به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا زادبر بعدازظهر سه‌شنبه در جمع دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین اظهار کرد: همیشه مشکل اصلی فهم درست و تشخیص مسئله است و اگر مسئله را درست درک نکنیم پاسخ مناسبی برای سؤال نخواهیم داشت.
وی افزود: ایران در ۲۰۰ سال اخیر با یکسری مسائل مشترک روبرو شده و هر سه حکومت قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی با این سؤال روبرو بوده‌اند و علی رغم اختلافات بسیار زیاد در این سؤال اشتراکات زیادی با هم دارند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران عنوان کرد: این سؤال در ۲۰۰ سال اخیر همواره این سؤال ها بین نخبگان و جریان روشنفکری، حاکمان، عالمان و مردم وجود داشته و هرکدام در هر دوره سعی کرده‌اند برای این سؤال پاسخ مناسبی پیدا کنند.
وی بیان کرد: این سه طیف در ۲۰۰ سال اخیر همواره دنبال پاسخ به چرایی عقب‌ماندگی ایران نسبت به غرب بوده‌اند و در این بین هنوز هستند کسانی که ادعا می‌کنند دلیل پیشرفت غربی‌ها نسبت به ما بزرگ‌تر بودن «کورتکس مغز» آنها است.
جامعه فرصت فکرکردن به مسائل بنیادین و عمیق را ندارد
زادبر با بیان اینکه جامعه ما به‌ویژه در عصر شبکه‌های اجتماعی مدام دنبال مسائل روز است و اصلاً فرصت فکرکردن به مسائل بنیادین و عمیق را ندارد، تأکید کرد: باید به دنبال عبور از سطح و رسیدن به عمق مسائل بود و در گام اول در این مسیر شناخت و فهم درست از مسئله است.
وی با اشاره به اینکه پس از فهم مسئله باید به دنبال ترسیم یک چارچوب تحلیلی و نظری باشیم، تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در این مسیر به ما کمک می‌کند داشتن تصویری کلان و تاریخی است.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران با بیان اینکه سه سؤال اصلی در این سه حکومت این بوده که چرا عقب مانده‌ایم، در چه چیزی عقب مانده‌ایم و چه‌کار باید بکنیم ادامه داد: به طور مثال میرزا فتحعلی آخوندزاده جهل مردم، استبداد حکومت و استبداد دینی را عامل عقب‌ماندگی می‌دانست و امروز نیز برخی‌ها زبان فارسی را مسئله عقب‌ماندگی ما می‌دانند و این یعنی این افراد مسئله را درست نفهمیده‌اند.
وی با بیان اینکه در طول تاریخ ۲ حمله بزرگ از سوی اعراب و مغول به خاک ایران صورت گرفته؛ اما هیچکدام نتوانست بر ایران تاثیرات فرهنگی و تمدنی بگذارد و چه بسا فرهنگ ایرانی و مذهب تشیع بر آنها اثر گذاشت، اضافه کرد: سومین حمله به ایران دارای دو وجهه نظامی و تمدنی بود و ۲۰۰ سال است که با آن درگیر هستیم.
با استعمار فرهنگی روبرو هستیم
زادبر با بیان اینکه غرب تمدنی ساخت که عالم‌گیر شد و زمان طولانی باقی مانده و نزاع ما با این تمدن با شمشیر و توپ نیست، بیان کرد: ما هیچ‌وقت مستعمر دائم نظامی مستقیم غرب نبودیم؛ اما استعمار فرهنگی روبرو هستیم.
وی با اشاره به اینکه تمدن غرب یا مدرنیته مبانی دارد که مهم‌ترین آن تغییر نگاه به انسان است بیان کرد: تا پیش از مدرنیته انسان در چارچوب دین و کلیسا تعریف می‌شد؛ اما انسان جدید غربی خود حق را تعیین می‌کند و محور عالم است.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران ادامه داد: یکی دیگر از مباحث و مبانی تمدن امروزی غرب سکولاریسم است و بر این مبنا دین و الهیات دیگر تعیین‌کننده نیست.
وی بیان کرد: در سکولاریسم دین در ساحت جامعه تعیین‌کننده نیست و قرار نیست نقشی در مسائل جاری جامعه ایفا کند؛ اما دین قابل‌حذف نیست؛ چون امری فطری است و تنها راه توقف ایجاد دین در برابر دین به معنای تحریف است.
زادبر با بیان اینکه یکی از ابزارهای قدرت غرب جهانی کردن ارزش‌های خود است عنوان کرد: یکی دیگر از ابزارهای غرب علم بود و علم تبدیل به موتور محرکه تمدن غرب شد.
وی گفت: در یک دوره طولانی مردم و جامعه ایرانی برای بقا تلاش کرده بودند؛ اما امام و انقلاب اسلامی مسئله را از بقا پیش‌تر برده و مردم را به این باور رساندند که باید به دنبال تولید قدرت بود.
باید به مؤلفه‌های قدرت دسترسی پیدا کنیم
این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران با بیان اینکه دوران تلاش برای بقای ملت ایران گذشته است و باید برای ایستادن در برابر نظام سلطه به دنبال تولید قدرت باشیم، اضافه کرد: باید به مؤلفه‌های قدرت اعم از قدرت نرم و سخت دسترسی پیدا کنیم.
زادبر تصریح کرد: دورانی که ملت ایران برای بقا بجنگد به پایان رسیده؛ اما هنوز غرب به دنبال این است که مانع تولید قدرت ملت ایران باشد.
وی بیان کرد: یکی از اساسی‌ترین عوامل قدرت تولید علم است و غرب با درک اهمیت این مؤلفه پیش رفته و قدرت کسب کرده است.
زادبر در پایان با اشاره به اینکه در بیانیه گام دوم اولین توصیه مقام معظم رهبری تولید علم است یادآور شد: دانشگاه باید به‌جای حرکت به سمت تجربه به سمت تولید علم برود و بداند که هر جا فرایند و روند تولید علم را متوقف کنیم کشور ده‌ها سال عقب می‌ماند.
