>>به گزارش ایرنا، در تعریف شرح وظایف روابط عمومی آمده است "ایجاد و حفظ تصویری مثبت از سازمان یا فرد در اذهان عمومی، رسانهها و گروههای هدف" همین جمله کافی است که بسیاری از مدیران روابط عمومی را به یک جایگاه نشر رویدادهای سازمان در قالبی شیک و با حذف تمام نواقص تبدیل کنند و در واقع تقلیل دهند، در صورتی که این جمله میتواند مقدمه تغییرات مثبت یک سازمان باشد.
ماهیت روابط عمومی ارتباط با مخاطبین یک سازمان است که این خود میتواند زمینه تحلیل فرآیند و فعالیت دستگاه مربوطه را فراهم کند و یک مدیر موفق از این تحلیلگری به خوبی استفاده میکند و در این شرایط روابط عمومی میتواند رویدادهای واقعی یک سازمان را نمایش دهد نه اینکه به مرکز تبلیغات دستآورد راست و دروغ مدیر تبدیل شود.
موضوع مهم این است که تا چه حد از ظرفیت فوقالعاده روابط عمومیها استفاده میشود و این جایگاه در کشور و به تبع آن استان مرکزی چه وضعیتی دارد؟ روز روابط عمومی را بهانهای برای تشکیل یک میزگرد قرار دادیم که با حضور آرش دانشنژاد مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل استانداری مرکزی، وحید نواعتقاد پیشکسوت عرصه روابط عمومی استان مرکزی، رضا آزاداندیش مدیر روابطعمومی بانک مسکن استان مرکزی، اباذر افشار مدیر روابطعمومی دانشگاه علوم پزشکی اراک، وحید علیمحمدی مدیر روابطعمومی شرکت هپکو اراک، آزاده کرمی مدیر روابطعمومی شرکت آبفا استان مرکزی، فرزین وفایینژاد رئیس روابطعمومی دانشگاه صنعتی اراک و رضا طراوتی رئیس روابط عمومی شرکت گاز استان مرکزی شکل گرفت و به بررسی وضعیت جایگاه روابط عمومی، برخورد مدیران با این جایگاه و وضعیت افراد شاغل در این عرصه پرداختیم.
حاضران میزگرد از شورای روابط عمومی استان مرکزی میگویند و این استان را سردمدار و پیشرو در ایجاد اتحاد بین خانواده روابط عمومی، زمینه ارتقا جایگاه با تبیین برنامههای آموزشی و تعریف شاخص میدانند.
در این میزگرد همچنین چالشها و فرصتهای جایگاه روابط عمومی بررسی شد که در ادامه میخوانیم:
نقش روابط عمومیها در تقویت دستگاههای اجرایی بیبدیل است
مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل استانداری مرکزی گفت: روابط عمومیها به عنوان چشم و گوش دستگاهها و مجموعههای اداری نقش موثر و پررنگی در ارتقا و توسعه آنها دارند.
آرش دانشنژاد افزود: روابط عمومی ها پتانسیل زیادی برای بیان دستاوردهای سازمان ها دارند و تقویت آن ها باتوجه به گسترش روزمره فناوری و اطلاعات برای تبادل اطلاع رسانی و پیشرفت دستگاه ها و سازمان ها ضرورت دارد.
وی ادامه داد: البته در این رهگذر موضوع افکار سنجی از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر این بخش خوب رصد شود و به نوعی تب سنج اجتماعی داشته باشد و بتوان برای جامعه هدف از جمله کارکنان، رسانه ها و افکار عمومی نیاز سنجی کند، می توان کارها را به بهترین شکل ممکن پیش برد و به جامعه هدف خدمات مطلوبی ارائه کرد.
مدیرکل روابط عمومی استانداری مرکزی بیان کرد: حوزه ارتباطات مردمی، تبلیغات و اطلاع رسانی، تشریفات، تحقیقات، افکار سنجی و پژوهش جزو حوزه های متنوع و متعدد در وظایف روابط عمومی ها است اما بیشترین زحمت که میتوان به عنوان یکی از نقاط قوت روابط عمومی های این استان نام برد، حوزه اطلاع رسانی است.
