زبان رمزی دلاک‌های قدیم چه بود؟

به گزارش همشهری آنلاین، دلاک‌ها از همان دوره صفویه تا چند دهه قبل که کسب‌وکارشان رونق نسبی داشت، افرادی همه‌فن‌حریف بودند که علاوه بر مشت و مال، گاهی کار شکسته‌بندی، کوتاه کردن مو، کشیدن دندان و حجامت را هم انجام می‌دادند و لابه‌لای کارشان مردم را از اخبار و وقایع روز هم آگاه می‌کردند. به‌عبارتی، دلاک‌ها افرادی بودند که کارشان به تخصص نیاز نداشت و با روش‌های کاملاً سنتی در این صنف فعالیت می‌کردند.

هانری رنه دالمانی، سیاح معروف فرانسوی که در دوره حکومت قاجار به تهران آمده بود در بخشی از سفرنامه‌اش به این نکته اشاره کرده که اصلی‌ترین کار دلاک‌ها، کیسه‌کشی و مشت و مال بوده، اما کارهایی مثل حجامت، زالو انداختن، سرتراشی و ریش‌تراشی، ختنه نوزادان پسر، مداوای شکستگی‌ها و دررفتگی‌های استخوان، دندان کشیدن و جا انداختن ناف را هم که برخی اطبا از انجام آن امتناع می‌کردند، برعهده می‌گرفتند.

آنطور که سیاحان اروپایی روایت کرده‌اند، دلاک‌های تهرانی مسئولیت‌های مهمی ازجمله دلالت ازدواج هم داشته‌اند که از نگاه عموم مهم جلوه می‌کرد. آنها بین خودشان زبانی رمزگذاری ‌شده داشتند و ۲ فرد دلاک گاهی که می‌خواستند کسی متوجه گفت‌وگوهایشان نشود، به زبان مخصوص خودشان صحبت می‌کردند.

این اطلاعاتی است که سیاحان مختلف به ما می‌دهند و در کتاب فرهنگواره گرمابه به آن اشاره شده است. جیمز موریه، دیپلمات و نویسنده بریتانیایی در بخشی از همین کتاب به نقل از حاجی‌بابا، یکی از مشهورترین دلاک‌های ایرانی، روایت کرده که در ۳۳ چشمه دلاکی استاد بود که منظور همان ۳۳ عملی است که دلاک‌ها در شهرهای مختلف انجام می‌دادند و آرام‌آرام به تهران هم رسیده بود.