به گزارش ایرنا، خلیج فارس به عنوان یک آبراه بینالمللی که بخش عمدهای از جابه جایی کالا و و تولید و حمل انرژی دنیا از طریق این دریا انجام میشود در اقتصاد جهانی به عنوان یک منطقه بسیار راهبری و استراتژیک شناخته شده که در سراسر این گستره پهناور برکت جاری است، آنچه از مزیتهای این دریا بتازگی مورد توجه محققان قرار گرفته استفاده درمانی از آب و موجودات آبزی آن برای معالجه بیماریها است.
خلیج فارس از ذخایر نفت و گاز و چشمههای آب شیرین نهفته درکف آن تا گیاهان و جانوران ساکن در حریمش برای انسانها مفید به فایده است اما آنچه امروزه از نظر مغفول ماندهاست توجه به نَفَس مسیحایی و روح شفا بخش آن است.
در پیچ و تاب ناز و تنعم امواج خلیج فارس صدها داروخانه و هزاران دارالشفا نهفته است، در آبهای نیلگونش که پا میگذاری شهرزاد قصه گوی دریایی برایت از مسکنهای مهری از جنس مرجان میگوید و از گیاهان روئیده در اعماق تا ماهیهای ساکن اقلیمش را در طبق سخاوت و گشاده دستی تقدیمت میکند.
شاخاب پارس به لحاظ اقلیم در دسته مناطق خشک و نیمهگرمسیری قرار میگیرد که بر همین اساس حداکثر دما در تابستان ۵۰ درجه سانتیگراد و حداقل دما در زمستان سه درجه سانتیگراد گزارش شدهاست، همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده ۲۰۰ چشمه آب شیرین در کف خلیج فارس و ۲۵ چشمه در سواحل آن جریان دارد که منشا همه آنها کوههای زاگرس است.
برغم چشمهها و روان آبهای ممزوج شده در پهنه بی کرانش که از کوههای زاگرس و کوه های ترکیه و عراق نشات میگیرد به دلیل املاح معدنی سراریز شده به بستر و جریانهای آبی اش سرشار از نمک، پتاسیم، منیزیم و دیگر مواد معدنی استراتژیک است که برغم محدود کردن دامنه زیست گونههای گیاهی و جانوری، خواص درمانی بسیاری را برای انسان فراهم کردهاست.
خاصیتهای آب دریا در درمان بیماریها
دریا درمانی یکی از شاخههای آب درمانی است و در گروه طب مکمل جای می گیرد، از این روش برای درمان برخی از بیماریهای جسمی و روحی استفاده می شود، در دریا درمانی از آب دریا، ماسه های ساحلی، جلبک ها و انواع گیاهان دارویی و انواع سنگ های معدنی و نمک دریایی برای درمان استفاده میشود.
آب دریا روی منافذ پوست بدن اثرات مفیدی دارد و بسیاری از عناصر مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، فسفات و سدیم موجود در آب دریا از طریق پوست جذب بدن میشود، امروزه در برخی از کشورهای اروپایی برای درمان بسیاری از امراض مانند ناراحتیهای استخوانی و مفصلی از روش دریا درمانی بهره می برند.
دکتر ایرج نبی پور در کتاب "پزشکی دریایی" خود نوشتهاست: پژوهشهای جدید نشانگر مفید بودن دریا درمانی در اثر بخشی روی سیستم ایمنی، برگشت پاسخ ناپذیری سیستم اندوکرین هیپوتالامیک-آدرنال، بهبودی کیفیت خواب و مقابله با احساس خارش و التهاب موضعی است، همچنین دریا درمانی در شرایط نبود تحرک و به حرکت درآوردن بیماران بعد از جراحی مفید است.
به نوشته این پروفسور بوشهری آب دریا با بیش از ۱۲۰ عنصر شیمیایی به شکل نمک و گازهای محلول، محیط بیهمتایی را برای تبادل عناصر شیمیایی با ارگانیسم فراهم آوردهاست که با قرار گرفتن بدن در شرایط آب گرم دریا، بیش از ۶۰ عنصر که در اشکال ریز در آب دریا شناورند در مجاورت منافذ پوست قرار میگیرند.
آب دریا برای درمان بسیاری از بیماری های پوستی مانند اگزما مفید است، سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، سبب کاهش درد و ناراحتی و آلرژی شده و به پوست رطوبت رسانی میکند، آب دریا حاوی تمام عناصر مورد نیاز برای بدن است، به همین علت زمانی که در آب دریا قرار می گیرید و یا از برخی آبزیان و جلبک های دریایی استفاده می کنید، عناصر مورد نیاز بدن خود را تأمین کردهاید.
