همشهری آنلاین؛ فهیمه طباطبایی- لیلا شریف: شهریه مدارس غیردولتی برای خانواده ها همیشه پر از ابهام و سوال است، مخصوصا والدینی که مجبورند همه ۱۲ سال تحصیلی یا نیمی از آن، فرزندانشان را به این مدارس بفرستند. شهریههایی که از هزینه درس خواندن در دانشگاه آزاد هم فراتر رفته و بار سنگینی است بر روی دوش والدین به خصوص در شهرهای بزرگ. در این باره گفتگویی داشتیم با احمد محمودزاده، معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی که در زیر می خوانید:
یکی دو تا از این مدارس را به ما معرفی کنید. ما در کل کشور مدرسهای نداریم که ۳۰۰ میلیون تومان شهریه داشته باشد در هیچ جای کشور، حتی در تهران که بالاترین شهریه را میگیرند، هم این اتفاق نمیافتد. از ۲۰ هزار مدرسه و ۲۰ هزار آموزشگاه زبان و علمی آزاد در کل کشور، یکی دو تا مدرسهای که خارج از عرف و متعارف شهریه دریافت کردهاند که همانها رسانهای شده که درست نیست.
شهریه ساختاری دارد که هر سال تعیین میشود. براساس مواد قانونی ۱۵ و ۱۶ الگوی شهریه ابلاغ میشود که امسال هم زودتر این را شروع کردیم. ما برای تعیین شهریه سال تحصیلی آینده از اسفند ۱۴۰۳ الگو را در شورای نظارت مرکزی مصوب کردیم و با تایید اعضای شورای راهبردی آن را ابلاغ کردیم که به چه نحو دریافت شود.
ما براساس ۷ شاخص برای هر مدرسه تصمیم میگیریم که حقوق معلم،کیفیت بخشی که ۱۵۰ مورد است، فضای آموزشی، ابزار آموزشی، اجاره ساختمان، مقطع تحصیلی و نرخ تورم برای مدارس شهریه در نظر میگیریم. موسس براساس اینها پیشنهاد شهریه میدهد و در شورای تعیین شهریه بررسی و آن را نهایی میکنند و به استان اعلام و بعد از بررسی ابلاغ میشود.
در کنار اینها، کلاسهای فوق برنامه در قانون دیده شده که اجازه داده است مدرسه غیردولتی، ۴۰ درصد شهریه ثابت را به این عنوان دریافت کند. یعنی اگر شهریه مدرسهای ۳۰ میلیون تومان است، ۴۰ درصد از آن را میتواند برای فوق برنامه بگیرد که در ابتدایی ساعت فوق برنامه ۱۲ ساعت، متوسطه اول ۱۶ ساعت و در متوسطه دوم ۱۷ ساعت در نظر گرفته شده و در هنرستان ۱۲ ساعت.
نه اجبار است و نه اختیار اما اعتقاد ما این است که مدرسه غیردولتی به فوق برنامه آن است. وگرنه چه فرقی نسبت به دولتی دارد؟ والدین هم دنبال این فوق برنامه هستند. البته بخش دیگری هم در شهریه وجود دارد مثل لباس فرم، میان وعده، ناهار، اردو و سرویس که با مصوبه انجمن اولیا و مربیان تعیین و دریافت میشود و برخی دیگر از شهریه هم برای فعالیتهای آموزشگاهی است یعنی کلاسهای خارج از وظایف مدرسه که والدین رقم همه اینها را جمع میکنند و به عنوان شهریه یک سال تحصیلی مدرسه غیردولتی عنوان میکنند که مشکل ایجاد میشود. مثلا مدرسه دو زبان درس دهد که جزو وظایفش نیست و تقاضای والدین است که دوست دارند در مدرسه اتفاق بیفتد. الان اگر موسس تمام اینها را درست اطلاع رسانی کند، این همه بحث و مشکل پیش نمیآید.
سال تحصیلی که گذشت ۱۱۰ میلیون تومان برای پایه دوازدهم منهای لباس فرم، ناهار، سرویس مدرسه و اردو.
نه این دست ما نیست. دست انجمن اولیا و مربیان است.
نه اینطور نیست. مصوبه انجمن اولیا و مربیان را نداشته باشند، امکان دریافت این شهریه را ندارند. بعضی جاها به شوخی می گویم که برخی خانواده ها غذای خود را هم از مدرسه میگیرند که این خیلی به ما ربطی ندارد. ما منهای فعالیت آموزشگاهی و ... که گفتم نظارت میکنیم.
ما برای سال آینده اعلام نمیکنیم چون باید حساب و کتاب کنیم.
دست را باز نگذاشتیم.
در این بخشنامه همه اینها را آورده ایم و گفتیم که چه غذایی باید داده شود که متعارف مدرسه باشد. در برنامه غذایی مدارس شیشلیگ یک بار بود که برخورد شد.
نه این طور نیست و قبول ندارم.