دانشنژاد نقش روابط عمومیها در اعتمادسازی را پراهمیت ارزیابی کرد و گفت: پافشاری روابط عمومیها در جانبداری کورکورانه از عملکرد دستگاه ها به ایجاد فاصله میان مردم و حاکمیت و دلزدگی جامعه میانجامد. قدرت اقناعسازی در پرتو مردممداری از شاخصه اصلی روابط عمومیها است.
وی با تاکید بر این موضوع که همراهی با مردم باید سرلوحه کار روابط عمومیها قرار گیرد، افزود: روابط عمومیها باید به علم پردازش اطلاعات، شرایط جامعه و مبانی مخاطب شناسی اشراف کافی داشته باشند و دادههای دقیقی را در اختیار مخاطبان قرار دهند.
مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل استانداری مرکزی تجهیز روابط عمومیها به امکانات و دانش روزجهانی را ضروری دانست و گفت: امروزه هوش مصنوعی از قلمرو سنتی فراتر رفته و در جایگاه تصمیمسازی ایستاده است. روابط عمومیها هم باید از ظرفیت های این حوزه به نحو شایستهای بهرهمند شوند.
دانشنژاد افزود: موضوع فناوریهای نوین در آینده مدیریت روابط عمومی جایگاه ویژهای دارند. نقش هوش مصنوعی در مشاوره، تصمیمگیری و تصمیمسازیهای آینده به ویژه در حفظ و مصرف بهینه منابع حیاتی انرژی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و باید مدنظر روابط عمومیها قرار گیرد.
هر مدیریت سزاوار روابط عمومی است که دارد
>>وحید نواعتقاد پیشکسوت عرصه روابط عمومی، شکلگیری هیچ فرایندی در اجتماع را بدون وجود و حضور روابط عمومی ممکن نمیداند و معتقد است روابط عمومی تسهیلگر واکنشهای اجتماعی است و میگوید:
به قول مرحوم استاد نطقی "هر مدیریت سزاوار روابط عمومی است که دارد" این گفته اهمیت جایگاه روابط عمومی در یک سازمان را نشان میدهد و در واقع برای موفقیت یک مجموعه باید از روابط عمومی متخصص با انجام شرح وظایف اصلی آن کمک گرفته شود.
ذکر این نکته که مدیران سازمانها باید نسبت به حیطه وظایف روابط عمومی آگاه باشند درست است، اما خود افراد فعال دراین عرصه هم باید مطالبهگر باشند، باید از مدیر سازمان امکانات و اختیار لازم را طلب کنند و به نوعی مبارزه برای شناساندن درست این جایگاه نیاز است.
روز روابط عمومی مراسمی برگزار و تمام میشود در حالی که طی ۲۰ سال اخیر ۱۵ کنفرانس جهانی، ۱۲ سمپوزیم و هشت کنفرانس روابط عمومی تشکیل شده است و مدیران ارشد کشور و وزارا در هیچ کدام شرکت نکردند و این نشان میدهد برای تغییر نگرش و قرار گرفتن در جایگاه اصلی باید تلاش زیادی شود.
یک روابط عمومی در صورت نداشتن برنامه محکوم به تحمیل برنامه دستوری است
رضا آزاد اندیش رئیس روابط عمومی بانک مسکن استان مرکزی روابط عمومی را در نیکی به همه، دوستی با همه و دشمنی با هیچفردی تعریف و روایتگر اول بودن را برای این جایگاه مهم تلقی میکند و میگوید: روابط عمومی را در نیکی به همه، دوستی با همه و دشمنی با هیچفردی تعریف و روایتگر اول بودن را برای این جایگاه مهم تلقی میکند و میگوید:
کمتر از پنج دقیقه زمانی است که روابط عمومی باید اتفاق مجموعه خود را مطرح کند اگر بیش از این زمان به طول انجامد این روابط عمومی دیگر روایتگر اول نیست و توجیهگر میشود که تضعف جایگاه است. این مهارت دقیقا لزوم تخصص و تبحر فعالین عرصه روابط عمومی را نشان میدهد و جایگاه روابط عمومی ارتباط مستقیم با این خصیصه دارد.
