به گزارش خبرنگار ایرنا، ۱۹ درصد از مناطق حفاظت شده کشور در استان سمنان قرار دارد و حدود ۳۰ درصد از انواع گونه‌های گیاهی و جانوری کشور از جمله گونه های خاصی مانند یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، زاغ بور و گورخر ایرانی در این استان زیست می کنند.
پارک ملی کویر در شهرستان گرمسار و پارک توران یا خارتوران در شاهرود ۲ ذخیره گاه حفاظت شده حیات وحش مهم دنیا به ترتیب در غرب و شرق استان سمنان است و هم چنین استان منطقه‌های حفاظت شده در محدوده جنگل ابر و پرور و پنج منطقه شکارممنوع دارد.
استان سمنان با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد زیستی که دارد سه‌شنبه شانزدهم اردیبهشت ۱۴۰۴ میزبانسفر یکروزه شینا انصاری معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست بود.
انصاری در بدو ورود با حضور در گلزار شهدای امامزاده اشرف(ع) به مقام شامخ شهدا و به ویژه شهید محیط‌بان سمنان ادای احترام کرد.
محیط‌بان شهید غلامرضا جعفری مهر ۱۳۸۴ در یک درگیری مسلحانه با شکارچیان در محل چشمه ویان در پارک ملی صیدوا در منطقه حفاظت شده پرور شهرستان مهدیشهر استان سمنان به ضرب گلوله شکارچی متخلف به شهادت رسید و مزارش در امامزاده اشرف(ع) قرار دارد.
محیط‌بان شهید جعفری در زمان شهادتش فزرند یک ماهه داشت. اکنون فرزندش نزدیک به ۲۰ ساله است و هنوز قاتل پدرش پیدا نشده است و انتظار می‌رود با بررسی دوباره پرونده زاویه‌های تاریک و مبهم آن کشف و قاتل شناسایی شود.
افزایش نیروی انسانی از اولویت‌های سازمان محیط‌زیست است
معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست در دومین برنامه سفر خود به استان سمنان در دیدار با کارکنان اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست سمنان در پاسخ به مطالبه آنان درباره رفع چالش نیروی انسانی در این استان گفت: افزایش نیروی انسانی به ویژه در بخش محیط‌بانی از اولویت‌های این سازمان محسوب می‌شود و در حال پیگیری است.
وی افزود: اصلاح برخی قوانین در زمینه‌هایی از جمله حمل سلاح، تخصیص بخشی از عوارض آلایندگی به امور محیط زیست و تقویت منابع مالی صندوق ملی محیط‌زیست و توسعه فناوری‌های نو مورد توجه سازمان محیط زیست است.
وی با بیان اینکه تقویت همکاری‌های بین‌بخشی و بهبود و ارتقای وضعیت سازمان حفاظت محیط‌زیست به ویژه همسان‌سازی حقوق و دستمزد با اولویت در دست پیگیری است، ادامه داد: توجه به بهبود معیشتی و ارتقای امکانات و تجهیزات همپای تلاش در دیگر بخش‌ها مدنظر قرار دارد و البته باید این موضوع مدنظر باشد که رفع دغدغه‌ها زمانبر است.
به گفته انصاری، سازمان حفاظت محیط‌زیست در زمینه‌هایی همچون منابع مالی، کمبود امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی در دوره‌های مختلف باوجود تلاش‌ها عقب نگهداشته شد.
معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطر نشان کرد: تلاش می‌شود موضوع‌های کلان حفاظت محیط‌زیست در دولت مطرح و وارد مسایل حکمرانی شود.
وی گفت: تعطیلی شهرهای غرب و جنوب غرب کشور به دلیل پدیده گرد و غبار نشان دهنده اهمیت حوزه محیط زیست و تحت تاثیر قرار دادن زندگی ساکنان این مناطق است.
انصاری اظهار کرد: محیط زیست انسانی و محیط بانی استان سمنان با دربرگیری ۱۹ درصد مناطق زیر پوشش سازمان حفاظت محیط زیست، زیست گونه‌های شاخص و نادر حیات وحش، گستردگی و استقرار صنایع متعدد نیازمند توجه ویژه است.