بحث پیش ثبت نام سالها است که به دلیل محدودیت ظرفیت مدارس اعلام میشود، البته این موضوع در تمام مدارس رایج نیست و در تعداد کمی از مدارس که خانوادهها احساس میکنند از امکانات، کیفیت و دسترسی بهتری برخوردار است، این اتفاق میافتد. به عنوان مثال مدرسهای با ظرفیت ۶۰ ورودی اما هزار نفر درخواست کننده داریم، در چنین شرایطی خانوادهها دوست دارند که پیش ثبت نام را انجام دهند به همین دلیل ما موضوعات مصاحبه، آزمون و پیش ثبت نام در مصوبهای پیش از حضور من در شورای نظارت تصویب شد.
۵۰ درصد که نه! خانواده یک بخشی از شهریه را به مدرسه پرداخت میکند تا مدرسه مطمئن شود که این دانش آموز ثبت نام شده است. ما شرط هم گذاشتهایم که اگر یک دانش آموز به هر دلیل نخواست در آن مدرسه ثبت نام کند، مدرسه باید تمام پیش پرداخت را به خانواده برگرداند.
ضمن اینکه فقط بحث خدمات در سال تحصیلی نیست، بحث پشتیبانی هم مطرح است، اینکه مدرسه برای مهر ماه آماده شود، اقدامات مختلفی در حوزه سخت افزار، آموزش معلمها و سایر فعالیتهای تابستانی انجام میشود.
من یک روستا زاده هستم، به همین خاطر شاکله ذهنی من طوری ساخته شده است که وارد چنین فضاهایی نمیشوم و بدون اینکه در نظر داشته باشم که این مدرسه برای کدام چهره سیاسی است، فعالیت خودم را انجام میدهم. نام برخی از این مدارس به گوش من هم رسیده است اما حتی به این سمت نرفتهام که بدانم این مدارس کجا هستند. و با من چه ارتباطی دارند.
من اصلا وارد این فضا نمیشوم، یک الگوی شهریه است که برای همه ابلاغ میشود. من نمیخواهم بگویم که هیچکدام تخلف نمیکنند، احتمال دارد که برخی از تخلفات هم با نام چندتا از این مدارس گره خورده باشد اما این مدارس چارچوبها را رعایت میکنند و در تعطیلی مدارس و مجموعهها خیلی رعایت حال این قبیل مدارس را نکردهام. سه پرونده خیلی بزرگ را در شهر تهران مدیریت کردیم، برخی از آنها اعلام هم شدند اما متأسفانه نهادهای دیگری که باید دست به مراقبت بزنند، چندان درست عمل نمیکنند. ما فضای موسسین مدارس غیردولتی را به سمتی بردیم که قانون از ما میخواهد.
حتما نظارت میکنیم و تخلف در پرونده ثبت و برخورد انجام میشود. چند پرونده داریم که شاید هیچ کس نمیتوانست به آن بپردازد اما ما وارد شدیم.
فکر نکنم اینگونه باشد. حتی برای خود آموزش و پرورشیها، اجازه نداریم که به کسی بدون ضابطه مدرسهای را اجاره بدهیم.
بله! اگر در آموزش و پرورش مدارسی داریم که به هر طریقی در آموزش دولتی استفاده نشده است، احتمال دارد که اجاره داده شده باشد اما همه ضوابط قانونی رعایت شده است.
اگر دانش آموز وجود داشته باشد که اجاره نمیدهند، هیچ منطقهای اگر دانش آموز در مدرسه باشد که این کار انجام نمیدهد، اولویت اول آموزش و پرورش، تأمین فضا و نیرو برای مدرسه دولتی است. شاید چند مدرسه به دلیل دانش آموز کم ادغام شدند و مدرسه را اجاره دادهاند، اتفاق افتاده است، نه اینکه دانش آموزی را از مدرسه خارج کنند تا فضا به غیردولتی اجاره داده شود. احساس من این است که چند مورد در فضای عمومی مطرح میشود و این موارد را ملاک عمل قرار میدهند اما واقعیت این است که این موارد خیلی کم است و در تهران بیشتر از ۲ مورد به این شکل نیستند.
نه بحث این نیست، یک زمانی افکاری در آموزش و پرورش وجود داشت و گفتند این هزینههایی که برای آموزش میشود، چرا با قیمت تمام شده به دیگران برای مدیریت واگذار نکنیم. فرمایشات حضرت آقا ناظر بر این موضوع است.
از سه طریق میتوانند. اول به وسیله سامانهای که شهریههای مصوب را میبینند، میتوانند شکایت خود را ثبت کنند. دومین مسیر این است که به ادارات ارزیابی عملکرد و پاسخگویی شکایات در هر منطقه از آموزش و پرورش مراجعه کنند.در کنار این مراحل باید بگویم که در ادارات آموزش و پرورش سراسر کشور در ۵۱۰ منطقه دارای مدارس غیردولتی، مدیر مشارکتهای مدارس غیردولتی حضور دارد و مردم میتوانند نسبت به شهریه شکایت را ثبت کنند.از نظر نحوه برخورد نیز مشکل برخورد نداریم چرا که دستورالعملها کاملا مشخص است.