به گزارش ایرنا، وقتی حادثه‌ای ناگهانی رخ می‌دهد، زمان برای فکر کردن، تصمیم گرفتن و درست عمل کردن بسیار محدود است و در چنین لحظاتی، مهم‌ترین عامل، رفتار درست در لحظه بحران است. موضوعی که سخنگوی مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان بر آن تاکید دارد و معتقد است که اگر مردم ندانند در دقایق اولیه بعد از بحران چه کنند، همه امکانات امدادی و اورژانسی هم ممکن است کارساز نباشد.
عباس عابدی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به مخاطرات ناشی از حوادث ترکیبی مانند انفجار، پرتاب اشیاء، آتش سوزی و ریزش آوار، اظهار داشت: اگر افراد آموزش ندیده و نتوانند رفتار درستی داشته باشند، نه تنها به خود بلکه به دیگران نیز آسیب می‌زنند و فرایند امداد را به تاخیر می‌اندازند.
وی تاکید کرد: در زمان بحران، قبل از هر اقدام باید برق و گاز منزل یا محل حادثه قطع تا از خطرات ثانویه مانند انفجار گاز یا برق گرفتگی جلوگیری شود، همچنین خانواده‌ها باید مکان کیف کمک‌های اولیه و اقلامی مانند دارو، آب، چراغ قوه و رادیو را از پیش مشخص کرده باشند.
عابدی افزود: چنین حوادثی به طور معمول بدون پیش‌آگاهی نیستند و در مواردی صدای آژیر خطر اعلام می‌شود در این شرایط باید در ساختمان به مکان‌های امن‌تر مانند «زیر پله»، «حمام»، «انباری»، «راهرو » یا «طاق بتنی» پناه برد و از مکان‌هایی مانند کنار «شیشه‌ها»، «لوسترها»، « قفسه‌ها » یا «آشپزخانه» دوری کرد.
وی با تاکید بر اینکه آسیب‌پذیرترین قسمت بدن در زمان انفجار سر و گردن است گفت: در مواقعی که فرصت پناه‌گیری نداریم، باید همان‌جا بنشینیم یا دراز بکشیم و با دستانمان از سر و گردن محافظت کنیم، در خودرو نیز بهتر است پیاده شویم، کنار ماشین روی زمین بخوابیم و از ناحیه سر محافظت کنیم.
سخنگوی مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان ادامه داد: در صورت بروز حادثه و تخریب ساختمان، ابتدا اعضای خانواده باید یکدیگر را پیدا کرده، در یک نقطه جمع شوند و با قطع گاز و برق از بروز خطرات ثانویه جلوگیری کنند، همچنین بهتر است از قبل به اعضای خانواده آموزش داده شود که در صورت حادثه چه اقداماتی انجام دهند.
وی با اشاره به اینکه ورود افراد غیر متخصص به صحنه حادثه نه تنها کمکی نمی‌کند بلکه مانع امداد رسانی موثر می‌شود، گفت: متاسفانه بسیاری از مردم بدون آگاهی وارد صحنه می‌شوند و با ازدحام در محل حادثه، هم جان خود را به خطر می‌اندازند و هم نیروهای امدادی را درگیر کنترل جمعیت می‌کنند.
عابدی هشدار داد: در بسیاری از مواقع، تجمع مردم در «نقاط گرم» است، یعنی مکان‌هایی در اثر وقوع حادثه، بیشترین آسیب و خسارت را دیده، نیاز مبرم به امداد و کمک دارند و خطر بروز حادثه ثانویه در آن‌ها زیاد است. در این موارد نیروهای امدادی و امنیتی از مردم می‌خواهند که محل را ترک کنند و این درخواست برای حفظ جان خود آن‌ها و سرعت دادن به امداد رسانی است.
وی تصریح کرد: اگر در صحنه حادثه هستیم و کسی هنوز تماس نگرفته، بسته به نوع نیاز باید با یکی از شماره‌های امدادی از جمله شماره ۱۲۵ آتش‌نشانی برای عملیات نجات، ۱۱۲ جمعیت هلال‌احمر در جاده‌ها و فضاهای غیرشهری و ۱۱۵ برای فوریت‌های پزشکی تماس بگیریم.
وی تاکید کرد: تماس با مرکز اورژانس باید دقیق و با ذکر نام شهر آغاز شود، چرا که آدرس‌های مشابه زیادی در سطح استان وجود دارد و همچنین اعلام نشانه‌هایی مانند تابلوی مسجد، بانک یا مکان‌های شاخص اطراف در رسیدن سریع نیروهای امدادی بسیار کمک کننده است.