ضرورت بیان شفاف مواضع محیط زیست درباره فعالیت صنایع سمنان
معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست طی برنامه‌ای دیگر در دیدار با حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی مطیعی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه سمنان رفت.
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه سمنان در این دیدار با تاکید بر اهمیت نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست در زمینه فعالیت واحدهای صنعتی این استان، معدن بوکسیت شاهرود و واحد تولید لاستیک در مهدیشهر گفت: این مواضع با نگاه کارشناسی و به طور شفاف اعلام شود.
وی افزود: محیط‌زیست از مسایل پرچالش این استان محسوب می‌شود و انتظار می‌رود دقت لازم و شفافیت مورد توجه باشد.
وی با اشاره به بحران آب در استان سمنان و صدور دستور پیگیری از سوی معاون اول رییس جمهور ادامه داد: موضوع نبود مشکل زیست‌محیطی برای تامین آب سمنان تاکنون ۲ بار اعلام شده و اکنون برای بار سوم در دست بررسی است؛ انتظار می‌رود رفع مشکل کم‌آبی سمنان با تامین آب سالم آشامیدنی مورد توجه باشد.
امام جمعه سمنان بیان کرد: برای کوتاه‌مدت و میان مدت در رفع مشکلات کم‌آبی اقدام‌هایی انجام شد اما باید برای رفع مشکل کم‌آبی در بلندمدت مورد توجه باشد.
محیط‌زیست سمنان، نیازمند توجه ویژه
معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست هم در این دیدار گفت: اداره‌کل حفاظت محیط زیست سمنان به دلیل تنوع زیستی و ویژگی‌های خاص نیازمند توجه ویژه است و انتظار می‌رود بخش‌های مختلف بیش از پیش همراهی کنند.
شینا انصاری افزود: محیط زیست طبیعی و انسانی در سمنان مورد توجه و بررسی در این سفر است و رفع این مشکلات مدنظر قرار دارد.
۵۳ طرح بزرگ مقیاس کشور در مسیر ارزیابی اثرهای زیست محیطی
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در برنامه‌ای دیگر با حضور در نشست ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان سمنان با اشاره به قرار داشتن ۵۳ طرح بزرگ مقیاس در مسیر ارزیابی اثرهای زیست محیطی گفت: این حوزه در بخش صنایع موضوع اولویت‌دار نیست و انتظار می‌رود رعایت موارد زیست‌محیطی در رفع چالش‌های صنایع مدنظر باشد.
وی با گرامیداشت دهه کرامت و یاد و خاطره شهدا به ویژه شهیدان محیط زیست افزود: محیط‌زیست نیازمند حمایت بخش‌های مختلف است و اگر صنایع به سمت فناوری‌های پاک بروند، سازمان حفاظت محیط زیست با آنان همراهی می‌کند.
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: بازنگری در آیین‌نامه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی با نگاه شفافیت و آگاهی‌بخشی جوامع محلی مورد توجه است.
سیاست‌های رهبر معظم انقلاب چراغ راه حفاظت محیط‌زیست
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در قالب ۱۵ بند و برنامه هفتم پیشرفت، خطی مشی این سازمان در حفاظت از محیط‌زیست است.
وی افزود: سال‌ها بی‌توجهی به مسایل زیست محیطی مشکل‌هایی به وجود آورده و برخی از آنها به ابَرچالش و تهدید سلامت خانواده‌ها تبدیل شده است.
انصاری ادامه داد: برنامه هفتم پیشرفت مسیر راه را در حفاظت از محیط زیست نشان می‌دهد و رییس‌جمهور نیز با نگاه به توسعه پایدار با رعایت موازین زیست محیطی همراهی دارد.
به گفته وی، آلاینده‌ها سلامت شهروندان در میان مدت و بلندمدت تهدید می‌کند و نباید فقط به توسعه صنعتی فکر کرد.
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست سمنان گفت: سمنان استانی با محدودیت منابع آبی و مشکلات در زمینه آلودگی هواست و باید استقرار صنایع کم‌آب‌بر و پاک مورد توجه باشد.
