خوش به حال اقشار محروم جامعه شد

دولت طبق وعده های سابق خود، حالا در مسیر تمکیل برخی فازهای پروژه های بزرگ مسکنی نظیر مسکن ملی است. گفته می شود که واحدهای متقاضیان به زودی تحویل داده می شود.

دهک‌های پایین جامعه که غالباً از توان پرداخت پیش‌قسط، اجاره‌های ماهانه بالا یا حتی هزینه رهن یک واحد کوچک نیز عاجز هستند، عملاً از چرخه بازار رسمی مسکن حذف شده‌اند. هرچند دولت‌ها در سال‌های گذشته وعده‌هایی در قالب طرح‌های مسکن مهر، مسکن ملی و نهضت ملی مسکن داده‌اند، اما واقعیت آن است که سرعت و کیفیت اجرای این طرح‌ها، همخوانی چندانی با نیاز فوری این اقشار نداشته است.

در بسیاری موارد، یا پروژه‌ها به دلایل مالی، بوروکراتیک یا فساد اداری نیمه‌تمام رها شده‌اند، یا خانه‌هایی ساخته شده که به دلیل نبود زیرساخت، کیفیت پایین ساخت یا فاصله زیاد از مراکز اشتغال، عملاً به درد خانوارهای هدف نمی‌خورند.

در چنین شرایطی، نهاد دولت با چالش بزرگی مواجه است: آیا سیاست‌گذاری مسکن باید صرفاً به تولید انبوه خانه‌هایی با حداقل امکانات محدود شود یا باید به صورت جامع‌تری، عدالت فضایی، کیفیت ساخت، دسترسی به خدمات عمومی و حمل‌ونقل را نیز لحاظ کند؟ بخش قابل‌توجهی از دهک‌های پایین نه‌تنها به خانه‌ای برای سکونت نیاز دارند، بلکه خواهان آن‌اند که خانه‌شان در محلی باشد که بتوانند در آن کار کنند، فرزندان‌شان به مدرسه بروند و به مراکز درمانی و حمل‌ونقل عمومی دسترسی داشته باشند. این انتظارات، نه تجملاتی‌اند و نه غیرواقعی، بلکه بخش بنیادین از حق زیستن با کرامت‌اند.

از سوی دیگر، نبود برنامه حمایتی مشخص در حوزه اجاره‌نشینی، مشکل را دوچندان کرده است. در حالی‌که بازار اجاره مسکن به‌شدت رها و بی‌قاعده است، دولت‌ها عملاً هیچ ابزار مؤثر و مستقلی برای کنترل قیمت‌ها یا حمایت از مستأجران نداشته‌اند. دهک‌های پایین که اکثراً مستأجرند، هر سال با تهدید جابه‌جایی، افزایش بی‌رویه اجاره یا حتی بی‌خانمانی مواجه می‌شوند؛ آن هم در غیاب سیاست‌هایی مثل یارانه اجاره، بانک زمین شهری یا بیمه سکونت.

تبعیض در تخصیص منابع، نگاه سودمحور به بازار زمین و غفلت از ابزارهای نوین مانند مسکن اجتماعی، اجاره‌داری حرفه‌ای یا واگذاری زمین با شرط ساخت، همگی باعث شده‌اند تا فاصله میان دولت و نیاز واقعی مردم در حوزه مسکن هر روز بیشتر شود. آنچه امروز دهک‌های پایین جامعه می‌خواهند، نه وعده‌های پرطمطراق، بلکه اقداماتی شفاف، منصفانه و قابل اجراست؛ اقداماتی که تضمین کند مسکن نه کالایی برای سوداگری، بلکه حقی همگانی برای زیستن باشد.

معاون‌ مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر تسریع در فرآیند اجرا و رفع موانع احتمالی در تکمیل واحدها، از تحویل ۵۰ هزار واحد مسکونی در هفته دولت امسال، خبر داد.

حویل ۵۰ هزار واحد مسکونی در هفته دولت

دومین نشست پایش طرح‌های نهضت ملی مسکن امروز (دوشنبه، ۱۲ خرداد) به ریاست حبیب‌الله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان، و با حضور معاونان وزیر راه و شهرسازی، علی نبیان مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن، شهرام ملکی مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، علی‌اصغر یوسف‌نژاد معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌های وزیر راه و شهرسازی، و همچنین مدیران کل راه و شهرسازی استان‌های سراسر کشور، در ساختمان دادمان وزارت راه و شهرسازی برگزار شد.

در این نشست، گزارشی از روند اجرای طرح نهضت ملی مسکن، واگذاری زمین و همچنین تدابیر استان‌ها برای شناسایی افراد مستعد جهت پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن ارائه شد.

طاهرخانی با تأکید بر تکمیل پروژه‌ها، اظهار کرد: باید همگی تلاش کنیم تا در شهریورماه امسال و همزمان با هفته دولت، حداقل ۵۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن را که در مراحل پایانی هستند، تکمیل کرده و با تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی، به متقاضیان تحویل دهیم.

وی خواستار تسریع در اجرای پروژه‌های مسکن و همچنین واگذاری زمین در استان‌ها به واجدان شرایط شد و افزود: در بخش مسکن حمایتی و تعهدی که دولت برای حدود ۸۵۰ هزار نفر دارد، ضروری است تا عقب‌ماندگی‌ها در این بخش جبران شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در یک‌ماه اخیر، در استان‌ها و همچنین شهرهای جدید، روند اجرای پروژه‌های مسکن سرعت خوبی گرفته است، تصریح کرد: در خصوص استان‌هایی که در دریافت خدمات نظام مهندسی با مشکل مواجه‌اند، دفتر توسعه مهندسی ساختمان آمادگی لازم برای حل مشکلات احتمالی و تسهیلگری در این زمینه را دارد.

وی ادامه داد: پروژه‌های انبوه‌سازی در استان‌های تهران، اصفهان و قم، درصد بالایی را به خود اختصاص داده‌اند و لازم است در تکمیل آن‌ها، تسریع صورت گیرد. در این زمینه، تمامی استان‌ها باید اهتمام ویژه داشته باشند.

طاهرخانی در خصوص بازار اجاره نیز گفت: اغلب موجران و مستأجران به توافقات خوبی دست یافته‌اند و موجران عموماً رعایت حال مستأجران را می‌کنند. طبق آمار سامانه، تاکنون حدود ۲ هزار موجر بدون افزایش قیمت، قرارداد اجاره خود را تمدید کرده‌اند. بر همین اساس، لازم است در ماه آینده، استان‌ها نسبت به تهیه و پخش برنامه‌ای برای معرفی موجران موفق اقدام کنند.

وی با اشاره به ثبت‌نام ۶۰۰ هزار نفر در طرح جوانی جمعیت، از تخصیص زمین به ۵۹ هزار نفر از واجدان شرایط خبر داد.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در پایان، با تأکید بر رفع مشکلات مردم در حوزه مسکن و انجام به‌موقع تعهدات، گفت: جلسات پایش طرح‌های مسکن به‌صورت ماهانه برگزار و نتایج پیشرفت پروژه‌ها اعلام خواهد شد.