- شناخت قوانین روز: قانونگذاری در حوزه خانواده ممکن است دستخوش تغییرات و اصلاحاتی شود. برای مثال، رویکرد قانونی به مهریه یا قوانین مرتبط با سن حضانت طی سالهای اخیر با اصلاحاتی مواجه بوده است. وکیل باید بهروز باشد و از تمامی مقررات جدید آگاه باشد تا بتواند مسیر درستی برای رسیدن به نتیجه مطلوب ترسیم کند.
- مهارت مذاکره: اکثر اختلافات خانوادگی با مذاکرات پیش از دادگاه، صلح و سازش یا حتی میانجیگری قابل حل هستند. وکیلی که مهارت مذاکره دارد، میتواند فضای تنشآلود را مدیریت کرده و راهی برای توافق بهدست آورد. این امر بهویژه در پروندههایی که حضور فرزندان مطرح است، از اهمیت بیشتری برخوردار میشود؛ چرا که هرچه تنشها کاهش یابد، آسیب کمتری متوجه کودکان خواهد شد.
- قابلیت مدیریت احساسات: وکیل خانواده باید بداند که کار با پروندههای خانوادگی صرفاً بُعد حقوقی ندارد. مسائل عاطفی، روابط احساسی میان اعضا، یا حتی خشم و نفرتی که ممکن است در جریان دعوا شکل بگیرد، همه و همه نیازمند مدیریتی چندوجهی است. وکیلی که بتواند علاوهبر پیگیری حقوقی، به موکل آرامش خاطر بدهد و او را از اقدامات شتابزده بر حذر دارد، یقیناً نقش موثرتری ایفا خواهد کرد.
انتخاب وکیل اشتباه میتواند سرنوشت پرونده را به کلی تغییر دهد. تصور کنید وکیلی تجربهی کافی در حوزه خانواده نداشته باشد یا مهارت مذاکرهاش ضعیف باشد؛ در این صورت نه تنها پرونده شما طولانی میشود، بلکه احتمال دارد حقوق شما بهطور کامل استیفا نشود یا مصالح شما در رسیدگی نادیده گرفته شود. ازاینرو، زمان کافی برای تحقیق و پرسوجو صرف کنید، از سوابق وکیل مطمئن شوید و سپس دست به انتخاب بزنید.
مشکلات رایج در مسیر رسیدگی به دعاوی خانواده و توصیههای کاربردی
پروندههای خانواده ذاتاً حساساند و در بسیاری از موارد فراتر از یک اختلاف حقوقی ساده، پای احساسات، گذشتهی مشترک، آبرو و حتی آینده فرزندان در میان است. ازاینرو، عموماً این دعاوی با مشکلها یا موانع خاصی مواجه میشوند. در ادامه به برخی از رایجترین آنها اشاره میکنیم و پیشنهادهایی برای مدیریت بهتر ارائه میدهیم.
یکی از نگرانیهای اصلی افراد، طولانیشدن زمان رسیدگی است. دلایل زیادی ممکن است باعث تاخیر شوند. گاه کمبود شعبههای تخصصی، یا حجم بالای پروندهها در دادگاه خانواده منجر به نوبتدهیهای دیر هنگام میشود.
در برخی موارد هم خود طرفین با ارائه درخواستهای مکرر، تغییر وکیل یا عدم حضور در جلسات، رسیدگی را به تعویق میاندازند.
توصیه این است که از ابتدا با همکاری نزدیک با وکیل، مدارک خود را تکمیل کنید و در جلسات دادگاه حاضر شوید تا روند رسیدگی بدون وقفه جلو رود.
یکی از مسائل چالشی در دعاوی خانوادگی، تعیین تکلیف مهریه، نفقه، اجرتالمثل یا تقسیم اموال مشترک است. هر طرف ممکن است احساس کند حقوقش نادیده گرفته شده یا طرف مقابل قصد سوءاستفاده دارد. برای کاهش تنش، بهتر است از ابتدا به یک کارشناس یا وکیل مراجعه کنید یا با وکیل تلفنی صحبت کنید تا مطابق قانون، حد و حدود هر حق مالی را روشن سازد. وقتی هر دو طرف بدانند قانون چگونه درباره مهریه و نفقه قضاوت میکند، احتمال رسیدن به توافق بیشتر خواهد بود.
طبیعی است که در خلال اختلاف خانوادگی، خشم، اندوه، ناامیدی یا حتی انتقامجویی وجود داشته باشد. اما باید به یاد داشت که تصمیمات حقوقی در بستر منطقی و قانونی گرفته میشوند. وکیل نقشی کلیدی در کنترل هیجانهای منفی دارد.
توصیه میشود از رفتارهای شتابزده، ارسال پیامهای تهدیدآمیز یا توهین به خانواده مقابل پرهیز کنید. این قبیل کارها نهتنها کمکی نمیکند، بلکه گاه باعث میشود طرف مقابل از آن بهعنوان دلیل یا مدرک در دادگاه استفاده کند.
مهمترین قربانیان اختلافات زناشویی معمولا فرزندان هستند. پدر و مادری که سرگرم دعوا و انتقامگیری هستند، گاه منافع عاطفی و روانی فرزند را فراموش میکنند. در هر تصمیم حقوقی، باید برای مصلحت فرزند اولویت قائل شد. گاه نیاز است حتی اگر در سایر موارد با همسر سابق توافق ندارید، برای آینده فرزند به یک جمعبندی متناسب برسید.
وکیل همواره میتواند در این بخش یاریدهنده باشد و راههایی برای تقسیم زمان ملاقات و ضمانتهای لازم برای دریافت نفقه فرزند پیشنهاد دهد.
در دعاوی خانوادگی، ارائهی سند و مدرک معتبر یک اصل حیاتی است. فرض کنید زنی میخواهد ثابت کند که همسرش مدت زیادی است به او نفقه پرداخت نکرده، اما هیچ رسیدی از قبل نگرفته است. یا میخواهد اثبات کند شوهر به او بدرفتاری جسمی یا روحی داشته، اما مستند و شاهدی در دست نیست.
در چنین مواردی، وکیل باید با زیرکی و با استفاده از قرائن موجود، شواهد جانبی و گواهی شهود، نبود مدارک رسمی را جبران کند. هرچه از ابتدا مدارک مستدل گردآوری شود، احتمال موفقیت در پرونده بالاتر خواهد رفت.