مشق دیپلماسی الجولانی؛ پشت پرده تکیه الشرع بر کرسی ریاست شام/ سوریه میدان تازه تحرکات ترامپ می‌شود؟

به گزارش اقتصادنیوز، نشنال اینترست با انتشار یادداشتی مدعی شد، احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریهباید تعهد خود را برای تثبیت کشور و یکپارچه‌سازی مناطق آن نشان دهد، این کگزاره می تواند زمینه را برای افزایش حمایت های ایالات متحده و نفوذ این بازیگر هموار سازد.به نوشته این نشریه دونالد ترامپ، ردیس جمهوری آمریکا در جریان سخنرانی در عربستان سعودی در تاریخ ۱۳ مه، اعلام کرد که تلاش خواهد کرد به تحریم‌های سوریه پایان دهد. او پس از این وعده، با رئیس‌جمهور جدید سوریه، احمد الشرع، دیدار کرد. این روزها برای دولت جدید دمشق بسیار مهم بود و امیدها به آینده‌ای بهتر در این کشور جنگ‌زده را افزایش داد. با این حال، سوریه هنوز با چالش‌های زیادی در داخل کشور مواجه است و رفع تحریم‌ها ممکن است زمان ببرد تا نتایج مثبت خود را نشان دهد.

مشق دیپلماسی الشرع

نشنال اینترست در ادامه آورد، تصمیم ترامپ برای پایان دادن به تحریم‌ها و دیدار با الشرع، نتیجه مذاکراتی بود که رئیس جمهوری آمریکا با ولیعهد عربستان سعودی، محمد بن سلمان، و رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، انجام داد. این اقدام همچنین پس از سفر موفقیت‌آمیز دو عضو کنگره آمریکا، مارلین استوتزمان (جمهوری‌خواه-ایندیانا) و کوری میلز (جمهوری‌خواه-فلوریدا)، در ماه آوریل به سوریه انجام شد.با افزایش حمایت آمریکا، سوریه فرصت همکاری نزدیک‌تر با قدرت‌های غربی را خواهد داشت که این امر می‌تواند وابستگی این کشور به چین یا کشورهای ضد غرب را کاهش دهد. برای واشنگتن، تصمیم ترامپ برای پایان دادن به تحریم‌ها فرصتی برای افزایش نفوذ در دمشق و همچنین احتمال عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی مستقر در آنجا فراهم می‌کند. این موضوع اهمیت دارد زیرا سوری‌ها احتمالاً حمایت آمریکا را می‌خواهند. در حال حاضر فرصتی برای استفاده از این روابط جدید و ایجاد چشم‌اندازی برای سوریه وجود دارد که بر پیشرفت‌های پنج ماه اول دولت انتقالی جدید بنا شده است.

تغییر سریع رویکرد آمریکا نسبت به سوریه عمدتاً به دلیل تحولات در دمشق رخ داده است. احمد الشرع، یکی از رهبران هیئت تحریر الشام (HTS)، در ۸ دسامبر وارد دمشق شد، زمانی که دولت اسد در حال فروپاشی بود. پنجاه سال حکومت یک‌خانواده‌ای به پایان رسید، اما سوریه همچنان تقسیم شده بود. گروه تحت رهبری الشرع ارتباطات گذشته‌ای با گروه‌های افراطی داشت و خود او نیز زمانی که حامی القاعده بود، در عراق زندانی شده بود. الشرغ تلاش کرده تا خود را از آن دوران دور کند و هیئت تحریر الشام را به یک حزب حکومتی در ادلب تبدیل کند؛ منطقه‌ای که این گروه سال‌ها آن را اداره می‌کرد. الشرع دولت انتقالی را تشکیل داد و اعضایی غیر از تحریر الشام، از جمله یک زن مسیحی و اعضایی از اقلیت‌های دروزی، کرد و علوی اکنون حدود نیمی از وزارتخانه‌ها را هدایت می‌کنند.الشرع در زمینه دیپلماسی نیز توانمند بوده است. او پس از به قدرت رسیدن، به عربستان سعودی و سپس ترکیه سفر کرد. همچنین تعادل میان قدرت‌های منطقه‌ای را با تعامل با قطر و امارات متحده عربی حفظ کرده و روابط خود را با اردن و مصر نیز بهبود بخشیده است. در ۷ مه، الشارا برای نخستین بار به پاریس سفر کرد.

