علی پوزن روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: لنج‌سازی چوبی یکی از کهن‌ترین و مهم‌ترین میراث‌های فرهنگی ناملموس ایران است که در فهرست یونسکو به‌عنوان یک صنعت در خطر ثبت شده است.
وی ادامه داد: این هنر که نمادی از دانش بومی دریانوردی و مهندسی سنتی ایرانیان است، هزاران سال با دریا و خلیج فارس پیوند داشته است که برای حفظ این میراث جهانی، اقدامات پاس‌دار دهنده‌ای ضروری بود تا این دانش به نسل‌های آینده منتقل شود و همچنان در زندگی ساحل‌نشینان ایران نقش‌آفرینی کند.
مدیرعامل شرکت تعاونی توسعه روستایی گوران جزیره قشم توضیح داد: موزه زنده لنج‌سازی و دریانوردی گوران، به‌عنوان پایگاه حفاظت از این دانش کهن، نقشی اساسی در زنده نگه‌داشتن این صنعت دارد.
پوزن اضافه کرد: این موزه، با همراهی مردم، جامعه محلی، فعالین گردشگری و نهادهای مسئول، تلاش می‌کند تا با احیای هنر لنج‌سازی و ایجاد اشتغال پایدار، هویت دریایی ایران را زنده نگه دارد. تلاش‌های فعالین گردشگری گوران، با جان و دل، در کنار همت سرمایه‌گذاران جسور، این صنعت را به دوران جدید بازگردانده و مسیری برای آینده پایدار جامعه محلی ایجاد کرده است.
وی گفت: نخستین شناور مدل «گوران» با نام «آرورا» (Aurora – به معنای سپیده‌دم امید) با همکاری ارزشمند شرکت تعاونی توسعه روستایی گوران، ژئوپارک جهانی قشم، سازمان منطقه آزاد قشم، به ویژه (مدیریت‌های صنعت و معدن، و سرمایه‌گذاری)، اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، موسسه رده بندی آسیا، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان با همراهی کارگاه استاد عبدالرحمن هدری، از آخرین کارگاه‌های لنج‌سازی چوبی در ایران ساخته شده است.
مدیرعامل شرکت تعاونی توسعه روستایی گوران جزیره قشم تصریح کرد: در ساخت این شناور چوبی با کاربری گردشگری برای حضور در آب های فیروزه‌ای خلیج‌فارس ایکوم ایران (ICOM)، اداره کل ثبت و حریم آثار، حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی، کمیسیون ملی یونسکو ایران، مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی و شرکت مبین دریایی زایرچی نیز مشارکت و حمایت داشته اند.
وی افزود: این نخستین شناور مدل گردشگری چوبی است که با مجوز و استاندارد لازم ایمنی تحت نظارت اداره بنادر و موسسه رده بندی آسیا از سوی استاد عیسی هدری با ۱۰ کارگر جامعه محلی ساخته شده است.
پوزن یادآور شد: طول داخل به داخل این شناور چوبی ۱۲ متر در عرض ۴.۳۰ متر است و در داخل بدنه و سقف آن از پشم سنگ به عنوان ضد آتش استفاده شده است.
وی بیان کرد: این لنج چوبی مجهز به سیستم ناوبری دریایی است و امکانات لازم ایمنی و رفاهی لازم از جمله وسایل سرمایشی متناسب با اقلیم جزیره قشم برای استفاده گردشگران در قسمت کابین و داخل این شناور در گرمای تابستان و طول سال به کار رفته است.
مدیرعامل شرکت تعاونی توسعه روستایی گوران جزیره قشم عنوان کرد: موزه گوران برای حفاظت از ۲ میراث جهانی ناملموس لنج‌سازی درخطر و جنگل حرا که به عنوان ذخایر زیست کره ثبت شده اند، تلاش می‌کند و در این لنج هم از نماد درخت حرا در نرده ها و شاهین بحری در ساطور شناور و خود نرده بزرگ آن استفاده شده است.
وی محل برگزاری مراسم به‌آب‌اندازی نخستین شناور مدل «گوران» را کارگاه لنج‌سازی استاد عبدالرحمن هدری، بندر گوران، جزیره قشم اعلام کرد و گفت: این آیین تنها به‌آب‌اندازی یک لنج نیست؛ بلکه آغاز دوباره‌ای برای دریانوردی ایرانی به نام خلیج‌فارس، به افتخار آب‌های نیلگون و مردمانی است که با دریا هم‌نفس‌اند.
«لنج» در اصل یک قایق بزرگ موتوری با عرشه باز یا نیمه باز است که نام آن در فارسی از واژه انگلیسی (launch) گرفته شده است.
بندر تاریخی گوران یکی از قدیمی ترین بندرگاه های جزیره قشم برای پهلو گیری و تعمیر شناورها در سالیان گذشته بوده است.
وجود جنگل های حرا در یک سو و حالت خلیجی این منطقه، به صورت موج شکنی طبیعی عمل کرده و این مکان را برای مبدل شدن به یک بندرگاه، قابل استفاده می کرده است.
صنعت لنج سازی برای سالیان طولانی حرفه مردم گوران بوده، اما هم اکنون با ایده پردازی مردم روستا و همکاری منطقه آزاد قشم و جایکا، این مکان به نخستین پارک موزه فضای باز لنج سازی و شناورهای چوبی کشور تبدیل شده تا ضمن معرفی این هنر به مردم کشور و دنیا، به حفظ و احیای ساخت بزرگ ترین صنعت دستی جهان کمک کند.
گوران، این نماد فرهنگ دریانوردی، نشانه‌ای است از همت و همدلی مردمانی که هرگز تاریخ دریانوردی خود را فراموش نکرده‌اند و همچنان در مسیر توسعه پایدار گام برمی‌دارند.