بخشی از قوام این جایگاه در تکنیک شنیدن صدای ذینفعان و تلاش لحاظ کردن موارد احصا شده در تصمیمگیری سازمان است که متاسفانه به دلیل ناآگاهی برخی افراد فعال در عرصه روابط عمومی این جایگاه به شنیدن صدای مدیران و تبدیل شدن به مجری برنامه مدیر دستگاه محدود شده است که البته همان مدیر هم از این قضیه آسیب میبیند و فرصت استفاده درست از ظرفیت روابط عمومی برای کسب نتیجه مناسبتر را از دست میدهد.
این جایگاه با توانمندی افراد برای تنظیم یک برنامه راهبردی غنی گره خورده است و یک روابط عمومی در صورت نداشتن برنامه محکوم به پذیرش برنامهای است که مدیر برای او دیکته میکند که قطعا در این شرایط ماهیت اصلی این شغل پنهان میماند.
آزاداندیش شاخصهای ارزیابی عملکرد روابطعمومیها را نامناسب میداند و معتقد است ارزیابی عملکرد نباید به تعداد بنر، خبر، موشنگرافی نسبت داده شود و ارزیابی صحیح را در تعداد دغدغههایی میداند که از مخاطبین سازمان و خود سازمان برطرف میشود.
متاسفانه در برخی موارد کار تبلیغ و بازاریابی را به روابط عمومی منتصب میکنند در حالی که این دو لبه قیچی روابط عمومی هستند و این جایگاه عمومگرا است نه تجارتگرا و باید در نشر تعریف صحیح وظایف این جایگاه اقدام گسترده شود.
در کنار این اطلاع رسانی باید این جایگاه در سازمانها به رییس یک بخش ارتقا یابد و در بسیاری از سمانها هنوز این اقدام انجام نشده است، از سوی دیگر به دلیل ماهیت شغل روابط عمومی نیاز است عنوان مشاور مدیر دستگاه مربوطه نیز به عنوان روابط عمومی اضافه شود چراکه در صورت حضور افراد متخصص در این جایگاه، ماهیت این شغل به واقع زمینه ارائه یک مشاوره غنی به مدیر سازمان را فراهم که خود باعث بهبود عملکرد و بهرهوری میشود.
همچنین نیاز است رییس روابط عمومی سازمان عضو کمیته تصمیمسازی و تصمیمگیری و نیز عضوی از کمیته انتصابات باشد که در نهایت به انتخاب افراد و مدیران روابط عمومی بلد کمک کند، تاثیر آشنایی مدیران با ماهیت کار روابط عمومی و ارتباط با این افراد را میتوان در خروجی شعب بانک مسکن تماشا کرد، رییس شعبی که ارتباط مناسب با روابط عمومی داشتند و از این جایگاه به درستی استفاده کردند از سایرین موفقتر بودند.
غیر متخصصها جایگاه روابط عمومی را تضعیف میکنند
>>وحید علیمحمدی مدیر روابطعمومی شرکت هپکو اراک، تخصص را شاکله اصلی تقویت و تثبیت جایگاه روابط عمومی میداند، معتقد است در صورتی که افراد به این عنصر مسلط نباشند وجاهت جایگاه خدشهدار میشود و میگوید:
افراد مربوط به بخش روابطعمومی سازمانها متاسفانه در بسیاری از موارد تخصص و سواد لازم را ندارند به همین دلیل زمینه نگاه تضعیف کننده به این جایگاه را به وجود میآورند.
او ناآگاهی مدیران از جایگاه روابط عمومی را یادآورد میشود و معتقد است که بسیاری از مدیران درک و آگاهی لازم نسبت به وظایف روابط عمومی را ندارند، در بسیاری از موارد مدیر یک دستگاه به دلیل نداشتن فرد متخصص و محدودیت در استفاده از افراد بیرون از سازمان، افراد غیر مرتبط یا افرادی که جایی در یک سازمان ندارند را در جایگاه روابط عمومی قرار میدهند.
