به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، صنایع نشر اروپا در واکنش به استفاده بدون اجازه از آثار فرهنگی برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، موجی از کارزار و اعتراض‌های سازمان‌یافته را در سطح اتحادیه اروپا به راه انداخته‌اند. این جنبش، تحت عنوان «به قانون وفادار بمانید، به فرهنگ وفادار بمانید»، شفافیت کامل، اخذ رضایت از پدیدآورندگان و جبران مالی منصفانه برای آثار مورد استفاده در توسعه هوش مصنوعی را خواستار شد.
در روز ۲۰ مه (۳۰ اردیبهشت)، نمایندگان صنعت نشر، سینما و موسیقی اروپا در پارلمان اتحادیه گرد هم آمدند تا بر لزوم اجرای کامل قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا (EU AI Act) تأکید کنند؛ قانونی که قرار است چارچوبی حقوقی برای توسعه مسئولانه این فناوری نوظهور ایجاد کند. این نشست بخشی از تلاش گسترده‌تر صنوف فرهنگی برای مداخله مستقیم در روند قانون‌گذاری اتحادیه اروپا در حوزه هوش مصنوعی بود.
به موازات این نشست، نهادهایی همچون فدراسیون ناشران اروپایی و انجمن ناشران و کتاب‌فروشان آلمان (Börsenverein des Deutschen Buchhandels) نیز به کارزارها پیوسته‌اند. انجمن آلمانی اعلام کرد کارزار «خالقان متحد برای اروپا» توانسته در مدت کوتاهی بیش از ۱۰ هزار امضا برای نامه‌ای سرگشاده خطاب به کمیسیون اروپا جمع‌آوری کند. این نامه بر چهار مطالبه اصلی تأکید دارد: شفافیت کامل درباره آثار مورد استفاده در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، پرداخت منصفانه به صاحبان آثار، اجرای دقیق قوانین کپی‌رایت در برابر شرکت‌های فناوری، و مشارکت صنایع فرهنگی در فرایند قانون‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی.
در متن این نامه آمده است: ایده‌ها، صداها، تصاویر، ترانه‌ها و داستان‌های ما قلب تپنده اروپا هستند. بدون خلاقیت ما، هوش مصنوعی توخالی و بی‌معنا خواهد بود. همچنین هشدار داده شده است که بهره‌برداران اصلی این وضعیت، شرکت‌های غیراورپایی هستند که بدون پرداخت حقوق، همچنان از آثار اروپایی سود می‌برند.
فعالان فرهنگی تأکید دارند هوش مصنوعی تنها در صورتی می‌تواند محرکی برای پیشرفت باشد که بر پایه‌های حقوقی و اخلاقی مستحکمی بنا شود. در غیر این صورت، اروپا نه‌تنها هویت فرهنگی خود را از دست خواهد داد، بلکه یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد خود را نیز قربانی خواهد کرد.
این اعتراضات در اروپا، همزمان با تحولاتی در انگلیس صورت گرفته‌اند؛ جایی که مجلس اعیان در تاریخ ۱۲ مه با اصلاحیه‌ای به لایحه داده‌ها موافقت کرد که شرکت‌های هوش مصنوعی را ملزم کند تا آثار استفاده‌شده برای آموزش مدل‌های زبانی را مشخص کنند. این اصلاحیه اکنون در انتظار بررسی مجلس عوام است.
در مجموع، کارزارهای فرهنگی تازه شکل‌گرفته در اروپا، در پی آن هستند تا مانعی در برابر سوءاستفاده شرکت‌های فناوری از میراث خلاقانه قاره سبز ایجاد کنند و با فشار بر نهادهای قانون‌گذار، از حقوق مادی و معنوی تولیدکنندگان محتوا دفاع کنند.
