انقراض میش مرغ‌ها با گسترش ساخت و سازها/ توسعه انسانی تهدیدی جدی برای گونه‌ای نادر
حرف از انقراض گروه‌های جانوری به میان می‌آید و کسی از «میش مرغ» یادی نمی‌کند؛ در معرض انقراض‌ترین گونه جانوری ایران که مربوط به ۱۵۰۰ سال گذشته است و حالا تصویر این پرنده بر آثار هنری و صنایع دستی انجمن «ژین بانان سروشتی بوکان» نقش بسته است.
با اقدامات حمایتی انجمن محیط زیستی «ژین بانان سروشتی بوکان» که دغدغه احیای میش مرغ را دارد؛ توام با همراهی مردم محلی و اداره کل حفاظت از محیط زیست کردستان باعث شد میش مرغ از ۱۶ عدد به ۳۰ الی ۴۰ عدد افزایش پیدا کند.
کمتر از هزار «میش مرغ» در جهان وجود دارد
جعفر شیخ جلیلی هیئت مدیره این انجمن به خبرنگار محیط زیست خبرگزاری برنا درباره نقش مرغ میش روی صنایع دستی می‌گوید: تصویر این پرنده با هنر دست هنرمندان روی بشقاب، ظروف، پلاک گردنبند و سایر محصولات بازآفرینی شده است.
شیخ جلیلی با اشاره به ثبت انجمن از سال ۹۹ ادامه می‌دهد: با توجه به این که فعالیت انجمن ژین بانان به صورت محافظت مشارکتی ۱۵۰ هنرمند از میش مرغ است؛ نمی‌توان اسم احیا روی این افزایش جمعیت گذاشت چرا که هنوز زیر هزار عدد از این پرنده وجود دارد.
حیات «میش مرغ» در تهدید مجوزهای وزارت صمت
شیخ جلیلی عوامل انسانی را بزرگترین تهدید برای میش مرغ می‌داند و ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه کوچک‌تر شدن زیستگاه از جمله تهدیدات این گونه جانوری به شمار می‌آید؛ در حال حاضر زیستگاه این پرنده در معرض انقراض تنها به دو شهر بوکان و سقز محدود می‌شود. از سوی دیگر با صدور مجوز از سوی وزارت صمت برای رشد قارچ گونه خانوار‌ها، زیستگاه این پرنده بومی ایران با شن و ماسه یکسان شده و میش مرغ‌ها نیز از زیستگاه خود می‌گریزند.
شیخ جلیلی انتقال جریان برق در زیستگاه میش مرغ را گامی برای انقراض این پرنده عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: پیش از این میش مرغ میان زمین‌های وسیع که به جای درخت، علفزار‌ها و گندم‌های بلند داشتند مستقر می‌شد؛ چرا که تا پیش از کشاورزی مدرن، برداشت گندم نیز زمانی طولانی می‌طلبید که امنیت جوجه‌های میش مرغ تامین می‌شد. به عبارت دیگر جوجه میش مرغ از اواسط مرداد توانایی پرواز کردن خود را پیدا می‌کند که همزمان با فصل برداشت گندم است. در حالی که در کشاورزی مدرن، برداشت گندم از اواخر خرداد ماه شروع و تا تیرماه به پایان می‌رسد؛ یعنی زمانی به پایان می‌رسد که هنوز موعود پرواز این جوجه‌های کوچک فرا نرسیده است.
دروگرهای غول پیکر، جوجه‌های میش مرغ را می‌بلعند
شیخ جلیلی با اشاره به دعوت انجمن از هنرمندان منطقه بوکان ادامه می‌دهد: از سوی دیگر جوجه میش مرغ در موقعیتی که میش مرغ والد حضور نداشته باشد؛ در هر شرایط و وضعیتی که باشد منتظر والد خود می‌ماند و حتی اگر خطری احساس کند هم جای خود را تغییر نخواهد داد. از همین رو دروگرهای غول پیکر، این جوجه‌ها را می‌بلعند.
هیئت مدیره انجمن «ژین بانان سروشتی بوکان» درباره اقدامات پیشگیری از اتلاف جوجه‌ها می‌گوید: یکی از اقدامات، آگاه سازی و اطلاع رسانی به کشاورز‌ها بود؛ در فصل درو گندم به کشاورز توصیه می‌شد که بخشی از زمین که احتمال وجود جوجه میش مرغ است را درو نکند تا جوجه توانایی پرواز را پیدا کند. با صاحبان کمباین‌ها نیز مبنی بر منع درو در شب گفت و شنود انجام می‌شد.
انجمن، اجازه ورود و آموزش در مدارس را ندارد
هیئت مدیره انجمن «ژین بانان سروشتی بوکان» با اشاره به فعالیت کمیته آموزش در حوزه تولید کتاب و آموزش تشریح می‌کند: پیش از این نیز کمیته آموزش انجمن از پایه پیش دبستانی تا متوسطه و در بستر کلاس‌های درس اقدام به آموزش می‌کرد؛ این روند تا جایی ادامه داشت که با ممانعت حراست آموزش و پرورش مواجه شد و انجمن، اجازه ورود به مدارس را از دست داد.
شیخ جلیلی با اشاره به جلب مشارکت و حمایت مردم خاطر نشان می‌کند: علاوه بر این که هنرمندان حوزه بوکان با تولید آثار دستی به شناسایی میش مرغ به مردم، پیشگام شدند؛ هر ضلع از این مثلث حمایتی از کار خود دست بکشد، احیای میش مرغ نیز محقق نخواهد شد.
راه اندازی مرکز تکثیر در اسارت «میش‌مرغ» در دستور کار سازمان محیط زیست
پیش از این غلامرضا ابدالی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: به منظور حمایت از بقای گونه و تقویت جمعیت میش مرغ در ایران تدوین برنامه عمل مدیریت و حفاظت گونه انجام شد و به دنبال آن با مشارکت اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی اقدام‌هایی درحال انجام است.
وی ادامه ادامه داد: محور دوم اقدام‌های درحال پیگیری، راه‌اندازی برنامه و مرکز تکثیر در اسارت گونه است که پس از بررسی ضرورت آن با برگزاری جلسات و همفکری با برخی کارشناسان داخلی و بین‌المللی در دستورکار قرار دارد.
انتهای پیام/