انتخاب فرد به این صورت باعث میشود نقش روابط عمومی در سازمان به درستی ایفا نشود. از طرفی برخی از مدیران اصلا آگاهی درستی نسبت به تعریف روابط عمومی ندارند، برخی موارد افرادی را انتخاب میکنند که بله قربانگو و همسو با تفکر خودشان باشد و اطلاعی از آسیب این موضوع به بدنه سازمان ندارند به همین دلیل باید در گام نخست زمینه آموزش و آگاهسازی مدیران فراهم شود.
با همه اینها امروز تفکر کلی درمورد جایگاه روابط عمومی ارتقا پیدا کرده است، استاندار مرکزی در جشن روابط عمومیها شرکت میکند و جشنواره با وجود برخی از نواقص برای این صنف برگزار میشود در حالی که سالهای گذشته این موارد وجود نداشت.
روابط عمومی مدیریت دانش سازمانی است
>>فرزین وفایینژاد رییس روابط عمومی دانشگاه صنعتی اراک، اشارهای به تاریخچه شکلگیری جایگاه روابط عمومی میکند و میگوید:
۷۰ سال قبل روابطعمومی با عنوان دفتر اطلاع رسانی در کشور شکل گرفت و این روند تا سال ۱۳۸۴ ادامه داشت، از این سال عنوان مدیریت روابطعمومی نقل شد که به این جایگاه غنا بخشید و از پایگاهی که صرفا خبر سازمان را جمعآوری میکرد ارتقا یافت.
او گریزی به جایگاه روابطعمومی در جهان میزند و یادآور میشود: بعد از انقلاب صنعتی چهارم توسعه فضای داده محوری، اطلاعات محوری و خودرسانهای باعث شد مدیریت روابط عمومی به مدیریت دانش سازمانی ارتقا پیدا کند و امروز این تعریف در جهان استوار است.
از ابتدای دهه ۹۰ با شروع دغدغه کوچک کردن دولت جایگاه روابط عمومی دوباره به دفتر اطلاع رسانی تقلیل یافت، تلاش انجمن صنفی روابط عمومی کشور در این خصوص به جای مناسبی ختم نشد و اصلاحی صورت نگرفت.
حکمرانی دانش مقدمه رسیدن به مطلوبیت است برای این موضوع به مدیریت دانش و به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی افسران جنگ نرم نیاز است و متاسفانه در تعبیر، سرباز هم گفته می شود در صورتی که افسر با سرباز تفات دارد جایگاه مدیریت، جسارت، برنامهریزی، بودجهبندی و بودجه ریزی است.
وی معتقد است که اگر قرار است مدیریت دانش یک سازمان انجام و از آن ساختار صیانت شود نیاز به این شرح وظایف وجود دارد و نمیتوان با یک سرباز کار یک افسر را انجام داد. متاسفانه در بسیاری از موارد تفاوت رسانه و روابط عمومی مشخص نمیشود در صورتی که تعریف این دو جایگاه با یکدیگر تفاوت دارد و نیاز است تفهیم این جایگاه در جامعه شکل بگیرد.
ایجاد تشکل های همسو در بخش روابط عمومی برای پیگیری درخواستها و نیازها باید مورد توجه فعالین این عرصه قراربگیرد. در دولت دفتر اطلاع رسانی فعال است و روابط عمومی نیست و از این جایگاه اصلاح باید شروع شود تا سایر موارد نیز به مرور اصلاح شود.
مسئله دیگر مربوط به مدیریت و برنامهریزی بودجه است که بحث کوچک سازی دولت وجود دارد، این نباید به معنای تخریب ساختار ارتباطی دولت باشد بلکه باید زمینه بهرهور شدن دولت باشد. از طرفی روابط عمومیها نیز باید از شعاردرمانی پرهیز کنند و عمل گرا بودن باید سرلوحه قرار بگیرد که در نهایت عملکرد قابل دفاع باشد و اگر یک فعال روابط عمومی نمیتواند مدیر سازمان را همراه و قانع کند یعنی به هنر گفتمان مسلط نیست.
