به گزارش روز شنبه ایرنا، در جلسهای در ماه مه (اردیبهشت ماه) در شهر پکن، افغانستان و پاکستان پس از سالها وخامت روابط و افزایش خشونتهای مرگبار در امتداد مرز مشترکشان، توافق کردند که روابط دیپلماتیک در سطح سفیر را از سر بگیرند. همچنین از افغانستان دعوت شد تا به کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) که یک پروژه زیرساختی چند میلیارد دلاری پکن است، بپیوندد.
افغانستان به شدت به سرمایهگذاری اقتصادی برای فائق آمدن بر تحریمهای غرب و کاهش ارائه کمکهای جهانی نیاز دارد. پاکستان درگیر شورشهای متعدد از سوی گروههای تروریستی است و تمایل دارد تا مرز غربی بیثبات خود را تثبیت کند. چین به طور فزایندهای از حملات تروریستی به پروژههای زیرساختی خود در پاکستان ناامید شده است.
تحلیلگران میگویند که پکن احتمالا مشتاق است تا وجهه خود را به عنوان یک میانجی قدرتمند دیپلماتیک تقویت کند و جایگزینی برای غرب باشد. هفته گذشته، چین یک سازمان بینالمللی میانجیگری در هنگ کنگ راهاندازی کرد که به گفته وانگ یی، وزیر امور خارجه این کشور، هدف آن «پر کردن شکاف» در سیاست جهانی است.
لیو زونگی، تحلیلگر موسسه مطالعات بینالمللی شانگهای، یک اندیشکده وابسته به دولت در چین، گفت: با شانه خالی کردن [رئیس جمهور] دونالد ترامپ و آمریکا از مسوولیت، سایر کشورها باید مسوولیت بپذیرند.
مقامات پاکستانی تاکید کردند که این توافق شامل تعهدی از سوی حکومت سرپرست طالبان برای جلوگیری از فعالیتهای تروریستی در افغانستان است. اسلامآباد مدتهاست که کابل را به تحریک شورش فرامرزی توسط تحریک طالبان پاکستان یا طالبان پاکستان، متهم کرده است. سران کابل حمایت یا پناه دادن به تحریک طالبان پاکستان را انکار میکنند.

فعالیتهای تروریستی در امتداد مرز سرمایهگذاریهای CPEC چین در استانهای جنوب غربی و شمال غربی پاکستان، از جمله خطوط راهآهن، بنادر آبهای عمیق، خطوط لوله نفت و گاز طبیعی و مناطق صنعتی را تهدید کرده است. از سال ۲۰۲۱ تاکنون دستکم ۲۰ تبعه چینی در این کشور کشته شدهاند و پکن به تازگی از پاکستان خواسته است که «اقدامات موثری برای حفاظت از امنیت شهروندان، نهادها و پروژههای چینی» انجام دهد.
CPEC بخش مهمی از طرح ابتکاری و تریلیون دلاری کمربند و جاده چین است و به مدت یک دهه، مقامات پکن در مورد احتمال گسترش کریدور اقتصادی چین و پاکستان به افغانستان صحبت کردهاند.
به نوشته واشنگتن پست، طالبان افغانستان مدتهاست که در مقابله با تحریک طالبان پاکستان در مناطقی که چین امیدوار است حضور اقتصادی خود را در آنجا گسترش دهد، تردید دارد. بسیاری از اعضای حکومت در کابل، طالبان پاکستان را برادران خود میدانند و حکومت مرکزی کابل را تحت فشار قرار دادهاند تا به طور علنی از طالبان پاکستان حمایت کند.
با این حال، تحلیلگران در اسلامآباد میگویند که به نظر میرسد مقامهای افغان مهار شبهنظامیان را آغاز کردهاند. آصف دورانی، نماینده ویژه سابق پاکستان در افغانستان، گفت: فعالیتهای تحریک طالبان پاکستان به طور قابل توجهی مهار شده است. به آنها گفته شده که رفتار مناسبی داشته باشند.
طالبان تحت فشار اقتصادی فزایندهای قرار دارد. کاهش کمکهای خارجی، سازمانهای بشردوستانه را مجبور به کاهش فعالیتها در این کشور کرده است. در ماههای اخیر، به نظر میرسید هند مایل است به پر کردن این خلا کمک کند و مقامهایی را برای مذاکرات سطح بالا به افغانستان فرستاد و محدودیتهای روادید برای افغانها را کاهش داد. اما کابل مدتهاست که چین را شریک تجاری مهمتری میداند و اکنون فرصتی را برای قرار گرفتن در مرکز تجارت بین چین، پاکستان، آسیای مرکزی و اروپا میبیند.
علاقه چین به همکاری با طالبان فراتر از اقتصاد است. دولت چین گروههای شبهنظامی در منطقه را به دامن زدن به خشونت و تفرقه در مرز سینکیانگ، متهم کرده است. در این استان، مقامات برنامهای از بازداشتهای گسترده و آموزشهای سیاسی را برای مبارزه با افراطگرایی، اجرا کردهاند.
بر اساس این گزارش، طبق برنامههای جدید، انتظار میرود پاکستان در مرکز تجارت منطقهای چین باقی بماند و افغانستان به عنوان حلقه اتصال به آسیای مرکزی عمل کند.