به گزارش ایرنا، این دیوار که از گنبدکاووس تا کرانههای دریای خزر کشیده شده، با خشتهای پخته و شبکهای پیچیده از کانالهای آبرسانی و دژهای نگهبانی، شاهکاری از معماری نظامی است.
باستانشناسان معتقدند این دیوار نهتنها برای دفاع، بلکه برای مدیریت منابع آب و نظارت بر مسیرهای تجاری جاده ابریشم طراحی شده بود.
بیش از ۳۰ دژ و قلعه در امتداد این دیوار، همراه با خندقهای عمیق و سامانههای آبرسانی، حکایت از برنامهریزی دقیق و دانش مهندسی پیشرفتهای دارد که ساسانیان را در اوج قدرت خود به نمایش میگذارد.
همایش تخصصی «ظرفیتهای ثبت جهانی دیوار بزرگ گرگان» که پنجشنبه گذشته در مدرسه تاریخی تقوی گرگان برگزار شد، نقطه عطفی در مسیر جهانی شدن این اثر بود.
قائممقام وزیر میراث فرهنگی، در این رویداد تأکید کرد: دیوار گرگان نهتنها یک اثر تاریخی، بلکه نمادی از هویت ملی و تمدن ایرانی است که میتواند بهعنوان یک جاذبه جهانی، اقتصاد محلی را متحول کند.
علی دارابی از تلاشهای مستمر برای تکمیل پرونده ثبت جهانی این اثر خبر داد و افزود که با حمایت دولت و همکاری نهادهای بینالمللی، این هدف تا دو سال آینده محقق خواهد شد.
استاندار گلستان نیز با اشاره به تنوع فرهنگی و تاریخی استان گفت: ما به تنوع فرهنگی خود افتخار میکنیم، این تنوع میتواند یک برند ملی در توسعه گردشگری فرهنگی باشد و باید از آن بهدرستی بهره ببریم. دیوار بزرگ گرگان یکی از آثار فاخر استان بوده و احیا و ساماندهی طولانیترین اثر تاریخی کشور و پیگیری ثبت جهانی آن، مطالبه جدی ماست.

علیاصغر طهماسبی تاکید کرد: ظرفیتهای تاریخی و طبیعی گلستان، از جنگلهای هیرکانی تا برج قابوس و دیوار گرگان، سرمایههایی هستند که اگر در کشورهای همسایه بودند، مایه افتخار ملی تلقی میشدند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری گلستان نیز در این همایش از اقدامات عملی برای احیای دیوار خبر داد: بازسازی بخشی از دیوار تاریخی گرگان، ایجاد سایتموزه در جوار قلعه خندان و تکمیل پرونده ثبت جهانی در اولویت است که امیدواریم طی دو سال آینده این اثر تاریخی ثبت جهانی شود.
فریدون فعالی همچنین از تخصیص ۴۵ میلیارد ریال برای ساخت بازارچههای صنایعدستی در شهرهای مختلف استان و پیشرفت پروژه موزه روستایی قرق خبر داد، که همگی در راستای توسعه گردشگری منطقه هستند.
میثاق احمدی، فعال حوزه گردشگری، نیز گفت: ثبت جهانی دیوار گرگان، فرصتی بینظیر برای توانمندسازی جوامع محلی است. این اثر میتواند محور توسعه گردشگری فرهنگی، بومگردی و صنایعدستی در گلستان شود.
ظرفیتهای بیپایان؛ از گردشگری تا تحول اقتصادی
دیوار بزرگ گرگان، فراتر از یک بنای تاریخی، پتانسیلی عظیم برای توسعه گردشگری و اقتصاد محلی دارد.
این اثر که در کنار دیگر جاذبههای گلستان مانند برج قابوس (میراث جهانی یونسکو) و جنگلهای هیرکانی قرار گرفته، میتواند مقصدی بینظیر برای گردشگران داخلی و خارجی باشد.
طول ۲۰۰ کیلومتری دیوار، امکان ایجاد مسیرهای گردشگری متنوع، از پیادهروی تاریخی تا تورهای دوچرخهسواری و سوارکاری را فراهم میکند.
علاوه بر این، ایجاد سایتموزه، برگزاری جشنوارههای فرهنگی با محوریت تاریخ ساسانی و توسعه اقامتگاههای بومگردی در روستاهای اطراف، میتواند معیشت جوامع محلی را بهبود بخشد.
دیوار گرگان همچنین فرصتی برای تحقیقات باستانشناسی و جذب پژوهشگران بینالمللی است. نمایش آثار مکشوفه در موزههای محلی و بینالمللی، مانند آنچه در نمایشگاه «شکوه ایران باستان» در پکن رخ داد، میتواند توجه جهانی را به این اثر جلب کند.
از منظر اقتصادی، توسعه صنایعدستی مرتبط با نمادهای ساسانی و عرضه محصولات محلی در بازارچههای اطراف دیوار، ارزش افزودهای پایدار ایجاد خواهد کرد.

راهکارهایی برای احیای یک گنج پنهان
برای بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای دیوار گرگان، چند راهکار کلیدی پیشنهاد میشود. نخست، تقویت زیرساختهای گردشگری مانند راههای دسترسی، اقامتگاهها و مراکز اطلاعرسانی ضروری است.
ایجاد اپلیکیشنهای چندزبانه برای معرفی دیوار و جاذبههای اطراف آن، گردشگران خارجی را جذب خواهد کرد. دوم، آموزش جوامع محلی برای مشارکت در پروژههای بومگردی و صنایعدستی، ضمن حفظ اصالت فرهنگی، اقتصاد منطقه را پویا میکند. سوم، همکاری با دانشگاهها و مؤسسات بینالمللی برای کاوشهای باستانشناسی و مستندسازی علمی، اعتبار جهانی این اثر را افزایش میدهد.
در نهایت، برگزاری جشنوارههای سالانه با محوریت دیوار گرگان، مانند بازسازی صحنههای تاریخی یا نمایشگاههای فرهنگی، میتواند این اثر را به یک برند جهانی تبدیل کند.
دیوار گرگان، میراثی است که نهتنها گذشته پرشکوه ایران را روایت میکند، بلکه آیندهای روشن برای توسعه پایدار گلستان نوید میدهد.
با ثبت جهانی این اثر و بهرهبرداری هوشمندانه از ظرفیتهای آن، میتوان گامی بلند در راستای معرفی تمدن ایرانی و رونق اقتصادی منطقه برداشت.
این دیوار، که روزگاری حافظ مرزهای ایران بود، امروز میتواند دروازهای به سوی جهانی شدن باشد.