به گزارش ایرنا، رهبر معظم انقلاب شعار امسال را "سرمایهگذاری برای تولید" انتخاب کردند که نشان از این دارد، رونق و توسعه اقتصادی و رفع مشکلات معیشتی، از مسیر تولید قابل تحقق است.
واقعیت این است که با سرمایهگذاری در بخش تولید و رونق کار صنعت و کشاورزی، میتوان بسیاری از مشکلات مربوط به حوزه اقتصادی، تورم و بیکاری را برطرف کرد.
اما برای این مهم، مجهز بودن به دانش اقتصادی برای مردم و مسئولان یک ضرورت است، موضوعی که عضو هیات علمی دانشگاه کردستان بر آن تاکید دارد.
در همین رابطه و برای تحلیل عوامل و الزامات سرمایهگذاری موفق و رونق تولید، با حامد قادرزاده، عضو هیات علمی دانشگاه کردستان و استاد اقتصاد گفتوگویی انجام دادیم که مشروح در ادامه میآید.
ایرنا: چند سال است که رهبر معظم انقلاب از اقتصاد و ضرورت توجه به تولید صحبت میکنند، نگاه رهبری در این زمینه، مشارکت مردم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی و الزام مردمی کردن اقتصاد ایران برای تحقق اهداف تحول اقتصادی است، به نظر شما برای مردمی کردن اقتصاد چه باید کرد؟
قادرزاده: اساس مدیریت اقتصادی هر جامعهای از پایین به بالاست؛ به این معنی که اگر در کلان کشور زمینههای اقتصادی جامعه به درستی شناسایی شود، مردم هم همراه خواهند بود
در زمینه اقتصاد مقاومتی و مردمی کردن اقتصاد که توسط مقام معظم رهبری مطرح شد بر همین اساس است.
ما زمینه اقتصادی را اگر در منطقه فراهم کنیم جذب هر دو سرمایه انسانی و مالی صورت خواهد گرفت.
اگر بخواهیم واقعا استان کردستان آنچه که مد نظر است و بر اساس ظرفیتهای موجود به سرانجام برسد، لازم است که دانش عمومی اقتصاد را در میان مردم و مسئولان افزایش دهیم.
باید بدانیم که تولید بر اساس هزینه تمام شده است که رونق پیدا میکند و اگر تولید بتواند به صورتی باشد که هزینههای آن کاهش یابد، قطعاً نتیجه بخش خواهد بود.
اگر بخواهیم مشارکت مردم را در این زمینه به درستی داشته باشیم لازم است که آموزشهای لازم اقتصادی و دانش آن را در بین همه آحاد مردم و مسئولان اطلاع رسانی کنیم.
ایرنا: آیا در استانی مانند کردستان، میتوان فقط با تکیه بر ظرفیتهای استان، به تحقق شعار سال رسید؟
قادرزاده: باید دادههای اقتصادی منطقه را در حوزههایی که مورد تاکید قرار میدهیم ارزیابی کنیم؛ موقعیتهای اقتصادی و توزیع سرمایه انسانی متفاوت است سرمایههای مادی به سمتی خواهند رفت که بازدهی سرمایههای انسانی بالا باشد.
اگر سرمایههای انسانی را در حوزههای مختلف به درستی مدیریت کنیم پول خود به خود به آن مسیر هدایت میشود.
بانکها و شرکای اقتصادی آنها هم در این مسیر قرار میگیرند و اگر بانک بخواهد به کسی تسهیلات بدهد به دو صورت خواهد بود؛ یکی اصل تسهیلات تکلیفی دولت و دیگری تسهیلاتی است که به سرمایهگذاران با گردش مالی بالا پرداخت میشود.
گاهی نیاز است که با فعالان اقتصادی دیگر استانها نیز وارد مشارکت شویم و از آنجا که کردستان استانی مرزی است فعالیتهایی را میتوانیم انجام دهیم که الزاماً تولید کالا در مرحله اول نیست بلکه میتواند انجام خدمات اقتصادی به واحدهای موجود باشد و به مرور واحد تولیدی در کنار دیگر واحدهای تولیدی و خدماتی مرزی ما قرار میگیرد.
ایرنا: بانکها چطور باید عمل کنند که تولید و سرمایهگذاری در این حوزه دچار مشکل نشود؟
قادرزاده: تبصرههای مختلفی برای پرداخت تسهیلات از جمله تبصره ۱۸ داریم که به بانک تکلیف میشود که باید این تسهیلات را پرداخت کند؛ اگر بانکهای اقتصادی ما بتوانند و بخواهند به صورت خرد خرد و کوچک و انفرادی کار کنند این نگرانی وجود دارد که اصل امنیت سرمایه دچار مشکل شود.
مدیران دولتی همواره در استان تاکید دارند که بانکها با ارتباط با مراکز خود در تهران تلاش کنند استان را بیشتر ببینند که حرف کاملاً درستی است اما این واقعیت وجود دارد که بانکها هم نگهدارنده سپردههای مردم هستند و اگر نتوانند وضعیت اقتصادی خود را داشته باشد نمیتواند سپردههای بعدی را جذب کنند.
وقتی وامهای تکلیفی بر عهده بانکها گذاشته میشود به مطالعه بیشتری نیاز است و من معتقدم که اگر نشستهای مشترک صاحبان سرمایه و کسانی که قرار است سرمایهگذاری کنند و توان فکری دارند و مقداری سرمایه در اختیار دارند اما نمیتوانند تمام سرمایه لازم را تامین کنند برگزار شود.
