ظرفیت بالای تولید و صادرات ماهی تزئینی در اصفهان/ از کمبود نیروی انسانی متخصص تا ضرورت تکمیل زنجیره تولید
اقتصادآنلاین؛ گروه استان ها_ اصفهان گرچه به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران در کشور پیشتاز است اما دارای ظرفیت‌های فراوانی در زمینه‌های مختلف اقتصادی نیز هست و به عنوان قطب اقتصادی و صنعتی کشور، شناخته می شود.
یکی از ظرفیت‌های مهم استان در این زمینه پرورش ماهی‌های تزئینی است که همواره به عنوان یک صنعت سودآور و جذاب برای سرمایه‌گذاران و کارآفرینان در این استان مطرح بوده است.
اصفهان، تهران، قزوین، مرکزی، فارس، البرز و آذربایجان شرقی تولیدکنندگان ماهیان زینتی در کشور هستند و استان اصفهان با تولید ۸۱ قطعه ماهی در سال هم از منظر میزان تولید و هم تنوع ماهی در این امر پیشتاز است گرچه در کل کشور با وجود ظرفیت فراوان اقتصادی و صادراتی این صنعت، تنها دو درصد ماهیان تزئیتی دنیا را تولید می کنیم و نیازمند تکمیل زنجیره تولید هستیم.
اصفهان می تواند به قطب پرورش ماهی های تزئینی در کشور تبدیل شود
در این ارتباط حسنعلی اسکندری کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اصفهان با توجه به جاذبه‌های گردشگری، شرایط آب و هوایی مناسب و نیاز بازار، می‌تواند به قطب پرورش ماهی‌های تزئینی در کشور تبدیل شود، به اقتصادآنلاین می گوید: اصفهان دارای آب و هوای نیمه خشک و متنوعی است که می‌تواند شرایط مناسبی برای پرورش انواع ماهی‌های تزئینی فراهم کند.
وی با بیان اینکه وجود رودخانه زاینده‌رود و منابع آبی دیگر در استان، امکان تأمین آب با کیفیت برای پرورش ماهی‌ها را فراهم می‌آورد، می افزاید: همچنین، وجود زمین‌های مناسب برای ایجاد مزارع پرورش ماهی و آکواریوم‌ها، از دیگر مزیتهای این استان به شمار می‌آید.
این کارشناس اقتصادی، مهمترین نکته برای گسترش و توسعه این صنعت در اصفهان را، ضرورت تکمیل زنجیره تولید برشمرده و بیان می کند: در شرایطی که ۱۲۵ کشور در زمینه تولید ماهیان زینتی دنیا فعال هستند و هفت هزار گونه ماهی در این راستا تولید می شود، اما ایران تنها ۲ درصد از تولید ماهیان زینتی را در اختیار دارد و اینجاست که تکمیل زنجیره تولید اهمیت خود را نشان می دهد.
وی تاکید کرد: این در حالی است که ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، دارای تنوع بالایی از گونه‌های ماهی‌های تزئینی مانندگلدفیش، پترا، سیچلاید و غیره است و با توجه به شرایط محیطی، می‌تواند میزبان گونه‌های مختلف و.متنوع تری باشد.
بازار هدف ماهیان تزئینی در حال گسترش است
اسکندری با اشاره به اینکه همچنین، با استفاده از تکنیک‌های نوین پرورش، امکان تولید گونه‌های جدید و جذاب‌تر نیز وجود دارد، بیان می کند: با توجه به رشد روزافزون علاقه مردم به نگهداری ماهی‌های تزئینی در منازل و ادارات و شیوه های نوین تامین بهداشت در این زمینه بازار هدف برای این صنعت در حال گسترش است و اصفهان به عنوان شهری که مزیت مهم گردشگری کشور را نیز دارد می‌تواند به عنوان یک نقطه فروش مهم برای این محصولات عمل کند.
وی با اشاره به اهمیت صادرات این محصول بیان می کند: علاوه بر بازار داخلی، صادرات ماهی‌های تزئینی به کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی نیز می‌تواند منبع درآمد خوبی برای استان باشد و ارزش افزوده به همراه داشته باشد.
