلیاردی در ۴۸ ساعت تا داوری‌های یک‌ساله
معاون فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به فرایندهای داوری و حمایت مالی گفت: رکورد ما در حمایت مالی، تزریق ۲.۵ میلیارد تومان به یک شرکت در کمتر از ۴۸ ساعت بوده است. در کمتر از یک هفته محل استقرار شرکت فراهم شد و طی کمتر از یک ماه شرکت ثبت و فعال شد. این شرکت سال گذشته حدود ۶۰ میلیارد تومان قرارداد داشت. در نقطه مقابل، مواردی نیز داشته‌ایم که پس از یک سال مذاکره، طرح‌ها به نتیجه نرسیده و منحل شده است.
کیفیت، نوآوری و اخلاق؛ سه معیار ارزیابی طرح‌ها
وی سه معیار اصلی ارزیابی طرح‌ها را کیفیت، نوآوری (یونیک بودن طرح) و سلامت اخلاقی تیم‌ها عنوان کرد و گفت: حتی اگر تیمی در خانه خود ایده‌ای کاربردی داشته باشد و با پشتکار آن را دنبال کند، ما حمایت می‌کنیم؛ چون این کار منجر به ایجاد امید، اشتغال و ارتقای اقتصاد محلی می‌شود.
پاسخ به دغدغه شرکت‌های منتظر در صف داوری
مشکینی با اشاره به دغدغه شرکت‌های منتظر در صف داوری گفت: اگر منابع کافی باشد، می‌توانیم تعداد داوران را افزایش دهیم. در برخی مقاطع به دلیل عدم تخصیص مناسب بودجه یا تعلیق غیرقانونی صندوق توسط نهاد ناظر، این فرآیند با کندی مواجه شده بود که اخیراً رفع تعلیق شده است. در مقابل، برخی پروژه‌ها به دلیل پیچیدگی‌های ارزیابی یا ضعف در ارائه طرح، حتی پس از یک سال به نتیجه نمی‌رسند. همه چیز بستگی به طرح، تیم، اخلاق حرفه‌ای و صحت ادعاها دارد. در مواردی هم پیش آمده که پس از طی یک مسیر طولانی، شرکت منحل شده، چون نتوانسته اثبات کند که تکنولوژی ارائه‌شده واقعی و متمایز است.
دانش‌بنیان؛ ابزار تحول اجتماعی و اقتصادی
معاون فناوری دانشگاه آزاد با بیان اینکه هدف دانشگاه صرفاً ایجاد شغل نیست، بلکه تحول در تفکر و زیست‌بوم اجتماعی و اقتصادی است، گفت:دانشگاه آزاد یک نهاد از مردم برای مردم است. ما معتقدیم اگر جوانی از خانه‌اش بیرون بیاید و کاری راه بیندازد، همان فرد می‌تواند در اطرافش شغل، امید و بازگشت به روستا یا شهر خودش را رقم بزند. این یعنی تحول از درون.
مشکل تعلیق صندوق؛ یک مانع موقت
وی در پایان به تعلیق موقت صندوق پژوهش و فناوری نیز اشاره کرد و گفت: متأسفانه از آذرماه سال گذشته، به‌طور غیرقانونی صندوق ما تعلیق شد، ولی خوشبختانه در ماه گذشته رفع تعلیق صورت گرفت. ما ترجیح دادیم این مسئله را رسانه‌ای نکنیم، چون پرداختن به حاشیه‌ها زمان و انرژی ما را از کارهای اصلی می‌گیرد.
مشکینی در پایان خاطرنشان کرد:ما هیچ محدودیتی برای تأثیرگذاری قائل نیستیم و هرچقدر توان داشته باشیم، تلاش می‌کنیم بیشترین خدمت را به اکوسیستم نوآوری کشور ارائه دهیم. آنچه برای ما اهمیت دارد، امیدآفرینی، اشتغال‌زایی، و گسترش فرهنگ کارآفرینی است.
