به گزارش ایرنا، زنجان در منطقه شمالغرب کشور قرار گرفته و از ظرفیت‌های بسیار بالایی در حوزه های مختلف برخوردار است و یکی از بخش های مهم، حوزه گردشگری است که بنابر اعتقاد کارشناسان امر برگزاری رخدادهای مختلف می تواند به تقویت آن کمک کند.
برگزاری رویداد و جشنواره های مختلف در شهر زنجان طی سال های گذشته نشان داد که برنامه ریزی دقیق، آسیب شناسی و از طرفی ایجاد طرح های خلاقانه می تواند به جذب بیشتر گردشگر منجر شود، اما در این میان باید زیرساخت های لازم مهیا شود.
هر چند برگزاری چنین رخدادهای در سال های اخیر و با توجه به موقعیت جغرافیایی استان توانسته است به جذب گردشگران کمک کند، اما تا رسیدن به حد مطلوب فاصله وجود دارد و باید کارهای اساسی تری صورت گیرد.
با توجه به اهمیت این موضوع خبرنگار ایرنا با مهدی باقری، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان زنجان گفت و گو کرده است:
ایرنا: چه رویدادهایی به توسعه بخش گردشگری استان کمک کرده است؟
شهرستان زنجان همه ساله میزبان جشنواره‌های متعددی است که به توسعه گردشگری فرهنگی، خوراکی و بومی این منطقه کمک می‌کند، از جمله مهم‌ترین این رویدادها، جشنواره ملی آش زنجان است که از جمله قدیمی‌ترین جشنواره غذای ایران بوده که همه ساله در شهر زنجان برگزار می‌شود و اقوام مختلف ایرانی در آن آش‌های محلی خود را تهیه و عرضه می‌کنند.
این جشنواره با هدف تبلیغ جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی استان، ایجاد فضای اقتصادی و اشتغالزایی و معرفی صنایع دستی برگزار می‌شود.
برنامه‌های متنوعی مانند مسابقه پخت آش، موسیقی سنتی، برنامه‌های آیینی و نمایشگاه صنایع دستی از بخش‌های این جشنواره است، این جشنواره به طور معمول مهرماه در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی کاسپین زنجان برگزار می‌شود.
جشنواره‌های بومی و محلی نیز از دیگر رخدادهای مهم این شهر است، جشنواره‌های متعددی با محوریت آداب، رسوم و فرهنگ محلی در مناطق مختلف شهرستان زنجان برگزار می‌شود که فرصت آشنایی با زندگی مردم محلی و فرهنگ‌های قدیمی این منطقه را فراهم می‌آورد.
این جشنواره‌ها در تقویم رویدادهای گردشگری کشور ثبت شده‌اند و به رشد کمی و کیفی گردشگری زنجان کمک می‌کنند.
همچنین جشن‌های نوروزی از اوایل فروردین در شهرستان زنجان با برنامه‌هایی در موزه‌ها و بناهای تاریخی برگزار می‌شود که علاوه بر افزایش نشاط اجتماعی، به معرفی فرهنگ و هنر مردم زنجان برای گردشگران کمک می‌کند.
جشنواره آش ایرانی، جغور بغور، اقوام ایرانی، اکو، راه بریشم و غذاهای راه ابریشم، جشنواره طعم امید و طعم گردشگری، بادبادک های نیک پی، جشنواره غذاهای دانشجویی، جشنواره گلاب کشی، جشنواره عشایری قره اغلانلو، جشنواره ساخت تندیس های یخی ایل داغی، جشنواره زیتون و محصولات کشاورزی از دیگر موارد در این حوزه به شمار می رود.
ایرنا: برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای گردشگری چه اهدافی را دنبال می کند؟
برگزاری این جشنواره ها به جذب گردشگر در استان و افزایش رونق این بخش و به دنبال آن توسعه اقتصادی و اشتغالزایی کمک می‌کند.
به عنوان مثال، جشنواره آش ایرانی به عنوان یکی از برندهای اصلی زنجان، با هدف جذب گردشگر داخلی و خارجی برگزار می‌شود.
معرفی و ترویج فرهنگ، هنر، صنایع دستی و میراث تاریخی استان زنجان به مردم و گردشگران نیز از اهداف رویدادهای مختلف در این بخش است به طوریکه این جشنواره‌ها فرصتی برای آشنایی با ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی استان فراهم می‌کنند و فرهنگ حفاظت از میراث تاریخی را ارتقا می‌دهند.
همچنین ایجاد فضایی با نشاط و پویای فرهنگی برای مردم محلی و گردشگران، که باعث افزایش رضایت و مشارکت اجتماعی می‌شود، حمایت از صنایع دستی محلی و توسعه گردشگری کشاورزی از طریق معرفی محصولات بومی مانند گلاب و گیلاس در جشنواره‌های مرتبط . افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از آثار تاریخی و ترویج آموزش‌های مرتبط با میراث فرهنگی از دیگر اهداف مورد نظر است.