مدیران باید با روابط عمومی بیشتر آشنا شوند
>>اباذر افشار مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اراک، ساختار تشکیل شده روابط عمومی در وزارت بهداشت را یکی از بهترین ساختارهای این عرصه در کشور توصیف میکند و معتقد است با وجود تشکیل این ساختار هنوز با ایدهآلها فاصله داریم و میگوید:
در استان مرکزی چهار نیروی انسانی به عنوان کارشناس زیرمجموعه رییس روابط عمومی هستند، حدود ۴۰ رابط روابطعمومی در شهرستانها فعال است، خبرگزاری داخلی تاسیس و ۴۰ کانال اطلاع رسانی وجود دارد با این حال به عنوان نمونه در مرکز درمانی ولیعصر(عج) اراک بهترین جراحیهای ایران و روزانه حدود سه هزار جراحی انجام میشود و در این مجموعه یک نفر نیروی روابط عمومی فعالیت دارد و قطعا نمیتواند این حجم از اقدامات را بازگو کند از طرفی باید به دیگر وظایف روابط عمومی نیز رسیدگی داشته باشد.
برای پوشش اقدامات در شهرستانها از رابط روابط عمومی استفاده میشود در صورتی که این افراد اطلاع، مهارت و تخصص در عرصه روابط عمومی ندارند و با مسئله مدیریت بحران که ماهیت شغل روابط عمومی است آشنا نیستند.
وی آشنایی مدیران با روابطعمومی را لازم و حیاتی میداند و معتقد است حداقل در بخش بهداشت و درمان استان در مدیریت جدید تعامل مناسبی شکل گرفته و نمونه بازر آن را ایجاد صندوق دریافت نظرسنجی به صورت پایلوت در بیمارستان ولیعصر(عج) توصیف میکند.
مدیران سازمانها و دستگاهها باید با جایگاه روابط عمومی آشنا شوند و لازمه آن آموزش است، برای این منظور طبق پیگیری شورای روابط عمومی استان مرکزی از استاد حمید شکری خانقاه استاد برجسته عرصه روابط عمومی دعوت کرده که دوره آموزشی برای مدیران گذاشته شود، در صورت آشنایی مدیران با اهمیت این جایگاه قطعا میتوان امیدوار بود افراد متخصص به کار گرفته شود.
موضوع دیگر مربوط به یکی دانستن کار خبر و روابط عمومی است، در این خصوص نیز نیاز به تغییر دیدگاه وجود دارد روابط عمومی در کنار وظایف اصلی انتظار اخبار سازمان را نیز به عهده دارد و یکی از مهمترین مسائل روابط عمومیها مدیریت بحران و تسلط به تحلیل است و با رسانه تفاوت دارد.
فعالین عرصه روابط عمومی باید تخصص لازم را کسب کنند
>>آزاده کرمی رییس روابط عمومی آبفا استان مرکزی، اعتقاد دارد عرصه آموزش روابط عمومی از چرخه تخصص و نگاه تخصصی خود در دانشگاهها خارج شده است و میگوید:
زمانی اساتید ماهر در این رشته تدریس داشتند و افرادی که به واقع علاقهمند به این رشته بودند در دانشگاه حضور پیدا میکردند، متاسفانه از یک سالی به بعد و با اضافه شدن این رشته تحصیلی به لیست بسیاری از دانشگاههای بدون کنکور،>> افراد متعددی صرفا برای کسب مدرک وارد جرگه تحصیل دراین رشته شدند.
این افراد صرفا مدرک بگیر وارد سازمانها شده و در پست روابط عمومی مشغول به خدمت شدند در صورتی که از تخصص و مهارت لازم خبری نبود و همین به پاشنه آشیل وجاهت جایگاه روابط عمومی تبدیل شد. نبود تخصص این تفکر را شکل داد که روابط عمومی مگر کار هم میکند، مگر چه تاثیری دارد و بساری از این موارد.
بیش از هر زمان دیگری به آموزش و اطلاع رسانی در خصوص ماهیت شغل روابط عمومی و نیز آموزش افراد غیر متخصصی که در این عرصه حضور دارند نیاز است که این جایگاه تضعیف نشود.