وی اضافه کرد: محدودیت منابع آبی و برداشت بی‌رویه از سفره آب‌های زیرزمینی پدیده فرونشست را به همراه دارد و هم‌اکنون ۳۰ استان کشور با تهدید فرونشست مواجه است.
انصاری با اشاره به ظرفیت‌های صنعتی و معدنی سمنان اظهار کرد: در سال سرمایه‌گذاری برای تولید سازمان حفاظت محیط زیست بسته سرمایه‌گذاری سبز را تهیه کرده است.
وی بیان کرد: بازسازی و نوسازی خطوط تولید واحدهای صنعتی و معدنی موثر در تقویت بهره‌وری تولید و حفظ محیط‌زیست است.
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: توسعه انرژی خورشیدی به عنوان انرژی پاک، توجه به بازچرخانی پساب، سوق دادن سرمایه‌گذاران به سمت اکوتوریسم از جمله صنایع سبز و از ظرفیت‌های استان سمنان است.
وی افزود: برخی طرح‌های صنایع معدنی بدون دریافت مجوز زیست محیطی با پیشرفت فیزیکی بالا ساخته شده و یا فعال است که تعیین تکلیف این واحدها در دستور کار است.
به گفته انصاری، ۷۷ طرح با پیشرفت فیزیکی بالای ۷۰ درصد بدون مجوز محیط‌زیست به دولت درخواست داده شد به محیط زیست معرفی شوند تا با برآورد خسارت، صدور مجوز زیست‌محیطی بررسی شود.
هر طرحی را برای بقای یوزپلنگ امتحان می‌کنیم
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت و گوی اختصاصی با خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان سمنان بیان کرد: هر طرحی را برای افزایش شانس بقای یوزپلنگ امتحان می‌کنیم و طرح مرکز فراجمعیت هم یکی از همین موارد است.
به گزارش ایرنا، کاهش چشمگیر زاد و ولد یوزپلنگ آسیایی در ذخیره‌گاه زیستکره توران در شرق استان سمنان به عنوان تنها زیستگاه جهانی این گونه ارزشمند در آستانه انقراض، همپای تلاش‌ها برای زادآوری در این مجموعه، ایجاد «مرکز فراجمعیت» از طریق حصارکشیِ الکتریکی را به عنوان راهبرد جدید در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست قرار داده است.
یوزپلنگ‌ها به عنوان سریع‌ترین گونه جانوری بر روی کره خاکی با خطوط سیاه روی صورت، خال‌های سیاه پررنگ روی پوستشان و با قدرت بینایی قوی که روزگاری در گسترده وسیعی زیست داشتند، اکنون ایران و بخش‌هایی از استان سمنان را خانه امن خود یافته‌اند و از همین رو، از این گونه ارزشمند با عنوان «یوزپلنگ ایرانی» نیز یاد می‌شود.
طبق بررسی‌ها ۲۳ یوزپلنگ شناسایی‌شده در ذخیره‌گاه توران به عنوان تنها زیستگاه زادآور این گونه ارزشمند در جهان وجود دارد که از این تعداد ۶ فرد در مجموعه تکثیر و ۱۷ فرد در طبیعت زیست می‌کنند.
از مجموع ۱۷ فرد یوزپلنگ شناسایی‌شده در طبیعت زیستگاه توران در شهرستان‌های شاهرود و میامی استان سمنان، هفت یوزپلنگ بالغ شامل ۲ نر و چهار ماده بالغ هستند و هیوا جنسیت نامشخص دارد. ۱۰ یوزپلنگ نیز توله و نابالغ محسوب می‌شوند.
معاون رییس جمهور افزود: بهبود مطلوبیت و ایمنی زیستگاه یوزپلنگ آسیایی اولویت سازمان حفاظت محیط‌زیست برای حفظ این گونه به شدت در معرض خطر انقراض است.
انصاری اظهار کرد: یوزپلنگ آسیایی از گونه‌های به شدت در خطر انقراض برنامه‌های معاونت محیط زیست طبیعی با همراهی ادارات کل حفاظت محیط‌زیست در استان‌ها و به ویژه سمنان در دستور کار دارد.