این فعال اقتصادی به مزیتهای اقتصادی این صنعت اشاره کرد و گفت: پرورش ماهی تزئینی می‌تواند به ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم در استان کمک کند به نوعی که با راه‌اندازی مزارع پرورش ماهی و فروشگاه‌های عرضه‌کننده، فرصت‌های شغلی جدیدی برای جوانان ایجاد خواهد شد و توسعهصنایع وابسته مانند تولید غذاهای مخصوص ماهی، تجهیزات آکواریومی نیز مطرح خواهد بود.
تامین سرمایه اولیه و آموزش نیروی انسانی
وی به چالش های این صنعت نیز اشاره و ابراز کرد: در زمینه پرورش ماهی تزئینی در اصفهان، چالش‌هایی نظیر کمبود اطلاعات فنی، نیاز به آموزش نیروی انسانی و تأمین سرمایه اولیه وجود دارد.
به نظر می رسد در زمینه رفع این چالش‌های صنعت پرورش ماهی می‌توان از تجربیات کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند باید بهره ببریم و برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی می‌تواند به ارتقای مهارت‌های لازم کمک کند.
اسکندری نیز در این زمینه با اشاره به اینکه دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی، مشاوره فنی و ایجاد زیرساخت‌های لازم، حمایت‌های قابل توجهی از صنعت پرورش ماهی تزئینی انجام دهد، بیان می کند: برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای مرتبط با این صنعت را در معرفی محصولات محلی و جذب سرمایه‌گذاران مهم است.
سال گذشته ارزش صادرات ماهیان زینتی ایران به ۹۰۷ هزار دلار رسید و در این سال ۶۴۳ هزار دلار هم واردات انجام شد.
همچنین بر اساس آمار موجود در یک سال اخیر بالغ بر ۸۱ میلیون قطعه ماهی تزئینی و آکواریومی در استان تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل یک میلیون قطعه افزایش را نشان می‌دهد.
در این ارتباط محمدرضا عباسی مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی اصفهان نیز استان اصفهان را از جمله اصلی‌ترین مناطق کشور در حوزه کشاورزی و شیلات و پرورش ماهی دانست و اظهار کرد: اصفهان در زمینه تولید ماهیان خوراکی و ماهیان زینتی و آکواریومی فعالیت چشمگیری داشته و حیث تولید ماهیان زینتی رتبه نخست را نسبت به سایر مناطق کشور در اختیار دارد.
وی ابراز کرد: افزایش هر ساله تولید این نوع ماهیان، توجه و علاقه‌مندی به سرمایه گذاری و ارتقای فعالیت در آن را نشان می‌دهد.
اشتغالزایی صنعت ماهیان تزئینی
عباسی با اشاره به اشتغالزایی این صنعت برای اصفهان گفت: حدود ۸۰۰ واحد تولیدی ماهی تزیینی و آکواریومی در استان اصفهان فعال هستند و بیش از دو هزار نفر به صورت مستقیم در این بخش اشتغال دارند و کاشان، اصفهان، نجف آباد، برخوار و خمینی‌شهر شهرستان‌های اول تا پنجم در پرورش این نوع ماهیان هستند.
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی اصفهان تصریح کرد: انواع ماهیان آب های شیرین مشهور مانند گلدفیش گوپی، ماهیان تخم گذار و زنده زا در استان اصفهان تولید می‌شود که البته بیشتر آن ماهیان آب‌های شیرین هستند.
عباسی بیان کرد: در دهه گذشته هر ساله ۲۰ درصد ماهیان تلف می‌شد اما با رعایت اصول استاندارد و آموزش‌های لازم این تلفات به کمتر از ۱۵ درصد رسیده است.
وی افزود: تکمیل زنجیره تولید از جمله مباحث اساسی در این صنعت است، چنانچه حلقه‌های تولید تا مصرف در آن مانند تولید بچه ماهی، تولید غذا و پیدا کردن بازارها و بسترسازی صادراتی کامل تر و پیشرفته‌تر شود در نهایت توسعه و گسترش آن را شاهد خواهیم بود.
اصفهان با دارا بودن شرایط مناسب جغرافیایی، تنوع گونه‌ای و بازار هدف گسترده، ظرفیت بالایی برای توسعه صنعت پرورش ماهی تزئینی دارد. با توجه به مزایای اقتصادی این صنعت و نیاز به اشتغالزایی در استان، سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند منبع درآمد خوبی برای اصفهان و کشور باشد. بنابراین، توجه به این صنعت و اتخاذ تدابیر لازم برای توسعه آن می‌تواند به رونق اقتصادی استان کمک شایانی کند.
