به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی >>ایرنا، یکی از ماموریت‌های وزارت امور خارجه دستیاری به وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف فعال در زمینه فرهنگی از طریق نمایندگی‌ها و سفارت‌خانه‌ها برای توسعه ارتباطات بین‌المللی و همکاری با نهادهای متناظر دیگر کشورها برای ارتقای تصویر فرهنگی کشور و افزایش تبادل‌ها در سطح بین‌المللی است.
مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه عهده‌دار این امر با سه اداره کل همکاری‌های فرهنگی، اطلاع‌رسانی و امور سخنگویی و رسانه‌های خارجی است.
همزمان با روزهای برگزاری سی‌وششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با امیرحسین غریب‌نژاد مدیرکل همکاری‌های فرهنگی و سمن‌های وزارت امور خارجه در غرفه ایرنا در این نمایشگاه در زمینه فعالیت‌های فرهنگی این بخش؛ به‌ویژه پیرامون توسعه و تقویت بخش‌های بین‌الملل رویدادهای فرهنگی ایران مانند نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و جشنواره بین‌المللی فیلم فجر گفت‌وگو کرده‌ایم.
>>اقدامات بین‌المللی سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی با حمایت وزارت امورخارجه انجام می‌شود
وی در پاسخ به این سوال که جایگاه فرهنگ در اقدامات وزارت امور خارجه چیست، گفت: اگر فرهنگ را مجموعه‌ای از ارزش‌ها، عقاید و آداب یک ملت تلقی کنید، اثرگذاری این موضوع در سیاست خارجی کشورها در دو بعد قابل مشاهده است؛ یکی در تعیین اولویت‌های یک کشور در عرصه سیاست خارجی و دیگری در عرصه ارائه تصویر خوب از یک کشور در عرصه بین المللی.
غریب‌نژاد ادامه داد: در خصوص بخش دوم یعنی ارائه تصویر شایسته از یک کشور در عرصه بین المللی مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه نقش بسزایی دارد؛ زیرا به صورت کلی فرهنگ نقش بارزی در ساختن هویت ملی کشورها دارد و هویت ملی کشورها هم در تولید قدرت ملی نقش ایفا می‌کند. هر چقدر فرهنگ یک کشور در عرصه بالاتری قرار بگیرد و قوی‌تر و غنی‌تر باشه قدرت ملی آن کشور هم بالاتر خواهد بود و در عرصه بین‌المللی بهتر می‌تواند نقش ایفا کند.
مدیرکل همکاری‌های فرهنگی و سمن‌های وزارت امور خارجه گفت: ایران تمدن و تاریخ قوی و پویا و باشکوهی دارد و از طریق مولفه‌های فرهنگی خود می‌توانیم نقش گسترده و هدفمندی را در عرصه بین‌المللی داشته باشیم. ساختارهای فرهنگی، نهادها، وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلفی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در این عرصه فعالیت دارند. تمام اقدامات این گروه از سازمان‌ها با حمایت و برنامه‌ریزی‌های وزارت خارجه در خارج از کشور انجام می‌شود.
برای نمونه در سال گذشته به‌رغم وقایع تلخ در تاریخ کشور، در حوزه فرهنگی رخدادهای خوب و ماندگاری مانند حضور کاروان ورزشی کشور در بازی‌های المپیک و پارالمپیک پاریس صورت گرفت که برای حضور ورزشکاران در این مسابقات و دریافت حق پخش بازی‌ها زحمات زیادی در وزارت خارجه کشیده شد.
وی تصریح کرد: همچنین از طرف مقابل هم کشورهای دیگر در رویدادهای فرهنگی ایران از جمله جشنواره‌های بین‌المللی فیلم فجر شرکت کردند و ارتباطات خوبی برقرار شد؛ با وجود بسیاری کارشکنی‌ها هنرمندان ما توانستند در بخش انیمیشن جایزه اسکار را کسب کنند.
اقدامات بخش‌های بین‌الملل همه این موارد و مواردی چون گفت‌وگوهای بین‌الادیانی و مسابقات قرآنی و سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران (۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت) حاصل اقدامات سال گذشته نمایندگی‌های مختلف کشور در دعوت از اندیشمندان و چهره‌های شاخص کشورهای مختلف برای حضور در بخش بین‌الملل کتاب تهران است. این امور همه توسط دیپلمات های ما در خارج از کشور انجام می‌شود و وزارت خارجه نقش راهبری را در این زمینه دارد.
>>دیپلماسی شهری؛ مفهومی جدید در حوزه دیپلماسی عمومی
غریب‌نژاد در مورد فعالیت‌ها در بخش دیپلماسی شهری نیز گفت: دیپلماسی شهری مفهوم جدیدی در عرصه موضوعات دیپلماسی عمومی کشورهاست و ارتباطات بین شهرداری‌های کشورهای مختلف را امکان‌پذیر می‌سازد. شهرداری‌ها در تمام کشورها یک نهادهای عمومی و مردمی شناخته می شوند؛ بنابراین ارتباطات و هرگونه شکل‌گیری مناسبات و تعاملات بین شهرداری‌ها به گسترش همکاری‌های مردمی و تبادلات مردمی می‌تمجامد. مردم‌ها و سازمان‌های مردم نهاد نقش مهمی در ارائه تصویر خوب و شایسته از کشور ما دارند.
وی افزود: همچنین سازمان‌های مردم نهاد (سمن‌ها) قابلیت‌ها و امکاناتی دارند که می‌توانند در ظرفیت خود با همتایان در خارج از کشور ارتباط بگیرند و نیازی به دولت ها ندارند؛ فقط باید از آنها حمایت شود.
وزارت امور خارجه برای معرفی اینها در عرصه بین‌المللی و فراهم آوردن پشتیبانی‌ها و حمایت‌ها در صورتی که توانمندی‌های لازم را برای حضور در عرصه بین المللی داشته و با ادبیات بین‌المللی آشنا باشند حمایت می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مکان مشارکت انجمن‌های دوستی و سمن‌های فرهنگی در نمایشگاه کتاب وجود دارد یا خیر گفت: ممکن است از دوره‌های بعد بخشی در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب تهران برای حضور سمن‌ها، انجمن‌های دوستی داشته باشیم و این موضوع در دستور کار است تا هم ارتباط خوبی شکل بگیرد و هم این نهادها بتوانند خدمات خود را معرفی کنند. قطعاً این نوع برنامه‌ریزی را در دستور کار داریم.
غریب نژاد در پایان تاکید کرد: وزارت امور خارجه به عنوان یک نهاد حاکمیتی همواره سعی می‌کند از تمام ابزارها و امکانات خود برای توسعه همکاری‌های فرهنگی در اقصی نقاط دنیا استفاده و به بخش‌های مختلف فرهنگی کشور کمک کند.
سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی (ره) در حال برگزاری است. این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در فضای مسقف نزدیک به ۷۵ هزار متر مربع در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.
در نمایشگاه کتاب سال جاری دو فضای دو هزار مترمربعی در دو سوی گنبدخانه مصلی برای بخش ناشران آموزشی تدارک دیده شده است. بخش کودک‌ونوجوان نیز در زیرزمین شبستان شرقی با فضایی بالغ بر ۲۰ هزارمترمربع برپا خواهد شد.
همزمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه >>book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا می‌کند.