به گزارش ایرنا، بحران آب و خشکسالی در خراسان‌شمالی با اقلیم خشک و منابع آبی محدود، تهدیدی جدی برای تامین آب شرب سالم و پایدار شده است.
فرسودگی شبکه‌های آبرسانی و هدررفت آب، مشکلات اصلی این استان است که با تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت تشدید می‌شود.
برای مقابله با این چالش، نوسازی و توسعه شبکه‌های انتقال و توزیع آب با اعتبار بیش از یکهزار و ۶۷۰ میلیارد ریال سال گذشته در دستور کار قرار گرفت و اصلاح حدود ۲۰۰ کیلومتر از خطوط انتقال و توزیع آب و توسعه شبکه‌ها، گام مهمی برای کاهش هدررفت و افزایش بهره‌وری مصرف منابع آبی بوده است.
با کاهش هدررفت واقعی آب از طریق بهسازی زیرساخت‌ها امید می‌رود دسترسی به آب سالم و پایدار در استان بهبود یافته و منابع آبی ارزشمند به شکل موثری مدیریت شود.
این گزارش ضمن بررسی وضعیت فعلی و چالش‌های شبکه آبرسانی خراسان‌شمالی، به دستاوردهای ارزشمند نوسازی و اصلاح خطوط انتقال و توزیع آب می‌پردازد و همچنین راهکارهایی برای مدیریت منابع آبی استان ارایه می دهد.
وضعیت منابع آبی و چالش‌ها
منابع سطحی آب خراسان‌شمالی شامل سه سد شیرین‌دره بجنورد، سد بیدواز اسفراین و سد بارزو در شیروان است.
منابع زیرزمینی آب استان نیز شامل ۳۸۸ حلقه چاه، ۱۷۹ دهنه چشمه و ۱۱ رشته قنات است
منابع زیرزمینی آب استان نیز شامل ۳۸۸ حلقه چاه، ۱۷۹ دهنه چشمه و ۱۱ رشته قنات است.
خراسان‌شمالی با داشتن بیش از ۲۴۰ هزار هکتار عرصه بیابانی، همواره با مشکلات ناشی از کاهش بارندگی، فرسایش خاک و کمبود منابع آب مواجه بوده است.
افزایش جمعیت، توسعه صنایع و کشاورزی و نیز گسترش شهرها فشار مضاعفی بر منابع آب این استان وارد کرده است، علاوه بر این، ضعف زیرساخت‌ها و فرسودگی شبکه‌های آبرسانی موجب شده تا بخش قابل توجهی از آب تولید شده پیش از رسیدن به مصرف‌کننده نهایی هدر برود.
هدر رفت ۱۴ درصد آب
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌شمالی گفت: میزان بالای آب بدون درآمد از مشکلات جدی آبرسانی در استان است که تقریبا ۳۰ درصد کل آب تولید شده را شامل می‌شود و از این میزان، ۱۴ درصد هدررفت واقعی به دلیل فرسودگی شبکه‌ها، انشعابات غیرمجاز و کنتورهای معیوب است.
میزان بالای آب بدون درآمد از مشکلات جدی آبرسانی در خراسان‌شمالی است
عطایی افزود: آب بدون درآمد در جامعه به عنوان هدر رفت آب شرب یاد می‌شود و شامل سه بخش هدررفت واقعی، هدر رفت ظاهری و مصارف غیرمجاز است.
وی در این زمینه تاکید کرد: اصلاح خطوط فرسوده و استفاده از تجهیزات مدرن و مقاوم در برابر فرسایش و خوردگی از مهمترین اقدامات برای کاهش این هدررفت‌هاست.
یکهزار و ۶۷۰ میلیارد ریال برای نوسازی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌شمالی در این خصوص اظهار کرد: سال گذشته با اختصاص اعتباری بالغ بر یکهزار و ۶۷۰ میلیارد ریال بخش قابل توجهی از خطوط انتقال و شبکه توزیع آب استان نوسازی و توسعه یافت.
سال گذشته با اختصاص اعتباری بالغ بر یکهزار و ۶۷۰ میلیارد ریال بخش قابل توجهی از خطوط انتقال و شبکه توزیع آب استان نوسازی و توسعه یافت
رضا عطایی عنوان کرد: حدود ۲۰۰ کیلومتر از خطوط انتقال و شبکه توزیع آب شرب اصلاح و بازسازی شده و در کنار آن ۳۰ هزار متر خط انتقال و ۹۱ هزار متر شبکه توزیع جدید به بهره‌برداری رسیده است.
وی بیان کرد: این اقدامات مهم باعث افزایش بهره‌وری شبکه، کاهش میزان آب بدون درآمد و بهبود کیفیت آب شرب در شهرها و روستاهای استان شده و بهبود زیرساخت‌های آبرسانی به معنای افزایش توان مقابله با کم‌آبی، کاهش قطعی آب و افزایش رضایت مشترکان است.
راهکارهای بلندمدت و آینده‌نگرانه
نوسازی شبکه‌های آبرسانی، گامی مهم برای حفظ منابع و ارتقای کیفیت زندگی مردم استان است که ادامه این روند نیازمند تخصیص به موقع اعتبارات و بهره گیری از ظرفیت خیران است تا استان از چنگال کم‌آبی پیدا کند.
در کنار نوسازی شبکه‌ها بهره گیری از فناوری‌های نوین در مدیریت منابع آب همانند نصب کنتورهای هوشمند، استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل نشت آب و تشویق مشترکان به صرفه‌جویی نیز می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند.
همچنین، طرح‌های بازچرخانی و استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده در بخش کشاورزی و صنایع می‌تواند فشار بر منابع آب شیرین را کاهش دهد.
۳۵۸ هزار و ۲۹۸ مشترک آب و فاضلاب در سطح استان از خدمات این شرکت بهره مند هستند.
این استان شمال شرق ایران دارای یک میلیون نفر جمعیت است که ۴۴ درصد از آن در روستاها زندگی می کنند.