به جای اینکه فقط نگاه منتقدانه به این موضوع داشته باشیم با نگاه تعاملی وارد این عرصه شویم. در استان کردستان با زیرساختهای جدیدی که دارد شکل میگیرد، در حوزه ارتباطات بینالملل، سرمایهگذاری خارجی و ارتباطات را با مرکز کشور افزایش دهیم تا فرصتهای اقتصادی استانهای دیگر در هر جای کشور شناسایی شوند و ما بتوانیم تسهیلگر آن باشیم.
ایرنا: دستگاههای دولتی، قضایی و نمایندگان مجلس، چطور میتوانند به رونق سرمایهگذاری و تولید در استان کمک کنند؟ آیا در استان هماهنگی و همکاری بین آنان وجود دارد؟
قادرزاده: پول در انجام فعالیتهای سرمایهگذاری حائز اهمیت است اما مدیریت منابع انسانی میتواند کمک بیشتری کند؛ البته بانکها نیز باید ریسک پذیری و خطرپذیری خود را بالا ببرند.
آهنگ بین هر سه قوه مقننه، مجریه و قضاییه مهم است چرا که قوه قضاییه میتواند به امنیت روانی سرمایهگذاری و امنیت مالی سرمایهگذاری کمک شایانی داشته باشد.
صاحبان سرمایه زمانی اقدام به سرمایهگذاری میکنند که شاهد ثبات قانونگذاری باشند؛ تغییر سریع قوانین باعث میشود که قوانین سرمایهگذاری در یک منطقه به شدت متزلزل شود.
مردم به دنبال این هستند که حداکثر سود را به دست بیاورند و مصرف کننده به دنبال کسب رضایت خاطر خود است و اینها باید با هم دیده شود.
دولت و مجلس باید با هم همخوانی داشته باشند اما امنیت سرمایهگذاری در گرو اجراییات بخش قضایی هم هست.
اگر کسی واقعاً در مسیری دارد فعالیت میکند و در آن فعالیت به دلیل عدم مدیریت یا سوء مدیریت آسیب میبیند باید جبران خسارت شود.
وقتی چنین دفاعیاتی برای سرمایهگذار به وجود بیاید قطعاً این هماهنگیها باعث خواهد شد که نه در نگاه کوتاه مدت، در بلند مدت هم آسیب ببیند.
در کوتاه مدت باید این اطمینان خاطر به سرمایهگذار داده شود که اگر امروز قانونی مصوب شده در صورت تصویب قانون بعدی این قانون در جای خود برای او قابل استفاده خواهد بود.
ایرنا: هزینههای تولید در کردستان بالاست، دلیل آن و راهکار چیست؟
قادرزاده: هزینههای تمام شده تولید در استان کردستان به دلایل مختلف دچار مشکل شده است و هزینه ثابت ما بالاست.
وقتی میخواهیم در جایی سرمایهگذاری انجام دهیم باید صرفه حاصل از مقیاس داشته باشیم؛ در برخی از فعالیتها نمیشود با دیگران رقابت کرد و در کنار آنها قرار گرفت.
اگر در بخش معدن صنعت کشاورزی میخواهیم فعالیتی انجام دهیم باید حتماً ارزیابی کاملی از پروژه را داشته باشیم وقتی این ارزیابی کامل نباشد و ارزیابی صورت نگیرد هر چقدر هم که پول به این پروژه تزریق شود، تضمینی وجود ندارد که این پروژه در میان مدت یا بلند مدت پاسخگو باشد.
در برنامهریزی اقتصادی زمانی موفق میشویم که امروز نگاهمان را با توجه به شرایط اقتصادی در این نظام اقتصادی داشته باشیم. اگر چنین نگاهی داشته باشیم قطعا گامهای بعدی را برمیداریم و کارهای مرحله به مرحله را باید انجام دهیم.
یکی از معضلات ممکن است تنها مربوط به نیروی کار باشد که یک واحد تولیدی را دچار مشکل میکند چون اخلاق حرفهای و روانشناسی کار در فعالیتهای اقتصادی ما مورد توجه نیست برای انجام فعالیت اقتصادی عوامل بسیاری دخیل هستند که باید در کنار هم قرار گیرند.
از آنجا که دیگران زودتر به توسعه رسیدند و ما قرار است که دیرتر به توسعه برسیم باید اصل تجمیع را مد نظر قرار دهیم.
اگر این وضعیت به وجود بیاید واحدهای ما در قالب مجتمع فعالیت میکنند و هزینههای ثابت را پایین خواهند آورد.
نیروی متخصص بر اساس بازدهی که دارد ادعای دستمزد دارد پرداخت سرمایه انسانی هزینه نیست بلکه تثبیت سرمایهگذاری است و در این زمینه است که میشود در بلند مدت انباشت سرمایه و سود را متصور بود.
ایرنا: توصیه شما به سرمایهگذاران چیست؟
قادرزاده: بسیاری از افراد برای بازگشت سرمایه عجله دارند، در حالی که در سرمایهگذاری، مهمترین اصل، عامل زمان است.
باید مزایای لازم را برای سرمایه انسانی متخصص داشته باشیم و نکته مهمتر این است که این سرمایه انسانی باید سرمایه انسانی جدید را تربیت کند که اگر این کار انجام شود استمرار در فعالیت اقتصادی امکانپذیر خواهد بود.
حتماً سرمایههای مرکز کشور به این حاشیهها خواهد آمد چرا که هزینههای حمل و نقل و هزینههای دسترسی تقارن اطلاعاتی بیشتر حائز اهمیت است تا فاصلهای که وجود دارد.
عوامل انسانی صادر کننده مجوز باید دانش لازم و باور لازم را به این موضوع داشته باشند و بدانند که اگر من سرمایهگذار قرار است که بازدهی لازم را به دست بیاورم این بازدهی نهایتاً به آنها خواهد رسید اما چنانچه نگاه محدود کننده وجود داشته باشد این سطح هر روز مستحکمتر خواهد شد.