به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سیویکمین دوره کنفرانس هستهای ایران، صبح امروز بهصورت رسمی در مشهد مقدس آغاز به کار کرد. این کنفرانس با همت انجمن هستهای و با حمایت سازمان انرژی اتمی ایران به میزبانی شهر مقدس مشهد در حال برگزاری است.
در حاشیه این نشست، ساسان کریمی، مدیر گروه سیاست بینالملل اندیشکده تازه تاسیس «رصد هستهای» در معرفی این اندیشکده گفت: اندیشکده رصد هستهای، به عنوان نهادی مستقل، از حدود یک سال و نیم پیش فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرده و اکنون با تکمیل ساختار قانونی و سازمانی، به طور رسمی معرفی میشود. وبسایت این اندیشکده در دسترس عموم قرار دارد و گزارشها و مقالات منتشرشده در دوره آزمایشی آن قابل مشاهده است. این اندیشکده که در زبان انگلیسی (Nuclear Watch) نامیده میشود، با رویکردی شبکهای فعالیت میکند و مأموریت خود را برقراری عدالت هستهای و تحقق متوازن اهداف نظام عدم اشاعه تسلیحات هستهای تعریف کرده است.
این استاد دانشگاه افزود: اهمیت موضوع هستهای برای ایران نه به دلیل مسائل فنی، بلکه به دلیل امنیتیسازی این موضوع توسط برخی بازیگران خارجی، بهویژه اسرائیل، برجسته است. پرونده هستهای ایران از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی به ابزاری برای فشار علیه ایران تبدیل شده است. این روند پس از فروپاشی شوروی و در جریان بازآرایی نظم جهانی، با هدف دشمنسازی و جلب توجه از مسائل دیگر، توسط اسرائیل شدت یافت. در مقابل، فعالان جهانی در این حوزه یا به امنیتیسازی این موضوع دامن میزنند یا تلاش میکنند آن را از حالت امنیتی خارج کنند. اندیشکده رصد هستهای در این راستا میکوشد با تأکید بر عدالت هستهای، چه در نظارت و چه در دسترسی به امکانات فنی، این فضا را تعدیل کند.
کریمی در ادامه گفت: این اندیشکده پنج برنامه اصلی دارد؛ فناوری هستهای و پیرامونی که تمرکز بر فناوریهای مرتبط با هستهای، فراتر از فعالیتهای سازمان انرژی اتمی، با محوریت مسائل فنی است. عدم اشاعه تسلیحات هستهای که پژوهشی برای تولید اسناد سیاستی و تحلیلهایی در راستای اهداف عدم اشاعه خواهد بود. موضوع بعدی مناطق عاری از سلاح هستهای است که ترویج ایده خاورمیانه عاری از سلاح هستهای، که برای ایران و دیگر کشورهای منطقه جذابیت دارد و میتواند به عنوان پیشنهادی برای همکاری بینالمللی مطرح شود.
وی افزود: فعالیت بعدی این اندیشکده حقوق بینالملل هستهای برای پر کردن خلأ آموزش و پژوهش در این حوزه در دانشگاههای ایران، با هدف تقویت دانش حقوق هستهای و موضوعات پادمانی است و سیاست بینالملل هستهای که تحلیل دیپلماسی هستهای و مسائل مرتبط با سیاست خارجی، که به دلیل ارتباط نزدیک با مذاکرات هستهای، زمینه تولید مقالات و اسناد سیاستی را فراهم میکند.
این تحلیلگر مسائل هستهای در توضیح اهمیت وجود اندیشکده مرتبط با صنعت هستهای گفت: اندیشکدهها، برخلاف دانشگاهها یا رسانهها، فضایی بینابینی دارند که در آن پژوهشگران با تحصیلات بالا، اما خارج از چارچوبهای خشک آکادمیک، فعالیت میکنند. تولیدات اندیشکدهها شامل اسناد سیاستی (پالیسی پیپر)، گزارشهای تحلیلی، و گاه لابیگری برای پیشبرد گفتمان یا پروژههای خاص است. این اسناد میتوانند عمومی یا محرمانه باشند و برای مشاوره به سیاستگذاران یا شکلدهی به افکار عمومی به کار روند. اندیشکده رصد هستهای فعلاً بر تولید اسناد و گزارشهای سیاستی تمرکز دارد و لابیگری را در اولویت خود قرار نداده است.
وی در پایان گفت: این اندیشکده تلاش میکند از شعارزدگی و تکرار ادبیات رسمی پرهیز کند و با رویکردی منصفانه و مستقل، به تحلیل موضوعاتی چون مکانیسم ماشه (اسنپبک)، غنیسازی، و ابهامات مرتبط با برنامه هستهای بپردازد. هدف آن روشنسازی مسائل برای جامعه نخبگانی، رسانهای، و سیاسی، و ارائه استدلالهایی است که ضمن حفظ استقلال، به تقویت موضع ایران در حوزه هستهای کمک کند.