روابط عمومی باید تحلیلگر باشد، در کنار سازمان مربوطه بایستد و از هنر، تخصص و مهارت خود برای تحلیل سازمان و انجام وظایف استفاده کند نه اینکه وظایف بیارتباط با این شغل به سمت روابط عمومی سرازیر شود در نهایت از وظیفه اصلی بازبماند که خروجی آن قطعا تضعیف این جایگاه است.
روابط عمومی یک تحلیلگر ماهر است
>>رضا طراوتی مدیر روابط عمومی شرکت گاز استان مرکزی، بهرهمندی از دانش را لازمه استمرار روابط عمومی و رسیدن به تعریف واقعی خود میداند و معتقد است تفکر جامعه درخصوص روابط عمومی اشتباه است و اطلاعی در خصوص سختی کار روابط عمومی و تاثیر این جایگاه در راهبری یک سازمان وجود ندارد و میگوید:
روابط عمومی باید شبانهروز هوشیار باشد و میتوان گفت چشم بیدار یک سازمان است به همین دلیل>> میتواند یک تحلیلگر ماهر برای یک سازمان باشد و به نوعی مشاوره مناسب را به مدیر سامان ارائه دهد.
ارتباط روابط عمومی با مخاطب یک سازمان، یک فرصت است که متاسفانه به دلیل تفکر اشتباه از ماهیت این شغل و نیز انتقاد پذیر نبودن مدیران از این فرصت به درستی استفاده نمیشود. روابط عمومیها باید در حد معاونت دیده شوند و نیاز است تغییر دیدگاه ایجاد شود.
زمانی جایگاه روابط عمومی ارتقا پیدا میکند که همدلی بین فعالیناین عرصه شکل بگیرد و این میتواند قدرت روابط عمومی را تثبیت و زمینه اصلاح، آموزش و ارتقا تخصص را فراهم میکند.
>>به گزارش >>ایرنا، روابطعمومی تمام سازمانها و ارگانها حرفه یا شغلی است که ماهیت یکسان دارد و تفاوتی بین روابط عمومی یک سازمان با سازمان دیگر وجود ندارد، ماهیت و وظایف این حرفه مشخص و تعیین شده است، اما متاسفانه جایگاه و متولی مشخصی ندارد. به عنوان نمونه موضوع آموزش نیروی انسانی، امکانات مورد نیاز، حرکت در چارچوب تعریف شده و بسیاری دیگر از موارد صرفا در حد یک کلام باقی میماند چراکه متولی مشخصی برای تعیین خط مشی و سازماندهی نمودن این حرفه تعریف نشده است.
موضوع تشکیل صنف میتواند تاحدودی به پیگیری این گونه موارد کمک کند، اما همچنان الزام آور نیست به عنوان نمونه اگر روابط عمومی یک سازمان تحت دستور ریاست از وظایف اصلی فاصله بگیرد یا از افراد غیر متخصص استفاده شود نهاد مشخص الزامآور برای پیگیری این موارد و صدور اخطار در دسترس نیست. به هر حال عنوان این مطلب که
به هر حال"نیاز به تشکیل سازمان مشخص برای روابط عمومی وجود دارد" شاید کمی دور از ذهن و حداقل برای سالهای نزدیک دور از انتظار باشد و شاید 10ها سال دیگر چنین سازمانی تشکیل شود، اما امروز به نظر مقدور نیست.
امروز تشکیل همان صنف میتواند تا حدودی به رفع برخی از مشکلات و تقویت این جایگاه به لحاظ اتحادی که ایجاد میشود کمک کننده است و میتوان گفت استان مرکزی با تشکیل شورای روابط عمومی و پیگیری مستمر تشکیل نشستهای این شورا جزو استانهای پیشرو در قوام بخشیدن به جایگاه روابط عمومی است.
پیگیری مسائلی از جمله آموزش مدیران دستگاهها برای آشنایی بیشتر با حرفه روابط عمومی نقش این جایگاه در پیشبرد اهداف سازمان را میتوان از طریق صنف و شورا به نحو مطلوبتری انجام داد و اثربخشی بیشتری خواهد داشت.