وی با یادآوری اهمیت سمنان به عنوان زیستگاه مهم یوزپلنگ آسیایی خاطر نشان کرد: حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در دستور کار شورای عالی محیط‌زیست است و گرفتن مصوبه برای حفاظت از زیستگاه این گونه به شدت در خطر انقراض پیگیری می‌شود.
انصاری با اشاره به زیست ۱۷ قلاده یوزپلنگ آسیایی در ذخیره‌گاه زیستکره توران در شرق استان سمنان گفت: هفته آینده در شورای عالی محیط‌زیست ۲ محور برنامه در زمینه حفاظت از یوزپلنگ در کریدور مواصلاتی و ارتقای ایمنی و مطلوبیت زیستگاه برای امکان بقا و زاد و ولد بررسی خواهد شد.
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست تصریح کرد: تعداد کمی از یوزپلنگ‌های آسیایی باقیمانده است و باید اقدام‌ها به سمت بهتر شدن اوضاع پیش برود.
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه سفر به استان سمنان برای بازدید از منطقه حفاظت‌شده پرور در شهرستان مهدیشهر استان سمنان و پاسگاه محیط‌بانی این منطقه که زیستگاه هزاران‌ساله درخت اورس کوهی و مرال‌هاست به شهرستان مهدیشهر رفت.
وی پس از حضور در پاسگاه محیط‌بانی منطقه حفاظت‌شده پرور در شرق مهدیشهر استان سمنان با محیط‌بانان درباره موضوع‌های تخصصی و مختلف به گفت‌وگو نشست.
منطقه حفاظت‌شده پرور در۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان سمنان قرار دارد. این منطقه از شمال به استان مازندران، از جنوب به شهمیرزاد، از شرق به دامغان و از غرب به منطقه چاشم محدود است و در این منطقه سه ناحیه صیدوا، محدوده کلورد و سرم لعلوم به عنوان محدوده‌های امن شناخته می‌شود.
اطلس زیست‌بوم طبق برنامه هفتم توسعه تهیه می‌شود
معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در نشست با تشکل‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه محیط زیست استان در اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست سمنان گفت: اطلس زیست‌بوم مطابق برنامه هفتم توسعه از سوی کارشناسان در دست تهیه است.
انصاری افزود: بازنگری آیین‌نامه ارزیابی زیست‌محیطی صنایع تدوین شد و در شورای عالی محیط‌زیست به زودی تصویب می‌شود.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: حفاظت از کوهستان با تهیه و ابلاغ شیوه‌نامه در دست پیگیری است.
وی ادامه داد: استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد برای حفاظت از محیط‌زیست مورد توجه ویژه است.
انصاری با اشاره به بررسی مجوز فعالیت واحد صنعتی ایران‌تایر در مهدیشهر تصریح کرد: تمامی مطالبه‌گری‌های فعالان زیست‌محیطی استان سمنان پیگیری می‌شود.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: استاندار سمنان طی نشستی با فعالان و تشکل‌های زیست‌محیطی مشکلات آنان را بشنوند.
اثرات معدن بوکسیت شاهوار بر کسی پوشیده نیست
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست گفت: اثرات فعالیت معدن بوکسیت شاهوار بر کسی پوشیده نیست.
حمید ظهرابی افزود: از معدن بوکسیت شاهوار در شاهرود برای بررسی فعالیت بازدید می‌شود.
وی ادامه داد: با همراهی معاونت حقوقی ریاست جمهوری، آیین‌نامه حفاظت از کوهستان به عنوان ستون‌های زمین در دست تدوین و تصویب است.
برنامه پنجساله حفاظت از یوزپلنگ تا ایمن‌سازی زیستگاه
وی با بیان اینکه موضوع دام و شتر از مشکلات در حوزه خارتوران شاهرود و زیستگاه یوزپلنگ است، اظهار کرد: برنامه پنجساله برای حفاظت از یوزپلنگ نوشته شد و به زودی تصویب و اجرایی می‌شود.
به گفته ظهرابی، ایجاد سه منطقه حفاظت مشارکتی در قلمرو یوزپلنگ آسیایی برنامه‌ریزی شده است.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: حضور دامپزشک متخصص آفریقایی در انتقال دانش و افزایش ضریب موفقیت در اجرای طرح حفاظتی و تکثیر یوزپلنگ موثر است.