تاثیر خلع سلاح پ ک ک بر روابط آنکارا و واشنگتن

این روند در کشورهای دیگر پس از بهار عربی سال ۲۰۱۱ همیشه موفق نبوده است. برای مثال، پس از سقوط حسنی مبارک در مصر، جانشین او محمد مرسی، کشور را تقسیم‌شده و هرج‌ومرج‌آمیز رها کرد. در سال ۲۰۱۳ اعتراضات مردمی و ارتش مرسی را سرنگون کردند. در لیبی، معمر قذافی کشته شد و گروه‌هایی که به دنبال قدرت بودند، هرگز دولت یکپارچه‌ای ایجاد نکردند.ترامپ نسبت به آینده سوریه خوش‌بین است: او در این باره گفته«در سوریه، جایی که درد و رنج و مرگ بسیار دیده شده، دولتی جدید به وجود آمده که امیدواریم بتواند کشور را تثبیت و صلح را حفظ کند». ترامپ از دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش، به سوریه علاقه داشت و در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ تلاش کرد نیروهای آمریکایی را از این کشور خارج کند. صدها سرباز آمریکایی در سوریه مستقر هستند که از نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، نیرویی عمدتاً کرد-محور که داعش را در شرق سوریه شکست داد، حمایت می‌کنند. این مأموریت با منابع اندک و نیروهای محدود، بسیار موفق بود.نقش آمریکا در شرق سوریه نفوذ این کشور بر تحولات داخلی سوریه را افزایش داده بود. این نقش عموماً مورد مخالفت روسیه، ایران و ترکیه قرار داشت. ترکیه نیروهای دموکراتیک سوریه را به دلیل ارتباط آن با حزب کارگران کردستان (PKK)، که گروهی تروریستی است، نمی‌پذیرد. اکنون پ ک ک اعلام کرده که خود را منحل می‌کند که می‌تواند تنش ها در روابط آمریکا و ترکیه را کاهش دهد.

ترامپ رابطه نزدیکی با اردوغان دارد و احتمالاً دوست دارد تنش‌ها بر سر حمایت آمریکا از نیروهای دموکراتیک سوریه کاهش یابد. تحولات اخیر در سوریه این امکان را فراهم کرده است. رهبر نیروهای دموکراتیک سوریه، مظلوم عبدی، در اوایل مارس به دمشق سفر کرد و با الشرع دیدار کرد. آنها توافق کردند که کردهای سوری را در نیروهای امنیتی جدید سوریه ادغام کنند. اکنون حمایت آمریکا از سوریه می‌تواند کاهش موفقیت‌آمیز نیروهای آمریکایی را ممکن سازد.آموزش‌های نظامی آمریکا به نیروهای سوری در طول دهه گذشته می‌تواند به آینده سوریه سوریه کمک کندکردهای سوری نیز . نیرویی آموزش‌دیده توسط آمریکا است و به دمشق نیرویی توانمند ارائه می‌دهد که معادل چندین لشکر پیاده‌نظام سبک و چندین گردان واحد ضدتروریسم نخبه است. آمریکا همچنین ارتش آزاد سوریه کوچکتری را در تنف در جنوب سوریه آموزش داده است. این نیرو گشت‌زنی می‌کند و به تثبیت جنوب سوریه در نزدیکی مرز عراق کمک می‌کند. پس از سخنرانی ترامپ، ارتش آزاد سوریه اعلام کرد: «ما خوشحالیم که تحریم‌ها علیه سوریه برداشته می‌شود. از اینکه فرصتی بزرگ برای بازسازی و حمایت از ثبات و امنیت به سوریه داده‌اید، سپاسگزاریم».این بدان معناست که سیاست جدید رفع تحریم‌ها و نیروهای مورد حمایت آمریکا در سوریه، عناصر کلیدی برای پیشرفت سوریه را فراهم می‌آورد و همچنین امکان نفوذ بر مسیر آینده دمشق را میسر می‌کند. برخی نسبت به آمادگی الشرع و هم‌پیمانانش برای ایجاد سوریه‌ای فراگیر و دموکراتیک تردید دارند. تاریخ نشان می‌دهد اگر خلأ قدرت یا نفوذی وجود داشته باشد، دیگران آن را پر خواهند کرد.الشرع تلاش کرده است تعامل با قدرت‌های منطقه‌ای را متعادل کند و به هیچ‌یک از آنها، چه ترکیه، قطر، عربستان سعودی یا امارات، وابسته نشود. بیش از یک دهه جنگ داخلی سوریه احتمالاً به او آموخته است که بسیاری از کشورهایی که در سوریه دخالت کردند، خیرخواه مردم سوریه نبودند یا حداقل به صلح و شکوفایی از طریق مداخلات نظامی کمک نکردند. واضح است که بخش‌های تحت کنترل آنکارا در شمال سوریه، ثروتمند یا باثبات نیستند و شرق سوریه سال‌ها از سرمایه‌گذاری محروم بوده است.کارهای زیادی باقی مانده و چالش‌های بزرگی در پیش است. تصمیم ترامپ برای پایان دادن به تحریم‌ها و سفرهای اخیر اعضای کنگره نشان می‌دهد که واشنگتن معتقد است تعامل با دمشق می‌تواند به نتایج مثبت منجر شود. الشارا باید تعهد خود را برای تثبیت کشور و یکپارچه‌سازی مناطق آن نشان دهد، در حالی که ایالات متحده ممکن است با استقبال از دمشق نفوذ بیشتری پیدا کند.