در مجموع، این جشنواره‌ها به عنوان ابزار مهمی برای توسعه گردشگری فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در زنجان شناخته می‌شوند و به تقویت برند گردشگری استان کمک می‌کنند.
ایرنا: چه اقدامات مهمی برای توسعه گردشگری در زنجان صورت گرفته است؟
با اقدامات صورت گرفته سالانه ۴۴ رویداد گردشگری در استان برگزار می‌شود که ۲۲ مورد آن در تقویم ملی ثبت شده است و نقش مهمی در جذب گردشگر و معرفی ظرفیت‌های استان دارد.
ایجاد و تجهیز مجتمع‌های خدماتی رفاهی بین راهی (بیش از ۱۵ مجتمع)، توسعه هتل‌ها و مراکز اقامتی، از جمله هتل‌های گریددار و گسترش بوم‌گردی‌ها در مناطق روستایی از جمله اقدامات مهم در این بخش است.
طراحی مسیرهای گردشگری متصل و یکپارچه که گردشگران را به مقصدهای مختلف هدایت می‌کند و ایجاد مجتمع‌های خدماتی رفاهی در این مسیرها کمک شایانی به این بخش می کند.
آموزش و حمایت از هنرمندان صنایع دستی، تأمین مواد اولیه، توسعه کارگاه‌ها و رونق بازارچه‌های صنایع دستی برای حفظ و معرفی فرهنگ بومی از دیگر کارهای صورت گرفته است.
تولید محتوا و حضور فعال در فضای مجازی، استفاده از اپلیکیشن‌ها و بروشورهای دیجیتال برای معرفی جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی استان،ا یجاد گذرهای گردشگری، المان‌های فرهنگی و پروژه‌هایی مانند "سبزه میدان" برای افزایش جذابیت شهری و فراهم کردن فضای مناسب برای رویدادهای گردشگری، برگزاری کمیته فنی سرمایه‌گذاری به صورت منظم، صدور موافقت اصولی برای طرح‌های سرمایه‌گذاری و تلاش برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در حوزه گردشگری نیز انجام شده است.
توسعه مناطق نمونه گردشگری در استان و اقدامات در این راستا به طور کلی باعث افزایش تعداد گردشگران، پر شدن ظرفیت مراکز اقامتی، افزایش مدت اقامت گردشگران و رونق اقتصاد حوزه گردشگری در زنجان شده است.
ایرنا: چه چالش‌هایی در توسعه گردشگری و برگزاری جشنواره‌ها وجود دارد؟
چالش‌های متعددی در برگزاری جشنواره‌های گردشگری زنجان وجود دارد که می‌توان آنها را در چند محور اصلی دسته‌بندی کرد و ضعف در برنامه‌ریزی از جمله آن است، اجرای هیجان‌زده و بدون بررسی کامل پیش از برگزاری جشنواره، باعث ناکارآمدی و عدم تحقق اهداف می‌شود.
ضعف و نبود سیاست‌گذاری منسجم در برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های گردشگری، روند رشد و اثربخشی آنها را مختل می‌کند.
همچنین تعدد مراکز تصمیم‌گیری و نبود ثبات در سیاست‌ها و مقررات، از جمله مشکلات اساسی در بخش گردشگری است که بر جشنواره‌ها نیز تاثیر می‌گذارد.
ادغام غیرکارشناسی رویدادهای تخصصی با رویدادهای غیرمرتبط، باعث کاهش کارآیی و آسیب به اهداف اقتصادی و حرفه‌ای می‌شود.
از طرفی چالش‌های مالی و سرمایه‌گذاری از دیگر موارد در این بخش است، کمبود سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری و جشنواره‌ها، یکی از موانع مهم توسعه این رویدادهاست.
عدم شناخت درست مسیر حرکت و انتظارات غیرمنطقی سرمایه‌گذاران نیز باعث کاهش جذابیت و موفقیت جشنواره‌ها می‌شود.
همچنین پایین بودن استانداردهای کمی و کیفی زیرساخت‌ها مانند حمل‌ونقل، هتل‌ها و رستوران‌ها، بر کیفیت جشنواره‌ها و جذب گردشگران تأثیر منفی دارد.
کمبود برنامه‌های آموزشی و تخصصی مناسب در جشنواره‌ها و نبود فضای مناسب برای انتقال تجربه از دیگر چالش‌هاست.
عدم تطابق محتوای برنامه‌ها با مناسبت‌ها و انتظارات مخاطبان می‌تواند باعث نارضایتی شود، از همین رو نیاز به طراحی جشنواره‌ها با مشارکت متخصصان و پژوهشگران برای حفظ هویت فرهنگی و جذب مخاطبان هدف وجود دارد.
مشکلات در دعوت و هماهنگی با گروه‌های خارجی از جمله دغدغه‌های برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی بوده که نیازمند ساماندهی و برنامه‌ریزی دقیق است.