آب و هوای دریایی سبب تحریک قوا و نیرو بخشی و آرامش می شود، زمانی که وارد آب دریا می شوید به علت تغییر دما، بدن احساس سرما میکند و رگهای خونی منقبض میشود ، اما دوباره منبسط شده و همین امر باعث تحریک دستگاه گوارش و تنفسی میشود و به انسان حس خوشایند میدهد.
همچنین آب دریا سبب کاهش فشار روی مفاصل کشیده شده میشود و اگر با ماساژ درمانی همراه شود اثرات مفیدی روی سلامت بدن دارد، علاوه براین قرار دادن جلبکها و رسوبات دریای بر روی پوست بدن بسیار مفید است زیرا این مواد حاوی ترکیبات ضد باکتریایی، ضد ویروسی و آنتی بیوتیکی هستند.
آب شور دریا و جلبک های دریای برای درمان بیماری های پوستی مانند پسوریازیس، اگزما و درماتیت آتوییک بسیار سودمند است، همچنین برای مشکلات و ناراحتیهای عضلانی و مفاصل و آرتریت، بیماریهای مرتبط با دستگاه گردش خون (مانند فشار خون بالا و تصلب شرائین)، بیماریهای تنفسی و التهاب مزمن مفید است.
از دیگر خاصیتهای آب دریا، این است که به علت اثرات مثبتی که روی سیستم ایمنی بدن دارد سبب بهبود کیفیت خواب و بر طرف شدن احساس خارش و التهاب میشود.
رشد شتابان دریا درمانی
هر چند همانگونه که اشاره شد دریا درمانی به دلیل میل انسان پسامدرن به سوی طب جایگزین و مکمّل رو به گسترش است، امّا هنوز توان حقیقی دریا درمانی از دیدگاه علمی آشکار نشدهاست و همه مقالات علمی پزشکی در مورد دریا درمانی و درمان با آب و هوای دریایی از دریای مرده (بحرالمیت) گزارش شدهاند که در مدت ۶۰ اخیر توجه پژوهشگران گوناگون عرصه علوم پزشکی را به خود معطوف داشته است.
مصریان باستان، یونانیان و رومیها، اثرات سودمند آب دریا در درمان و پیشگیری از بیماریها را شناختند و بقراط در یونان باستان دریادرمانی را تدوین کرد.
بوعلی سینا نیز در کتاب اول “قانون در طب” در مورد ماسه های دریایی که در دریا درمانی استفاده میشود، چنین مینویسد: بهترین نوع ماسه برای جذب رطوبت از پوست، ماسه های گرم کرانهی دریاست. در موقع استفاده از ماسه بدن را باید به وسیلهی آن پوشاند و یا ماسه را کم کم بر بدن پاشید. ماسهی گرم از لحاظ فوایدش مانند آفتاب است و به طور کلی بدن را بیشتر از حد لازم میخشکاند.
دکتر فردیس وثوقی گفت: آب درمانی برای آرتروز زانو یا هیدروتراپی یک روش درمانی است که از آب برای بهبود سلامت جسمی و روحی افراد استفاده میشود و می تواند به کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتروز زانو کمک کند.
این پزشک بیان کرد: یکی از مهم ترین مزیتهای آب درمانی، توانایی آن در تسهیل حرکت مفاصل بدون فشار و درد است زیرا آب از زانوهای شما حمایت میکند و به آنها اجازه میدهد آزادانه و بدون سایش، خم و راست شوند، این آزادی حرکت به کاهش درد و سفتی ناشی از آرتروز کمک می کند و دامنه حرکتی شما را افزایش میدهد.
هر چند اثربخشی این شیوهی درمانی از دیدگاه علمی هنوز مورد کنکاش قرار نگرفته است، امّا دریا درمانی در جایگاه طب جایگزین و مکمّل جای میگیرد و با توجه به نگرش مثبت به طب جایگزین در هزاره جدید و آموزش اصول این نوع مکاتب پزشکی در دانشکدههای پزشکی مدرن، می توان چنین تصور کرد که با رشد شتابان دریا درمانی نیز روبرو خواهیم بود.
خلیج فارس درمانی در استان بوشهر
استان بوشهر دارای طولانیترین مرز آبی به طول بیش از ۹۰۰ کیلومتر با خلیج فارس است که از شمال تا جنوب این استان گسترده شدهاست و در امواج بزرگ و پهناور خود تنوع زیستی جانوری و گیاهی زیادی را به ساحل نشینان تقدیم کردهاست.
دریای پارس دارای املاح فراوان است و در کیلومترها طول ساحل بوشهر براحتی در اختیار قرار میگیرد، این آب دارای کلروره سدیم و املاح مختلف دیگر؛ همچنین دارای گیاهان و جانوران دریایی بویژه جلبک و پلانکتون است که اثرات مفیدی برای بدن انسان دارد. وارد شدن در آب دریا باعث انبساط و تحریک دستگاه گوارش، بالا رفتن تبادلات تنفسی و سرانجام احساس آرامش است.
