پنج‌شنبه، 01 خرداد، 1404

آغاز اتحاد نظامی اروپا بدون ناتو؟ / لندن و بروکسل به چه می‌اندیشند؟

به گزارش روز دوشنبه >>ایرنا، بر اساس اسناد منتشرشده، این توافق شامل زمینه‌سازی برای استقرار نیروهای انگلیسی در مأموریت‌های تحت سیاست دفاعی مشترک اتحادیه اروپا (CSDP)، مشارکت در برنامه‌ریزی‌های نظامی و رزمایش‌های بحران‌محور و حتی همکاری‌های عملیاتی خارج از چتر ناتو است.

این توافق در شرایطی مطرح شده که کاهش تعهدات آمریکا به ناتو، موجی از نگرانی را در پایتخت‌های اروپایی درباره آینده امنیت قاره به‌وجود آورده است. در مقدمه متن پیش‌نویس توافق آمده است: «امنیت و رفاه اتحادیه اروپا و بریتانیا به‌شدت به‌هم پیوسته و متکی است. ما در برابر تهدیدات مشترک، مسئولیتی مشترک داریم و نیازمند روابطی منحصر به‌فرد و بلندپروازانه در حوزه دفاعی هستیم.»

در بخشی از پیش‌نویس توافق، تصریح شده که انگلیس و اتحادیه اروپا می‌توانند خارج از ساختار ناتو و به‌صورت مستقل از موضع آمریکا، در مواقع بحرانی وارد همکاری عملیاتی شوند. این بند به طور آشکار، در سایه نگرانی‌های فزاینده از مواضع انزواطلبانه دولت دونالد ترامپ تنظیم شده و به‌نوعی تلاش برای ایجاد پشتوانه‌ای موازی برای امنیت اروپا تلقی می‌شود.

توافق پیش‌رو همچنین شامل آغاز رایزنی‌های راهبردی دوسالانه میان وزیر خارجه انگلیس، و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، درباره بحران‌های بین‌المللی، به‌ویژه در حوزه بالکان و شرق آسیاست. گفته می‌شود که در صورت نهایی‌شدن مفاد توافق، حضور عملیاتی نیروهای انگلیسی در مأموریت‌های اتحادیه اروپا طی ماه‌های آینده آغاز خواهد شد؛ موضوعی که احتمالاً با واکنش شدید جریان‌های حامی برگزیت در انگلیس روبه‌رو خواهد شد.

در کنار ابعاد دفاعی، پیش‌نویس این توافق به‌عنوان «مقدمه‌ای برای همکاری‌های گسترده‌تر» نیز توصیف شده و از احتمال تنظیم توافق‌های جداگانه در زمینه انرژی، جابه‌جایی نیروی کار جوان و صادرات محصولات غذایی انگلیس بدون بازرسی‌های گمرکی به اتحادیه اروپا سخن به میان آمده است؛ موضوعی که می‌تواند نشانه‌ای از تلاش دولت استارمر برای بازتعریف روابط پسابرگزیتی با قاره باشد.

از دیدگاه ناظران، این توافق می‌تواند نقطه‌عطفی در روند بازگشت تدریجی انگلیس به ساختارهای کلیدی اروپا تلقی شود؛ بازگشتی که اگرچه به‌معنای پیوستن مجدد به اتحادیه اروپا نیست، اما نشانه‌ای روشن از همگرایی راهبردی لندن با قاره در حوزه‌های امنیتی، دفاعی و دیپلماتیک است.

این چرخش در زمانی صورت می‌گیرد که نقش سنتی آمریکا در ناتو به‌شدت زیر سؤال رفته، تهدید تعرفه‌های دونالد ترامپ اقتصاد اروپا را نشانه گرفته و رهبران اروپایی بیش از هر زمان دیگری در پی آن هستند که با تکیه بر ظرفیت‌های درون‌قاره‌ای، از امنیت خود، مستقل از واشنگتن صیانت کنند. توافق لندن و بروکسل اگرچه هنوز در مرحله آغازین است، اما ممکن است به‌زودی به الگویی تازه در بازتعریف موازنه قدرت در غرب تبدیل شود.

1 هفته پیش

دسته‌بندی‌ها