عابدی خاطرنشان کرد: همکاران ما در اتاق فرمان اورژانس، پس از دریافت تماس، سوالاتی درباره نوع حادثه، وضعیت مصدومان و تعداد آسیب‌دیدگان می‌پرسند که پاسخ دقیق به آن‌ها، فرایند اعزام را تسهیل می‌کند و در صورت نیاز، راهنمایی‌های تلفنی برای انجام احیای قلبی-ریوی و باز کردن راه هوایی بیمار نیز داده می‌شود.
سخنگوی مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان افزود: گاهی تماس‌هایی که به صورت شنیده‌ها و گزارش‌های غیر مستقیم از حادثه است، موجب سردرگمی می‌شود. حتماً فردی که در کنار مصدوم حضور دارد تماس بگیرد و با اپراتور همکاری کامل داشته باشد تا امدادرسانی موثر انجام شود.
عابدی گفت: پیشگیری، آموزش و آماده‌سازی خانواده‌ها مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توان پیش از بروز بحران انجام داد تا در لحظه حادثه، افراد بتوانند جان خود و اطرافیان را حفظ کنند و از تبدیل‌شدن به قربانی حادثه یا مانع امداد جلوگیری نمایند.
وی با اشاره به رفتارهای نادرست برخی شهروندان در مواجهه با حوادث، اظهار کرد: در برخی موارد مشاهده می‌شود مردم بلافاصله پس از شنیدن صدای مهیبی مانند انفجار، کنجکاو و به محل حادثه نزدیک می‌شوند؛ این موضوع نه تنها جان آنان را به خطر می‌اندازد، بلکه امداد رسانی را نیز با اختلال مواجه می‌کند و در برخی موارد دیده‌ایم افرادی که فقط برای تماشا رفته‌اند، در اثر وقوع خطر ثانویه دچار آسیب شده‌اند.
وی افزود: حضور تماشاگران در صحنه، باعث ترافیک، شلوغی و کند شدن عملیات امداد می‌شود و نیروهای امدادی مجبور می‌شوند علاوه بر نجات مصدومان، مراقب افراد حاضر در صحنه نیز باشند و از مردم درخواست می‌کنیم فاصله خود را با محل حادثه حفظ و به تذکرات امدادگران توجه کنند.
سخنگوی مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان در ادامه به چند نکته حیاتی در زمینه کمک‌های اولیه اشاره کرد و گفت: یکی از موارد شایع، خونریزی ناشی از اجسام خارجی است که اگر کنترل نشود، می‌تواند به مرگ منجر شود.
وی گفت: ساده‌ترین و موثرترین کار، اعمال فشار مستقیم بر محل خونریزی است؛ اگر گاز استریل در دسترس نبود، می‌توان از پارچه تمیز، لباس خود فرد یا حتی کف دست یا یک نایلون به‌عنوان مانع استفاده کرد. اگر خون از پانسمان عبور کرد، پانسمان قبلی را برندارید؛ تنها گاز یا پارچه‌ای دیگر روی آن بگذارید و مجدد فشار دهید. در مورد افراد سالمند یا کسانی که داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپرین مصرف می‌کنند، انعقاد خون ممکن است زمان بر باشد.
عابدی ادامه داد: در مورد قطع عضو نیز توصیه می‌شود عضو جدا شده را داخل نایلون گذاشته و در یک ظرف یخ یا محیط خنک نگه دارید و محل قطع عضو را با گاز یا پارچه تمیز ببندید و اگر لازم بود، بالای محل را با باند ببندید، باید دقت کرد که بستن نباید آن‌قدر محکم باشد که جریان خون به‌طور کامل قطع شود باید بتوان یک انگشت را از زیر آن عبور داد.
وی افزود: در موارد سوختگی، بهترین اقدام، خنک کردن محل با آب خنک است از زدن موادی مانند روغن یا خمیر بر محل سوختگی خودداری شود، چون باعث حفظ گرما و تشدید آسیب می‌شود.
سخنگوی مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی اصفهان در مورد شکستگی‌ها گفت: باید عضو آسیب دیده را با استفاده از آتل یا اجسام مشابه ثابت نگه داشت تا از حرکت، خونریزی و آسیب بیشتر جلوگیری شود همچنین بالای محل شکستگی و پایین آن باید محکم بسته شود تا حرکت محدود شود.
عابدی در مورد آسیب‌های ستون فقرات یا گردن نیز توضیح داد: نباید فرد آسیب‌دیده را جابجا کرد، مگر در شرایطی که خطر فوری مانند آتش‌سوزی یا ریزش آوار وجود داشته باشد و در این شرایط نیز جابجایی باید با کمترین حرکت انجام و تا حد امکان بدن بیمار به صورت یکپارچه جابجا شود.
وی گفت: در مواقع بحران بزرگ‌ترین کمک مردم، حفظ آرامش، همکاری با امدادگران و پرهیز از تجمع، است.