یکی از زنان مناطق شمالی شهر بوشهر به خبرنگار ایرنا گفت: برای درد زانو به یکی از پزشکان شهر شیراز مراجعه کردم و پس از انجام عمل جراحی و مراحل درمان پس از آن، به توصیه پزشک روزانه یک ساعت در آب دریا قدم زدم.
زهرا رستمی افزود: اوایل تابستان به مدت ۱ ماه هر روز صبح زود در جایی از دریا که عمق آب آن به یک متر میرسید راه رفتم و پس از یک ماه شاهد کمرنگ شدن اثرات درد بودم.
وی اظهار داشت: پزشک معالجم از نتیجه درمان متعجب شد و دریا را برای کسانی که مشکلات ارتروز و دردهای مفصلی دارند یک معجزه دانست.
در حقیقت بخشی از دریا درمانی، تغییر در الگوی زندگی است که در جستجوی رهایی فرد از استرسهای زندگی مدرن بوده و فرد را در اقیانوسی از نور خورشید دریایی و ذرات دریا که در هوا شناورند رها می سازد، این ذرات آئروسلی به بخش-های ژرف تر دستگاه تنفسی وارد شده و در حبابچههای ریوی اثرات خود را نشان میدهند.
میزان بالای اشعه ماوراء بنفش خورشیدی در ساحل دریا، روی متابولیسم کلسیم نیز اثر می گذارد، عناصر نایاب دریا همراه با منیزیم، منگنز و کبالت که در دفاع طبیعی و ایمنی ارگانیسم مؤثرند نیز، از طریق شنا کردن درآب گرم دریا، جذب میشوند.
ضرورت ایجاد مراکز درمانی دریا محور
در سال ۱۷۹۱ ریشارد راسل، نخستین اثر پزشکی را در مورد اثرات درمانی آب دریا به چاپ رساند و نخستین بیمارستان دریایی در بریتانیا و در سال ۱۸۹۹ نخستین مرکز دریا درمانی در روسکوف فرانسه تأسیس شد.
بر اساس تحقیقات انجام شده و نظریه کارشناسان خواص درمانی دریا از نظر مردم محلی مغفول نمانده و همواره مورد توجه بودهاست آما آنچه بدیهی است ساخت مراکز درمانی با محوریت دریا از نظرها پنهان مانده و آن طور که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر گفت: این استان علاوه بر داشتن ظرفیتهای مختلف صنایع مختلف از توانمندی بالایی در عرصه دریا درمانی و داروهای دریایی برخوردار است که باید طرحهای این حوزه آماده و به سرمایهگذاران معرفی شود.
آیت الله غلامعلی صفایی بوشهری دریا درمانی را بزرگترین عرصه طبیعی در حوزه درمان نام برد و گفت: سرمایهگذاری در این عرصه نسبت به دیگر صنایع و مزیتها بسیار اندک است.
وی اضافه کرد: توجه به تولید محصولات دریایی بویژه در حوزه درمانی ضروری است.
یکی از کارشناسان گفت: بوشهر به لحاظ توریستی در رتبه های برتر کشوری قرار دارد و از بحث تاریخ و پیشینه ارزشمند آن که بگذریم متوجه میشویم بسیاری از پتانسیلهای آن خاک می خورد.
علی محمدی اظهار کرد: نمیتوان درایجاد بسترهای مناسب برای حضور گردشگران در یک شهر یا کشور به ساخت هتل، اقامتگاه یا مراکز خرید بسنده کرد زیرا استان بوشهر دارای زیر ساختهای مهم همچون خلیج فارس برای تبدیل آن به قطب طلایی دریا درمانی است.
محمدی بیان کرد: یکی از مواردی که قابلیت مانور و جذب سرمایه گذاری را دارد احداث مراکز درمانی با محوریت دریا بر اساس استانداردهای جهانی و با هدف استفاده بهینه از دریا و جذب گردشگر و ایجاد رونق اقتصادی است.
بر اساس گزارش های رسیده از کشورهای اروپایی در حال حاضر درکشور فرانسه سالانه بیش از ۲۰۰ هزار نفر از خدمات دریا درمانی استفاده میکنند که درآمد خوبی برای آن کشور است.
به گزارش ایرنا تاکنون اقداماتی در زمینه مکان یابی محل احداث هتلهای تالاسوتراپی تا سقف تحقیقات دانشگاهی انجام شدهاست اما بنا نهادن اولین آجر آن مستلزم جذب سرمایهگذار و تبدیل وضعیت آن از ایده به اجرا است که امیدوارم در آیندهای نه چندان دور علم و دانش همگام با رونق اقتصادی از دریچه سرمایهگذاری برای تولید به خلیج همیشه پارس بریزد.