وی بیان کرد: سازمان حفاظت از محیط‌زیست از سازمان‌های مردم‌نهاد در حفاظت از زیستگاه حیات وحش و همراهی در این زمینه استقبال می‌کند.
ظهرابی با بیان اینکه تصادف عامل اصلی تلفات یوزپلنگ آسیایی است، افزود: ارتقای ایمنی مسیر تهران- مشهد در محدوده قلمرو این گونه ارزشمند مورد توجه ویژه است.
تمامی اقدام‌ها درباره یوزپلنگ بر حفظ زیستگاه آن متمرکز است
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تمامی اقدام‌ها و هر رویکردی درباره مراقبت از یوزپلنگ متمرکز بر حفظ زیستگاه این گونه ارزشمند به شدت در خطر انقراض است تا در زیستگاه طبیعی خود ادامه حیات دهد.
انصاری در پایان برنامه‌های سفر به استان سمنان در جمع خبرنگاران درباره رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در موضوع گونه در خطر انقراض یوزپلنگ اظهار کرد: رویکرد اصلی در حفاظت یوزپلنگ حفظ زیستگاه‌های طبیعی این جاندار است.
وی ادامه داد: یکی از برنامه‌های هفته آینده در شورای عالی محیط زیست با حضور دکتر پزشکیان رییس جمهور، برنامه حفاظت از یوزپلنگ و مراقبت از کریدورهای عبور یوزپلنگ است که به بررسی نیاز دارد.
وی افزود: نگاه سازمان حفاظت محیط زیست این است که اقدام‌ها در مورد گونه‌های خاص مانند یوزپلنگ و همچنین در معاونت‌های انسانی و آموزش باید با پیوست رسانه‌ای همراه باشد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست درباره اثربخش بودن یا نبودن برنامه تکثیر یوزپلنگ در اسارت، یادآور شد: در هر صورت، این روش نیز به عنوان یکی از مسیرهای حفاظت از این گونه ارزشمند مطرح بوده است و باید انجام می‌شد و از هر روشی برای حفظ گونه یوز در کشور به صورت کارشناسی استقبال می‌شود.
وی گفت: اقدام‌ها و برنامه‌ها درباره گونه‌های خاص جانوری مانند یوزپلنگ نیز از این پس با پیوست رسانه‌ای همراه می‌شود.
انتقال بین‌حوضه‌ای آب از منظر حفاظت محیط زیست
انصاری درباره نظر کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست درباره طرح‌های انتقال آب، خاطر نشان کرد: رویکرد غالب سازمان حفاظت محیط زیست درباره آب، مدیریت بهینه مصرف آب است.
وی تاکید کرد: منظور روش‌هایی مانند بازچرخانی پساب و با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید است که با کاهش مصرف همراه باشد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست درباه طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای گفت: این دست طرح‌ها باید در این سازمان ارزیابیِ اثرات شود و بررسی‌های ویژه در کمیته‌های مربوطه را در سازمان حفاظت محیط زیست طی کند.
وی بیان کرد که نگاه سازمان حفاظت محیط زیست به مساله آب بیشتر نگاه نرم‌افزاری است تا سازه‌ای، به صورتی که تمرکز بر جلوگیری از اتلاف آب باشد تا بخش عمده‌ای از کمبود آب جبران شود.
انصاری در پاسخ به پرسشی درباره نظر سازمان حفاظت محیط زیست در مورد طرح‌های انتقال آب دریای خزر و سد فینسک در استان سمنان گفت که از سوابق این طرح‌ها حضور ذهن ندارد و سوابق روند قانونی آن نیازمند بررسی است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، سمنان با مساحت نزدیک به ۹۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع، یکی از پهناورترین استان‌های کشور ایران است و با پنج و ۹ دهم درصد مساحت کل کشور، از این نظر هفتمین استان ایران محسوب می‌شود.
بر پایه برآورد مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰، استان سمنان با هشت شهرستان در مجموع ۷۵۷ هزار و ۲۰۰ نفر جمعیت دارد که از این شمار، بیش از ۲۰۰ هزار نفر ساکن مرکز استان هستند.
